Το 2005 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφάσισε να δώσει ιδιαίτερου βάρους σημασία στην 27η Ιανουαρίου, ανακηρύσσοντάς τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος.
Η επιλογή της ημερομηνίας δεν είναι τυχαία: την ημέρα αυτή το 1945, τα σοβιετικά στρατεύματα απελευθέρωσαν το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Άουσβιτς, εκεί που βρήκαν απάνθρωπο θάνατο πάνω από ένα εκατομμύριο άνθρωποι, οι περισσότεροι εκ των οποίων Εβραίοι, από το ναζιστικό καθεστώς.
Στο Ολοκαύτωμα εκτιμάται ότι συνολικά θανατώθηκαν πάνω από 5 εκατομμύρια Εβραίοι, αλλά και Ρομά, Πολωνοί, ομοφυλόφιλοι και πολιτικά αντιφρονούντες, με το Τρίτο Ράιχ να γράφει έτσι μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της ιστορίας.
Ο κινηματογράφος δεν θα μπορούσε να μην έχει καταπιαστεί με ένα από τα κομβικότερα ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα, τόσο στη μυθοπλασία όσο και στο σινεμά τεκμηρίωσης.
Με αφορμή λοιπόν τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος, επιλέγουμε 5 φορές που η έβδομη τέχνη μας υπενθύμισε πως δεν πρέπει να ξεχνάμε την ιστορία:
«Shoah» (Κλοντ Λανζμάν, 1985)
Η συγκλονιστικότερη ταινία που γυρίστηκε ποτέ για το Ολοκαύτωμα χρειάστηκε 11 χρόνια για να ολοκληρωθεί και αποτελεί έναν 9ωρο μαραθώνιο-γροθιά στο στομάχι που επιστρέφει στους τόπους της φρίκης και δίνει το βήμα στους επιζώντες. Καθόλου άδικα, θεωρείται από πολλούς «το καλύτερο ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε ποτέ».
«Η Λίστα του Σίντλερ» (Στίβεν Σπίλμπεργκ, 1993)
Το οσκαρικό ασπρόμαυρο έπος του Σπίλμπεργκ είναι και η πρώτη ταινία που έρχεται στο μυαλό των περισσότερων όταν ακούνε τη λέξη Ολοκαύτωμα, η ταινία που ο Λίαμ Νίσον μεταμορφώθηκε σε έναν Ναζί που δεν έμοιαζε με τους άλλους και μας έμεινε ανεξίτηλο το κόκκινο παλτό ενός μικρού κοριτσιού.
«Νύχτα και Καταχνιά» (Αλέν Ρενέ, 1956)
Τρία χρόνια πριν μας δώσει το «Χιροσίμα Αγάπη Μου», ο Αλέν Ρενέ κυκλοφόρησε αυτό το μισάωρο ντοκιμαντέρ για το Άουσβιτς, που γυρίστηκε μόλις μία δεκαετία μετά τα φριχτα συμβάντα που έλαβαν χώρα εκεί. Ακόμα κι αν διαρκεί μόλις 32 λεπτά, το «Νύχτα και Καταχνιά» μπορεί να στοιχειώσει για πάντα τον θεατή.
«Η Ζωή Είναι Ωραία» (Ρομπέρτο Μπενίνι, 1997)
Η ταινία που αποσπώντας το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας στα βραβεία της Ακαδημίας του 1997 έκανε τον Ρομπέρτο Μπενίνι να χοροπηδάει περιχαρής πάνω από τα καθίσματα στην αίθουσα τελετής αφηγήθηκε γλυκόπικρα την ιστορία ενός Ιταλοεβραίου σερβιτόρου που προσπαθεί να κάνει πιο «ανώδυνη» την τραγική εμπειρία ενός στρατοπέδου συγκέντρωσης στον μικρό γιο του.
«Ο Πιανίστας» (Ρομάν Πολάνσκι, 2002)
Στην αληθινή αυτή ιστορία που μετέφερε στη μεγάλη οθόνη ο Ρομάν Πολάνσκι, ο Έντριεν Μπρόντι υποδύεται τον Πολωνό Εβραίο Βλαντισλάβ Σπίλμαν που προσπαθεί να επιβιώσει κρυμμένος στο Γκέτο της Βαρσοβίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
