Το σύμπαν της κουζίνας είναι συναρπαστικό. Αυτό αποδεικνύει η δημοφιλία των μαγειρικών εκπομπών, το γεγονός ότι προσωπικότητες σαν τον Άντονι Μπουρντέν λατρεύτηκαν σαν «ροκ σταρς της κουζίνας» αλλά και η μυθοπλασία που επιλέγει να λέει ιστορίες που περνούν από το στομάχι.
Όπως και έκανε πέρυσι στο σινεμά με το εξαιρετικό «Σημείο Βρασμού» του Φίλιπ Μπαραντίνι, ένα μονόπλανό στα ενδότερα ενός εστιατορίου που αποτελεί συγχρόνως ταχύρυθμο μάθημα στον κόσμο των εστιατορίων αλλά και μια σπουδή στο πώς να στήσεις προσδώσει μία ένταση γύρω από πιάτα που θα ζήλευε και θρίλερ. Αλλά και το «The Bear» η πρόσφατη μίνι σειρά του Κρίστοφερ Στόρερ για την ιστορία ενός σεφ υψηλής γαστρονομίας που καταλήγει να τρέχει το οικογενειακό σαντουιτσάδικο και που πλέον βλέπουμε στο Disney+.
Καλά, βέβαια, τα παρασκήνια της κουζίνας, αλλά, εμείς ψάξαμε τις ταινίες στις οποίες το φαγητό ήδη σερβιρίστηκε για να συμβούν πολλά γύρω από ένα τραπέζι. Ή αλλιώς, 10 ταινίες που εκτυλίσσονται γύρω από ένα δείπνο.
«Το Δείπνο Μου Με Τον Αντρέ» (Λουί Μαλ, 1981)
Το «My Dinner With Andre», όπως δηλώνει ο τίτλος του, είναι ένα δείπνο ανάμεσα σε δύο φίλους και για την ακρίβεια, ο Αντρέ Γκρέγκορι και ο Ουάλας Σον δεν παίζουν παρά μία ελαφρώς πειραγμένη εκδοχή του εαυτού τους. Παρά τη στατική και θεατρική της φύση, η ταινία ενώ ξεκινάει ως μία τυπική συνάντηση δύο Νεοϋορκέζων και ανθρώπων του θεάτρου, καταλήγει σε μία τεταμένη κούρσα πάνω στον ίδιο τον υπαρξισμό, με μόνο όχημα τον διάλογο.
«O Εξολοθρευτής Άγγελος» (Λουί Μπουνιουέλ, 1962)
Κανένας σκηνοθέτης δεν αγάπησε τα δείπνα και τα σουαρέ της αριστοκρατίας όσο ο Λουί Μπουνιουέλ. Ένα τέτοιο αφηγήθηκε το 1962, σε μία από τις κορυφαίες και πιο απολαυστικές ταινίες του, τον «Εξολοθρευτή Άγγελο». Σε αυτήν παρακολουθούμε ένα δείπνο από το οποίο οι καλεσμένοι του…αδυνατούν να φύγουν. Βλέπεται ιδανικά σε double bill με το «Η Κρυφή Γοητεία της Μπουρζουαζίας».
«Murder By Death» (Ρόμπερτ Μουρ, 1976)
Δεν υπάρχει πιο πρόσφορο σκηνικό για ένα δείπνο γεμάτο απρόοπτα από έναν πύργο ή τέλος πάντων, κάποια μεγάλη και απομακρυσμένη πλουσιοπάροχη οικία. Εκεί, λοιπόν, καλεί και ο Λάιονελ Τουέιν -που υποδύεται ο Τρούμαν Καπότε- τους 5 κορυφαίους ντετέκτιβ του κόσμου, που δεν αποτελούν παρά παρωδίες γνωστών εξιχνιαστών εγκλημάτων, σε μία βραδιά που πέρα από φαγητό, περιλαμβάνει έναν φόνο, αλλά και ξεκαρδιστικές φιγούρες, όπως έναν τυφλό μπάτλερ και μία κουφή μαγείρισσα. Αν θέλετε να συνεχίσετε σε κλίμα «whodunnit», μπορείτε να το κάνετε με το «Clue».
«Το Μεγάλο Φαγοπότι» (Μάρκο Φερέρι, 1973)
Με την κρίση μέσης ηλικίας, άλλοι χάνουν το νόημα κι άλλοι το βρίσκουν. Η παρέα της ταινίας φαίνεται να ανήκει (;) στη δεύτερη κατηγορία. Ή τέλος πάντων, τέσσερις φίλοι, που υποδύονται οι Μαρτσέλο Μαστρογιάννι, Μισέλ Πικολί, Φιλίπ Νουαρέ και Ούγκο Τονιάτσι συναντιούνται σε μία βίλα και αποφασίζουν να απολαύσουν αυτά που αγαπούν, δηλαδή το φαγητό και το σεξ, μέχρι θανάτου. Κυριολεκτικά. (Κάπου εδώ o Mr. Creosote των Monty Python -πριν το μπουμ- γνέφει καταφατικά.)
«Μάντεψε Ποιος Θα ‘Ρθει Το Βράδυ» (Στάνλεϊ Κρέιμερ, 1967)
Μπορεί το «Black Lives Matter» και η συμπεριληπτικότητα των τελευταίων ετών να βάζει πλέον τις ιστορίες των μαύρων ανθρώπων σε πρώτο πλάνο, δε συνέβαινε όμως το ίδιο και τη δεκαετία του ‘60. Έτσι, το «Guess Who’s Coming To Dinner», υπήρξε μία από τις πρώτες ταινίες που ασχολήθηκε με την ιστορία ενός διαφυλετικού ζευγαριού, στους ρόλους του οποίου είδαμε τον Σίντνεϊ Πουατιέ και την Κάθριν Χέπμπορν.
«The Last Supper» (Στέισι Τάιτλ, 1995)
Τα δείπνα που καταλήγουν ή σχετίζονται με φόνο δεν είναι άγνωστα στον κινηματογράφο, όμως εδώ οι πρωταγωνιστές «έπαιξαν» πιο σκληρά. Για την ακρίβεια, πέντε 20άρηδες αποφασίζουν να φωνάξουν για δείπνο στο σπίτι όπου μένουν όλοι μαζί, καλεσμένους με ακραία συντηρητικές ιδέες, με μοναδικό σκοπό…να τους σκοτώσουν.
«Έγκλημα στο Γκόσφορντ Παρκ» (Ρόμπερτ Όλτμαν, 2001)
Η λίστα στο μεγαλύτερο μέρος της θα μπορούσε να μετονομαστεί σε «Whodunnit με φαγητό σε κάποια έπαυλη». Εδώ, η ιστορία τοποθετείται στη δεκαετία του 1930 και μια συνάθροιση πλουσίων φίλων και γνωστών για ένα Σαββατοκύριακο. Οι πολυάριθμες ιστορίες των καλεσμένων παρουσιάζονται με τον μοναδικό τρόπο που ήξερε ο Ρόμπερτ Όλτμαν να στήνει παράλληλες αφηγήσεις.
«Οικογενειακή Γιορτή» (Τόμας Βίντερμπεργκ, 1998)
Βέβαια, όσα «whodunnit» κι αν βάλουμε κάτω, κανένα δεν κατάφερε να κάνει την έννοια «δείπνο» τόσο τρομακτική και σκοτεινή όσο η ταινία που έδωσε το λάκτισμα στο «Dogma ‘95».
«Η Πρόσκληση» (Κάριν Κουσάμα, 2015)
Φυσικά το horror δεν θα μπορούσε να μην εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να στήσει μία ανατριχιαστική ταινία γύρω από ένα δείπνο. Στην προκειμένη, o 35άρης Γουίλ επιστρέφει για ένα γενέθλιο δείπνο στο σπίτι της πρώην συζύγου του και η μυστήρια ατμόσφαιρα θα ενταθεί με την ώρα με τον τρόπο που το απαιτεί το είδος (αλλά θα μπορούσε, η αλήθεια είναι, να το κάνει και καλύτερα).
«Σκέφτομαι Να Βάλω Ένα Τέλος» (Τσάρλι Κάουφμαν, 2020)
Ακόμα και οι φανατικότεροι του Κάουφμαν, δυσκολευτήκαμε με αυτό το φλύαρο, αλλοπρόσαλλο και δήθεν εγχείρημα, στο οποίο περισσότερο ο δημιουργός χάθηκε στις ίδιες τις σκέψεις και τη ματαιοδοξία του, παρά μας είπε πραγματικά κάτι συγκροτημένα. Παρ’ όλα αυτά, όσοι αποφασίσετε να το δείτε, προετοιμαστείτε να περάσετε τη μισή ώρα παρακολουθώντας το πρωταγωνιστικό ζευγάρι (Τζέσε Πλέμονς και Τζέσι Μπάκλει) να λέει υπαρξιακές ασυναρτησίες στο αμάξι και την υπόλοιπη σε ένα τουλάχιστον αλλόκοτο δείπνο στους γονείς της κοπέλας.
On the side:
Τα κοτοπουλάκια που…χορεύουν στο πιάτο στο «Eraserhead» του Ντέιβιντ Λιντς / Μια ολόκληρη οικογένεια που το μόνο που βλέπει στο πρόσωπο του Γούντι Άλεν είναι ένας Εβραίος στο «Annie Hall» / Χριστουγεννιάτικο τραπέζι με τις ευλογίες του Μπέργκμαν στο «Φάννυ και Αλέξανδρος» / O «Ψαλιδοχέρης» περνώντας ζόρικα με τα μαχαιροπίρουνα / Όλη η αγάπη της Λαίδης και του Αλήτη σε ένα και μόνο σπαγγέτι / «Πόσο σκληρός;» «Τόσο ώστε να φάω ζωντανό χταπόδι», στο «Oldboy» / «Ο μάγειρας, ο κλέφτης, η γυναίκα του και ο εραστής της» αλλά και…τάσεις ανθρωποφαγίας στο αριστούργημα του Πίτερ Γκρίναγουεϊ / Αθάνατη Ιταλίδα μάνα ακόμα κι αν μαγειρεύει για την παρέα του «Goodfellas».
