Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ ★★★
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ (2021)
Σκηνοθεσία: Οσκαρ Ρέλερ
Ερμηνείες: Ολιβερ Μασούτσι, Χάρις Πριντς, Κάτια Ρίμαν
Στην ταινία του Οσκαρ Ρέλερ, ο Φασμπίντερ είναι περιφερόμενο θηρίο, πνευματώδης και ανοικονόμητος, επιφανειακά ανελέητος, αλλά στην πραγματικότητα ευαίσθητος και σε μόνιμη αναζήτηση της αγάπης.
Ενας από τους σημαντικότερους –και ίσως ο πιο αντισυμβατικός ανάμεσά τους– μεταπολεμικούς Ευρωπαίους σκηνοθέτες βιογραφείται εδώ διά χειρός του Γερμανού Οσκαρ Ρέλερ. Ο συμπατριώτης τού Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ αποφασίζει να μην ακολουθήσει την πεπατημένη ενός ακαδημαϊκού χρονογραφήματος, αλλά ταιριαστά προς τον ήρωά του να δημιουργήσει ένα φιλμικό-θεατρικό πανκ ύμνο, όπως θα άρεσε και σε εκείνον. Ο πρωταγωνιστής Ολιβερ Μασούτσι, από την πλευρά του, παραδίδει μια αφοσιωμένη ερμηνεία, υποδυόμενος τον Φασμπίντερ, από την ηλικία των 22, οπότε και εμφανίζεται ως δημιουργός στην εναλλακτική θεατρική σκηνή του Μονάχου. Δυναμικός στα όρια του αυταρχισμού και αυθάδης πέρα από εκείνα της βρωμοστομίας, ο νεαρός σκηνοθέτης και σεναριογράφος μαζεύει σύντομα γύρω του έναν κύκλο θαυμαστών, οι οποίοι γίνονται και οι συντελεστές των πρώτων ταινιών του. Δουλεύοντας πυρετωδώς για την επόμενη δεκαπενταετία, θα καταφέρει να παραγάγει αντισυμβατικά αριστουργήματα, ζώντας ταυτόχρονα στα άκρα πριν από το πρόωρο τέλος στα 36 του χρόνια. Πέραν του κεντρικού ρόλου, ο Ρέλερ αναπλάθει το περιθωριακό Βερολίνο της εποχής (τέλη δεκαετίας 1960-αρχές ’70s), όχι με εντυπωσιακά σκηνικά και εξωτερικά γυρίσματα, αλλά απογυμνώνοντάς το στα βασικά συστατικά του. Χώροι που μοιάζουν με σκοτεινά θεατρικά πάλκα και μορφές σχεδόν γκροτέσκες κινούνται κάπου ανάμεσα στην ιδιοφυΐα και στην κατάχρηση, στον τρομερό θυμό και στις ατελείωτες απολαύσεις. Φυσικά στο επίκεντρο βρίσκεται ο ίδιος ο Φασμπίντερ, σαν περιφερόμενο θηρίο, πνευματώδης και ανοικονόμητος, επιφανειακά ανελέητος, αλλά στην πραγματικότητα ευαίσθητος και σε μόνιμη αναζήτηση της αγάπης. Ο σκηνοθέτης της ταινίας περιγράφει ως εξής τον ήρωά του: «Για μένα ο Φασμπίντερ ήταν ο κομήτης στον βερολινέζικο νυχτερινό ουρανό, μια φωτεινή πινακίδα νέον που χτυπιέται από τον αέρα, ένας μονόλιθος που εφηύρε τα φωτεινά χρώματα, τα οποία όμως στην πραγματικότητα ήταν φτιαγμένα από το κρύο, γκρίζο θεμέλιο της μεταπολεμικής γερμανικής κοινωνίας. Με όλες τις σκοτεινές σκέψεις, τον πεσιμισμό και την αυτο-αμφιβολία που πάνε μαζί με αυτό». Είναι μάλιστα τόσο μεγάλη η επιθυμία του να φωτίσει την προσωπικότητα του Φασμπίντερ, ώστε σε ένα βαθμό «παραμελεί» το ίδιο το έργο, αφήνοντας τον θεατή να μαντέψει πότε μιλάμε για τα «Πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ», το «Ο φόβος τρώει τα σωθικά» ή τον «Γάμο της Μαρίας Μπράουν». Σε κάθε περίπτωση, η προσέγγισή του είναι σε γενικές γραμμές επιτυχημένη και ενδεικτική ενός ανυπότακτου πνεύματος που έζησε, δημιούργησε και πέθανε με τους δικούς του όρους.
