Μέσα στον μήνα, το φεστιβάλ «Cinema Rediscovered» του Μπρίστολ αναμένεται να προβάλει ένα σπάνιο και δυσεύρετο φιλμ γυρισμένο το 1919, το οποίο αποτελεί μια από τις πιο ξεχωριστές στιγμές της καριέρας του εμβληματικού Ιάπωνα ηθοποιού Σέσου Χαγιακάβα.
Υποψήφιος για Οσκαρ και γνωστός από την ερμηνεία του στο κλασικό αριστούργημα «Η Γέφυρα του Ποταμού Κβάι» (1957) του Ντέιβιντ Λιν, ο Χαγιακάβα υπήρξε ένα από τα πρώτα «σύμβολα του σεξ» της κινηματογραφικής βιομηχανίας του Χόλιγουντ.
Από την Ιαπωνία στο Χόλιγουντ
Οπως αναφέρει αφιέρωμα του Guardian, ο Χαγιακάβα ήταν μια σύνθετη προσωπικότητα. Ενας σταρ που σε όλη τη διάρκεια της πορείας του στο σινεμά αντανακλούσε τις βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις της Αμερικής για την ιαπωνική κουλτούρα και τη γοητεία της. Αυτές οι προκαταλήψεις θα γίνονταν οδυνηρά εμφανείς καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας του στην τέχνη, η οποία διήρκεσε έξι δεκαετίες.
Σημειώνεται ότι η ταινία που θα προβληθεί στο Μπρίστολ με τίτλο «The Dragon Painter», γυρισμένη το 1919, είναι μία από τις ελάχιστες ταινίες του Χαγιακάβα της οποίας η πλοκή λαμβάνει χώρα εξ ολοκλήρου στην Ιαπωνία με Ιάπωνες ήρωες.
Sessue Hayakawa: cinema’s forgotten sex symbol who was saved from death by his dog https://t.co/b5DED9Nvov
— Guardian Australia (@GuardianAus) July 18, 2024
Ο ηθοποιός γεννήθηκε στην Ιαπωνία το 1886 και κατετάγη στο ναυτικό μέχρις ότου αποβλήθηκε έπειτα από έναν τραυματισμό του. Στα απομνημονεύματά του, πολλά χρόνια μετά, ο ίδιος αποκάλυψε ότι είχε αποπειραθεί να δώσει τέλος στη ζωή του, αλλά τον είχε σώσει ο σκύλος του ο οποίος ενεργοποίησε τον συναγερμό.
Μετά την ανάρρωσή του, μετακόμισε στο Λος Αντζελες όπου άρχισε να εμφανίζεται σε ιαπωνικό θέατρο χρησιμοποιώντας το καλλιτεχνικό όνομα Σέσου Χαγιακάβα. Μέσω της ερμηνείας του στο έργο «Ο Τυφώνας» κέντρισε το ενδιαφέρον του παραγωγού Τόμας Ινς, ο οποίος, μάλιστα, προχώρησε στην κινηματογραφική μεταφορά του έργου χαρίζοντας στον Χαγιακάβα την πρώτη του μεγάλη επιτυχία. Ακολούθησε η ερμηνεία του στο «The Cheat» του Σεσίλ ΝτεΜιλ, όπου υποδύθηκε τον μοχθηρό έμπορο έργων τέχνης που δανείζει χρήματα σε μια γυναίκα για να καλύψει τα χρέη της, λαμβάνοντας σεξουαλικές χάρες ως πληρωμή. Η ταινία προκάλεσε μεγάλη αίσθηση, το ίδιο και ο Χαγιακάβα, ο οποίος ενσάρκωσε ένα νέο μοντέλο άνδρα πρωταγωνιστή.
«Είναι το σπουδαιότερο πράγμα που έχω δει»
Οπως σχολιάζει το δημοσίευμα του Guardian, το στυλ του, που ήταν πολύ πιο συγκρατημένο από αυτό των Αμερικανών συναδέλφων του, καθιστούσε τις ερμηνείες του ακόμα πιο αξιομνημόνευτες. Ο ΝτεΜιλ είχε κάποτε αστειευτεί: «Δεν μπορώ να τον αντιληφθώ. Είναι κάτι καινούργιο και παράξενο, αλλά είναι το σπουδαιότερο πράγμα που έχω δει ποτέ».
Ακολούθησαν κι άλλες σημαντικές ταινίες, παρ’ όλα αυτά τα στούντιο άρχισαν να τον επιλέγουν σε μια τυποποιημένη φόρμα ενσάρκωσης χαρακτήρων με ασιατική καταγωγή, στα όρια της καρικατούρας. Το 1917 ίδρυσε μια εταιρεία παραγωγής, τη Haworth, με σκοπό να γυρίσει ταινίες που «θα αναδεικνύουν τους Ιάπωνες όπως πραγματικά είμαστε». Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας γυρίστηκε και το «The Dragon Painter» το 1919.
Στη δεκαετία του 1920, ο Χαγιακάβα αποφάσισε να εγκαταλείψει τις ΗΠΑ και να αναζητήσει καλύτερους ρόλους στη Γαλλία και τη Βρετανία. Αφού επέστρεψε στην Αμερική, συντηρούσε τον εαυτό του οικονομικά ζωγραφίζοντας ακουαρέλες. Η πραγματική κινηματογραφική επιστροφή του στο Χόλιγουντ ήρθε στα τέλη της δεκαετίας του 1940 όταν συμμετέσχε στο νουάρ «Tokyo Joe», δίπλα στον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ.
Catch the UK Premiere of a new 4K restoration of The Dragon Painter (1919), a tribute to actor Sessue Hayakawa’s talents w/a new score by @MasKoga introed by @PamHutch @wshed Sat 27 July 2.10pm as part of #cineredis24
🙏 @MilestoneFilms & @KinoLorber https://t.co/k4b6Ah1b6T pic.twitter.com/WTGP2bl6a3
— Cinema Rediscovered (@CineRedis) July 17, 2024
Η υποψηφιότητά του για Οσκαρ για την ερμηνεία του στη «Γέφυρα του Ποταμού Κβάι», λίγα χρόνια μετά, επισφράγισε το στίγμα του Χαγιακάβα ως ενός εκ των σημαντικότερων ηθοποιών της γενιάς του.
Αποσύρθηκε από την υποκριτική στα μέσα της δεκαετίας του ’60, όταν και αφιερώθηκε στον Ζεν Βουδισμό μετά από μια καριέρα με μεγάλες επιτυχίες αλλά και πολλές δυσκολίες. Οπως έγραψε στα απομνημονεύματά του: «Εχω παίξει τον κακοποιό πάρα πολλές φορές … για μία φορά μόνο θα ήθελα να παίξω τον ήρωα».
Με πληροφορίες από Guardian