Τις προτάσεις και τα αιτήματά τους για τη στήριξη του βιβλίου εκφράζουν το τελευταίο διάστημα φορείς του χώρου με επιστολές τους προς την κυβέρνηση. Η πιο πρόσφατη, που εστάλη τη Δευτέρα και υπογράφεται από την Ενωση Ελληνικού Βιβλίου, τον Σύλλογο Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών και τον Σύλλογο Εκδοτών Επιστημονικών Βιβλίων, υπογραμμίζει ότι τα μέτρα στήριξης του πολιτισμού που ανακοινώθηκαν στις 7 Μαΐου, αφιερώνουν στο βιβλίο μόλις δύο λέξεις.
«Δεν υπήρχε αναφορά σε συγγραφείς, μεταφραστές, επιμελητές, εικονογράφους, τη στιγμή που η εκδοτική παραγωγή μειώθηκε σχεδόν κατά 50%, επομένως και η δουλειά των εργαζομένων του χώρου. Θα μπορούσε να ισχυριστεί το υπουργείο ότι μιλάμε για επιχειρήσεις που ωφελούνται από τα σχετικά οριζόντια μέτρα, όμως πολιτισμός είναι και τα βιβλιοπωλεία, οι εκδότες», λέει στην «Κ» ο Γιάννης Κωνστανταρόπουλος, εκδότης του «Μίνωα» και πρόεδρος της Ενωσης Ελληνικού Βιβλίου. «Δεν ζητάμε επιδόματα», συμπληρώνει, «αλλά πράγματα που έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και χρόνια, όπως τον εμπλουτισμό όλων των βιβλιοθηκών με νέα βιβλία. Θα μπορούσε να δοθεί ένα ποσό ώστε να αγοράσουν τίτλους από τα βιβλιοπωλεία των δήμων τους, χωρίς λίστα. Ετσι εμπλουτίζονται οι ίδιες και ενισχύονται τα τοπικά βιβλιοπωλεία, οι εκδότες, οι συγγραφείς».
Στις προτάσεις της ΕΝΕΛΒΙ καθώς και άλλων συλλόγων (μεταξύ των οποίων και η Διεθνής Ενωση Εκδοτών, που στα τέλη Απριλίου έστειλε επιστολή στον πρωθυπουργό) περιλαμβάνεται και η προτροπή εκπαιδευτικών προς τους μαθητές να αγοράσουν βιβλία χαμηλού κόστους με σκοπό τη συγγραφή εργασιών, αλλά και η διάθεση κουπονιών στους πολίτες για αγορά βιβλίων, όπως συμβαίνει στην Ιταλία. «Ετσι, κανένα παιδί δεν θα αποκοβόταν από το μάθημα της γλώσσας και της λογοτεχνίας, ενώ θα είχε και μια απασχόληση στο σπίτι», λέει ο Κωνστανταρόπουλος. «Τα κουπόνια θα ήταν ένα μέτρο εκ του περισσού, αν εφαρμόζονταν τα δύο προηγούμενα».
Αλλο προτεινόμενο μέτρο είναι η εξομοίωση του ΦΠΑ στο έντυπο και στο ηλεκτρονικό βιβλίο. Εκδότες όπως ο Αργύρης Καστανιώτης, το στηρίζουν. «Υπάρχει οδηγία της Ευρωπαϊκής Ενωσης που επιτρέπει στα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν τον ίδιο ΦΠΑ σε έντυπα βιβλία και ebooks, με 16 χώρες να τον έχουν ήδη μειώσει στα δεύτερα», επισημαίνει ο Καστανιώτης και συνεχίζει: «Το κράτος δεν χάνει στην πράξη, γιατί η κίνηση των ebooks είναι μικρή. Θα γίνουν όμως πιο προσιτά στους αναγνώστες και η αγορά τους θα κινηθεί».
Φορείς όπως ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Εργων του Λόγου, που επίσης έστειλε επιστολή στον πρωθυπουργό στις αρχές Μαΐου, συνυπογεγραμμένη από διάφορες συλλογικότητες, θεωρούν κρίσιμη την αποζημίωση των συγγραφέων των οποίων τα βιβλία δανείζουν οι δημόσιες βιβλιοθήκες. «Υπάρχει σχετική οδηγία και παρόλο που ο νόμος 4481/2017 προέβλεπε μια εύλογη αμοιβή, το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα δεν εκδόθηκε ποτέ», λέει ο Γιωργανδρέας Ζάννος, διευθυντής του ΟΣΔΕΛ, του φορέα που υπό άλλες συνθήκες θα διένειμε τις σχετικές αμοιβές στους συγγραφείς. Οπως λέει ο Ζάννος, το ζήτημα μπορεί να λυθεί και με υπουργική απόφαση, όπως εισηγείται ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας. «Αποτελεί υποχρέωση της χώρας και ευκαιρία ενίσχυσης των συγγραφέων», καταλήγει. «Δεν πρόκειται για βοήθεια, αλλά για αυτά που δικαιούνται».
Η Εταιρεία Συγγραφέων συμφωνεί και έχει απευθυνθεί σχετικά στο υπουργείο Πολιτισμού από τις αρχές Απριλίου. Σε εκείνη την επιστολή της περιλαμβανόταν και η πρόταση για ένα πρόγραμμα ενίσχυσης της συγγραφής. «Για να γραφτεί ένα βιβλίο χρειάζεται προεργασία, έρευνα, αγορά υλικού, χρόνος», λέει ο πρόεδρος της Εταιρείας, Γιώργος Χουλιάρας. «Στο εξωτερικό υπάρχουν φορείς που εξετάζουν σχετικές αιτήσεις, είτε πρόκειται για μυθοπλασία είτε για έρευνα. Θα μπορούσε να υπάρχει ένα ειδικό ΕΣΠΑ. Το θέμα είναι να βοηθηθούν όσοι έχουν ανάγκη. Στις ΗΠΑ, μετά τη Μεγάλη Υφεση, είχε υλοποιηθεί ένα ομοσπονδιακό πρόγραμμα για συγγραφείς που θα κατέγραφαν εκφάνσεις του αμερικανικού πολιτισμού, θέματα λαογραφίας κ.λπ. Δεν είμαστε Αμερική, αλλά θα μπορούσαμε να δούμε πώς γίνεται να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο στη χώρα μας».
