«Νύχτα των κομητών». Η φράση αυτή βρίσκεται στο ημερολόγιο του Φραντς Κάφκα, τον Μάιο του 1910. Προφανώς και ο Τσέχος συγγραφέας αναφερόταν στο πέρασμα του κομήτη του Χάλεϊ. Η περίφημη «τελευταία νύχτα της Γης». Ο συγγραφέας Πέτρος Χάρης αφιέρωσε ένα διήγημα, με αυτόν ακριβώς τον τίτλο, εμπνευσμένος από τη μαζική υστερία που κατέλαβε τον πλανήτη όταν ανακοινώθηκε ότι θα περνούσε κοντά από τη Γη ο κομήτης του Χάλεϊ. Πράγματι, τη μακρινή άνοιξη του 1910, πολύς κόσμος είχε πανικοβληθεί και στην Ελλάδα καθότι είχε κυκλοφορήσει η φήμη πως το υδροκυάνιο που είχε ανακαλυφθεί στην ουρά του κομήτη θα αφάνιζε κάθε ίχνος ζωής. Προφορικές οικογενειακές μαρτυρίες θέλουν τη βραδιά που όλοι περίμεναν τη συντέλεια, κόσμος πολύς να ξενύχτησε αγωνιώντας και γλεντώντας ταυτόχρονα σε αγρούς, με εδέσματα, άφθονο οινόπνευμα, τραγούδια, χορούς, προσευχές κι επικλήσεις μετάνοιας, ενόψει της επικείμενης έλευσης του Αρμαγεδδώνα.
Οταν ξημέρωσε, πολλοί θα πρέπει να υπέφεραν από πονοκέφαλο. Αλλά ήσαν στην πλειονότητά τους Ελληνες αγρότες των αρχών του εικοστού αιώνα – σκληρά καρύδια. Το τέλος του κόσμου δεν είχε έρθει και όλοι πήγαν ξανά στις δουλειές τους. Η περιφερόμενη γιγαντιαία χιονόμπαλα από παγωμένο αέριο και σκόνη που είναι ο Χάλεϊ, φάνηκε ξανά από τα πέριξ του πλανήτη μας, πιστός στο ραντεβού του κάθε 76 χρόνια. Ο Χάλεϊ είναι ο μοναδικός κομήτης που είναι δυνατόν να παρατηρηθεί με γυμνό μάτι μία φορά στη ζωή κάθε ανθρώπου – ακόμα και δύο, αν είναι τυχερό σε κάποιον να ζήσει αρκετά… Το 1997, ένας άλλος κομήτης, ο Χέιλμπαπ, μας προσέφερε ένα μικρό φαντασμαγορικό θέαμα στον νυχτερινό ουρανό (θυμάμαι, μπορούσα να τον διακρίνω, αχνά, ακόμη και την ημέρα, όπως γίνεται πολλές φορές, νωρίς το πρωί με το φεγγάρι).
Εκατόν τέσσερα χρόνια μετά, πόσα έχουν αλλάξει: το ρομποτικό όχημα «Φίλαι» από το διαστημόπλοιο «Ροζέτα» κατόρθωσε να προσεδαφιστεί στην επιφάνεια ενός άλλου κομήτη, στέλνοντάς μας και φωτογραφίες. Δεν ξέρω αν είδατε κάποια γραφήματα που κυκλοφόρησαν στο Διαδίκτυο. Ο κομήτης 67Ρ είναι ένα «τέρας» που αν έπεφτε στη Γη θα κάλυπτε σχεδόν πλήρως μια πόλη όπως το Λος Αντζελες.
Προάγγελοι καταστροφής σε παλαιότερους χρόνους οι κομήτες, σήμερα πια συναρπάζουν τους αστρονόμους, επαγγελματίες και ερασιτέχνες. Κανένας φόβος πλέον. Φόβος βέβαια δεν υπήρχε ούτε το 1986 και το 1997. Θλιβερή εξαίρεση το ’97 μονάχα, κάποια αίρεση ημίτρελων Αμερικανών: τα μέλη της αυτοκτόνησαν ομαδικά πιστεύοντας ότι οι… εξωγήινοι πάνω στον κομήτη θα τους πάνε στον… Θεό. Εντάξει: ορισμένα πράγματα όντως δεν αλλάζουν ποτέ.
