Σεσίλ: «Αυτό ακριβώς το θέμα με απασχολεί τον τελευταία καιρό. Μπορώ να πιέσω τον εαυτό μου να κάνει κλασική μαγειρική, τοπική μαγειρική, μοντέρνα μαγειρική, αλλά είμαι σχεδόν ευχαριστημένη μόνο όταν κάνω πάντα το ίδιο πράγμα. Λένε ότι οι συγγραφείς δεν γράφουν παρά μόνο ένα βιβλίο, και ότι όλα τα άλλα έργα τους είναι επαναλήψεις του πρώτου. Φοβάμαι ότι ισχύει το ίδιο και στη μαγειρική. Μπορώ να κάνω ποικίλα πράγματα, αλλά αισθάνομαι άνετα μόνο μέσα σε μια γραμμή, αυτήν που με συγκινεί. Εχω μόνο ένα στυλ και νιώθω ότι είμαι περιορισμένη…».
Ζαν: «Δεν πρέπει να το ρίξουμε στη βαριά διανόηση. Υπάρχει η τεχνική, με τις ιστορίες της για το πρώτο πλάνο, κλπ., αλλά το βασικό ζήτημα είναι η συγκίνηση. Εγώ θέλω να κλάψω, να γελάσω ή να θυμώσω… Και, για να γίνει αυτό, ο καλλιτέχνης μάγειρας πρέπει να έχει ο ίδιος κλάψει, γελάσει ή θυμώσει…».
Δεν είναι καθόλου τυχαίο, φυσικά, το γεγονός ότι το εξαιρετικό βιβλίο που υπογράφουν ο διάσημος πρωτοπόρος σεφ Πιερ Γκανιαίρ και ο δημιουργός της μοριακής γαστρονομίας Ερβέ Τις «Η μαγειρική είναι αγάπη, τέχνη, τεχνική» (εκδ. Πόλις) –απ’ όπου και το προηγούμενο απόσπασμα– τελειώνει με έναν ύμνο στη συγκίνηση.
Τα δύο «τέρατα» της μαγειρικής τέχνης, που με τις αναζητήσεις, τα πειράματα και τις καινοτομίες τους την πήγαν πολλά πολλά βήματα μπροστά, κλείνουν το έργο τους με τη φράση «Ναι, το στυλ είναι σημαντικό, επειδή αποτελεί έκφραση… αλλά το βασικότερο, αυτό που δεν μπορεί να συλλάβει το βλέμμα, όπως έλεγε και ο Σαιντ-Εξυπερύ, είναι η αγάπη του ανθρώπου που μαγειρεύει για σας, και η αγάπη των συνδαιτυμόνων».
Να, ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσουν πολλοί μάγειρες ή σεφ –και άνθρωποι των τεχνών γενικότερα– όπως αρέσει στους περισσότερους να τους αποκαλούμε. Δεν έχω αντίρρηση να τους αποκαλώ σεφ ή όπως αλλιώς θέλουν, αρκεί να γνωρίζουν ότι αυτό δεν κάνει πιο νόστιμα τα πιάτα τους.
Να, λοιπόν, τι μου λείπει όλο και περισσότερο. Κάτι να με συγκινήσει, κάτι με συναισθηματικό φορτίο, κάτι που θα μοιάζει παλιακό αλλά δεν θα είναι. Δεν μου λείπει η έκπληξη. Ούτε η ποικιλία. Ακόμη και η ίντριγκα στη γεύση, δεν είναι σπάνια πλέον. Συχνά δοκιμάζω γαργαλιστικές δημιουργίες, θαυμάζω την ιδέα, την εκτέλεση, την παρουσίαση. Λίγο μετά δεν θυμάμαι τίποτα. Το στυλ, με λίγα λόγια, που περιγράφουν οι δαιμόνιοι Ερβέ Τις και Πιερ Γκανιαίρ το βρίσκεις εύκολα.
Η συγκίνηση όμως, είναι κάτι διαφορετικό. Δεν υπακούει στο άψογο στυλ ή στην άρτια τεχνική. Και τις περισσότερες φορές τη βρίσκεις σε μέρη που δεν το περιμένεις. Το καλοκαίρι, προσφέρεται.