«Οι Οσέιτζ είναι ο πιο καλός, πιο πλούσιος και πιο όμορφος λαός του πλανήτη», λέει ο Γουίλιαμ Χέιλ (Ρόμπερτ ΝτεΝίρο) στον ανιψιό του Ερνεστ Μπέρκχαρτ (Λεονάρντο Ντι Κάπριο). Οι δύο βασικοί χαρακτήρες στη νέα ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε «Οι δολοφόνοι του ανθισμένου φεγγαριού» («Killers of the Flower Moon») αναφέρονται στη φυλή ιθαγενών Οσέιτζ που ζούσε στην Οκλαχόμα τη δεκαετία του 1920.
Στο πρώτο του κινηματογραφικό γουέστερν, που περιλαμβάνει στοιχεία από μαύρη κωμωδία και θρίλερ, ο σημαντικός Αμερικανός σκηνοθέτης παρουσιάζει την αληθινή ιστορία μιας σειράς από κτηνώδεις φόνους που πραγματοποιήθηκαν στο «Κράτος του Τρόμου», όνομα με το οποίο η περιοχή έμεινε στην Ιστορία. Συγκεκριμένα, το σενάριο των Σκορσέζε και Ερικ Ροθ («Dune», «Forrest Gump») εμβαθύνει στη δυναμική που συγκλόνισε την Οκλαχόμα σε φυλετικό και οικογενειακό επίπεδο όταν στα εδάφη των Οσέιτζ ανακαλύφθηκε πετρέλαιο. Στο επίκεντρο της πλοκής βρίσκεται μια απρόσμενη ερωτική ιστορία ανάμεσα στους Ερνεστ και Μόλι Μπέρκχαρτ (Λίλι Γκλάντστοουν), όπου η αγάπη θα προδοθεί με τον χειρότερο τρόπο. Η σεμνή Μόλι είναι μια από τους πλούσιους ιθαγενείς της οποίας η οικογένεια στοχοποιήθηκε ιδιαίτερα.
Ο μεγάλος αντίκτυπος της ταινίας στο κοινό είναι ότι λειτουργεί ως υπενθύμιση γι’ αυτό που πολλοί είχαν ξεχάσει, δηλαδή τα όσα συνέβησαν εκείνη τη χρονική περίοδο στην αμερικανική πολιτεία. Αυτό όμως μέχρι το 2017, οπότε τα πραγματικά γεγονότα καταγράφηκαν στο μπεστ σέλερ βιβλίο του Ντέιβιντ Γκραν με τίτλο «Killers of the Flower Moon: The Osage Murders and the Birth of the FBI», το οποίο αποτέλεσε έμπνευση για τη δημιουργία του φιλμ.
Οπως αναφέρει το National Geographic σε πρόσφατη έρευνά του, τουλάχιστον 60 άτομα της φυλής δολοφονήθηκαν ή εξαφανίστηκαν μεταξύ του 1921 και 1925.
View this post on Instagram
Από τις αρχές του 1800 έως τη δεκαετία του 1930, χιλιάδες ιθαγενείς Αμερικανοί εκτοπίστηκαν από τις προγονικές εστίες τους ως αποτέλεσμα της επίσημης πολιτικής των ΗΠΑ που είναι γνωστή ως «Μετακίνηση των Ινδιάνων». Καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση συγκέντρωνε δισεκατομμύρια δολάρια από πωλήσεις ή μισθώσεις φυσικών πόρων που ανήκαν στα εδάφη των ιθαγενών, όπως ξυλεία, πετρέλαιο και φυσικό αέριο, χρήματα που υποτίθεται πως θα δίνονταν στους ιδιοκτήτες της γης. Σύμφωνα, όμως, με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό NARF, που παρέχει νομική υποστήριξη στους ιθαγενείς, η κυβέρνηση απέτυχε να δικαιολογήσει τη διαχείριση αυτών των κεφαλαίων για δεκαετίες και φυσικά να πληρώσει στους Ινδιάνους τα οφειλόμενα.
Οι λευκοί άποικοι έβαλαν στο στόχαστρο μέλη του έθνους των Οσέιτζ για να τους κλέψουν τη γη και τον πλούτο που κρυβόταν κάτω από αυτή. Οπως αναφέρει το National Geographic σε πρόσφατη έρευνά του, τουλάχιστον 60 άτομα της φυλής δολοφονήθηκαν ή εξαφανίστηκαν μεταξύ 1921 και 1925. Από ιστορική σκοπιά, το έγκλημα αυτό, που ευνοήθηκε από τις ομοσπονδιακές πολιτικές της δεκαετίας του 1880, ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
Η αναγκαστική μετακίνηση άγγιξε όλες τις φυλές ανατολικά του ποταμού Μισισιπή και αρκετές στα δυτικά του. Συνολικά, περίπου 100.000 Ινδιάνοι μετακινήθηκαν από την πατρίδα τους σε καταυλισμούς στα δυτικά.
Καθώς ο αριθμός δολοφονιών των Οσέιτζ μεγάλωνε, τα συχνά αυτά εγκλήματα προκάλεσαν ανησυχία τόση ώστε να αρχίσει να τα ερευνά το νεοσύστατο –τότε– FBI.
Ακόμη και όταν οι ιθαγενείς εγκαταστάθηκαν στους καταυλισμούς, οι άποικοι πίεσαν για περισσότερη πρόσβαση στα εδάφη τους. Το 1871, το Κογκρέσο τερμάτισε επίσημα την πολιτική σύναψης συνθηκών μαζί τους. Στη συνέχεια, το 1887, ψήφισε τον Νόμο Γενικής Κατανομής, γνωστό και ως νόμο Dawes. Με αυτόν τον νόμο, η πολιτική των ΗΠΑ προς τους Ινδιάνους μετατοπίστηκε από αυτήν του διαχωρισμού σε αυτήν της αφομοίωσης, ενσωματώνοντάς τους αναγκαστικά στον εθνικό πληθυσμό.
On May 27th 1921, hunters were exploring a remote ravine in Osage County, Oklahoma, when they came across the decaying body of a 36-year-old woman who had been shot in the head. This woman would later be identified as Osage Native, Anna Brown.
Hours later, another body would be… pic.twitter.com/6EsCpMpr4N— Eagle Eye (@SortedEagle) October 16, 2023
Η έρευνα του νεοσύστατου FBI
Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, ιδιαίτερα μεγάλη δύναμη στην κομητεία Οσέιτζ στην Οκλαχόμα είχε ο Γουίλιαμ Χέιλ, ο οποίος θεωρούσε τους ιθαγενείς Αμερικανούς όντα κατώτερα από ανθρώπους, ενώ ταυτόχρονα παρίστανε τον φίλο και ευεργέτη της φυλής τους. Ο Χέιλ ενθάρρυνε τον εξίσου άπληστο ανιψιό του, τον βετεράνο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, Ερνεστ Μπούρχαρτ, να παντρευτεί τη Μόλι. Αυτός ήταν ένας τρόπος για να αποκτήσουν οι λευκοί τον πλούτο των ιθαγενών που προήλθε από το πετρέλαιο.
Καθώς ο αριθμός δολοφονιών των Οσέιτζ μεγάλωνε, τα συχνά αυτά εγκλήματα προκάλεσαν ανησυχία τόση ώστε να αρχίσει να τα ερευνά το νεοσύστατο –τότε– FBI. Πολύ γρήγορα, η ιστορία αυτή κέρδισε την προσοχή σε εθνικό επίπεδο. Οταν ο Χέιλ καταδικάστηκε για έναν φόνο, το γεγονός αναφέρθηκε στους New York Times, όμως ο τίτλος του δημοσιεύματος εστίαζε στους λευκούς εγκληματίες και όχι στο θύμα τους.
Σύμφωνα με το BBC, η ταινία του Σκορσέζε μπορεί να θεωρηθεί ως ένα κομμάτι μιας ευρύτερης πολιτιστικής επανόρθωσης. Το 2011, έναντι 380 εκατομμυρίων δολαρίων, η κυβέρνηση των ΗΠΑ διευθέτησε μια δωδεκάχρονη αγωγή που άσκησε εναντίον της το έθνος Οσέιτζ για κακή διαχείριση των κεφαλαίων της φυλής. Σε ανακοίνωσή του, το αμερικανικό υπουργείο Εσωτερικών ανέφερε ότι η διευθέτηση σηματοδοτεί «τη δέσμευση του προέδρου Ομπάμα για συμφιλίωση και ενδυνάμωση των φυλών των Ινδιάνων της Αμερικής». Η σημερινή υπουργός Εσωτερικών, Deb Haaland, είναι η πρώτη ιθαγενής υπουργός, κάτι που δείχνει ακόμη ένα σημάδι της αλλαγής.
View this post on Instagram
Φόνοι που δεν έχουν διερευνηθεί
Κάποιες αδικίες, όμως, δεν μπορούν να αποκατασταθούν ποτέ. Η έρευνα του Γκραν αποκάλυψε πολλούς φόνους των Οσέιτζ που δεν διερευνήθηκαν και πιθανόν δεν θα διαλευκανθούν ποτέ. Αν και οι δολοφονίες ξεκίνησαν πριν από περισσότερο από έναν αιώνα, εξακολουθούν να αντηχούν στις ζωές και στα οικονομικά των ιθαγενών.
Στον ιστότοπο του έθνους των Οσέιτζ σημειώνεται ότι το 26% περίπου των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης του υπεδάφιου πλούτου παραμένει σε ξένα χέρια και μπορούν να μεταβιβαστούν σε οντότητες που δεν ανήκουν στους Οσέιτζ κατά βούληση.
Οπως αναφέρει το National Geographic, σήμερα γίνεται αποδεκτό ότι οι δολοφονίες των Οσέιτζ ήταν η υπόθεση που βοήθησε στη γέννηση του FBI και στη σύγχρονη επιβολή του νόμου που βασίζεται σε εκτεταμένες έρευνες, μυστικές επιχειρήσεις και στη χρήση πληροφοριοδοτών για τη διάλυση πολύπλοκων εγκληματικών υποθέσεων.
Αν και το «Killers of the Flower Moon» εξετάζει τα γεγονότα του παρελθόντος, ο ιστότοπος των Οσέιτζ τονίζει: «Δεν είμαστε απομεινάρια. Το έθνος μας ευδοκιμεί στον καταυλισμό του στη βορειοανατολική Οκλαχόμα – ένας λαός με δύναμη, ελπίδα και πάθος, που τιμά τις ιστορίες του παρελθόντος του και χτίζει τον κόσμο του μέλλοντος».
