Δένδρα που έχουν αλλάξει απότομα χρώμα, πεσμένα φύλλα στις αποχρώσεις του κίτρινου και άδεια παγκάκια. Το Σέντραλ Παρκ στη Νέα Υόρκη μεταμορφώνεται σε ένα ειδυλλιακό φθινοπωρινό σκηνικό με τους Σάλι (Μεγκ Ράιαν) και Χάρι (Μπίλι Κρίσταλ) να το διασχίζουν ντυμένοι με ρούχα που επιβεβαιώνουν τη μετάβαση από τη μια εποχή στην άλλη. Οι δυο τους συζητούν για τη σχέση τους που μετρά πολλά χρόνια και παραμένει φιλική, παρά τη διαφορετική καθημερινότητά τους και τη μεταξύ τους απόσταση. Αυτή είναι μια από τις πιο εμβληματικές σκηνές της ταινίας «Οταν ο Χάρι γνώρισε τη Σάλι» (1989) σε σενάριο Νόρα Εφρον. Μια σκηνή που αποτυπώνει με ακρίβεια την αίσθηση του φθινοπώρου – οπτικά και στιλιστικά.
Κατά τους φθινοπωρινούς μήνες εξελίσσεται και ένα σημαντικό μέρος της ταινίας της Εφρον, «Εχετε μήνυμα στον υπολογιστή σας» (1993) όπου η πρωταγωνίστρια Καθλίν (Μεγκ Ράιαν) αγοράζει κολοκύθες για να στολίσει το μικρό βιβλιοπωλείο της για τη γιορτή του Χάλογουϊν, την ώρα που καταφθάνουν τα πρώτα κρύα. Σε άλλο στιγμιότυπο, ο συμπρωταγωνιστής Τζο (Τομ Χανκς) γράφει σε email που στέλνει: «Δεν είναι υπέροχη η Νέα Υόρκη το φθινόπωρο; Σε κάνει να θέλεις να αγοράσεις σχολικό εξοπλισμό (…) αν γνώριζα τη διεύθυνσή σου, θα σου έστελνα ένα πακέτο φρεσκοξυσμένα μολύβια». Σε αυτά αλλά και άλλα φιλμ, η δημιουργός πρόσθετε μικρές πινελιές της εποχής. Οπως για παράδειγμα, τα ζιβάγκο πουλόβερ, η αγορά διακοσμητικών αξεσουάρ για κάποιο πάρτι ή δείπνο, η κάπως μελαγχολική τζαζ μουσική που «ντύνει» την πλοκή.
View this post on Instagram
Αθεράπευτα ρομαντική
Γεννημένη στη Νέα Υόρκη το 1941, η συγγραφέας, σεναριογράφος, σκηνοθέτις αλλά και δημοσιογράφος, αγαπούσε πολύ την πόλη όπου μεγάλωσε, επιθυμώντας μέσα από τις χαρακτηριστικές ρομαντικές κομεντί που δημιούργησε, να αναδείξει κυρίως τη γοητεία των εξωτερικών χώρων και να μεταφέρει μια οικεία ατμόσφαιρα στον θεατή. Η Εφρον είχε ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό στιλ, από το οποίο εμπνεύστηκαν κι άλλοι παραγωγοί. Ο μοναδικός συνδυασμός του χιούμορ στο σενάριο, του ρομαντισμού που απέπνεε μια ταινία και των προσιτών και αυθεντικών χαρακτήρων, χάρισε στην κινηματογραφίστρια τον τίτλο της «βασίλισσας της rom-com».
Τα πρότζεκτ της, οι ιστορίες των οποίων συχνά διαδραματίζονται στη Νέα Υόρκη, όχι μόνο παρουσιάζουν λεπτομερώς την ουσία των εποχών που αλλάζουν, αλλά ταυτόχρονα εμπνέουν και μια νέα αντίληψη σχετικά με το τέλος του καλοκαιριού και τα συναισθήματα που το συνοδεύουν. Δηλαδή, αντί για τη μελαγχολία που νιώθουμε μετά τις διακοπές ή τον χειμώνα που έρχεται, αντιμετωπίζουμε τη νέα σεζόν με περισσότερη κατανόηση και τα βλέπουμε όλα πιο… γλυκά. Το όνομά της έχει συνδεθεί άμεσα με το κλίμα του φθινοπώρου.
Τα πρότζεκτ της, οι ιστορίες των οποίων συχνά διαδραματίζονται στη Νέα Υόρκη, όχι μόνο παρουσιάζουν λεπτομερώς την ουσία των εποχών που αλλάζουν, αλλά ταυτόχρονα εμπνέουν και μια νέα αντίληψη σχετικά με το τέλος του καλοκαιριού και τα συναισθήματα που το συνοδεύουν.
Η επιρροή της Εφρον είναι τόσο μεγάλη που ακόμα και σήμερα, 12 χρόνια μετά τον θάνατό της, πολλοί από εκείνους που ανήκουν στη γενιά Ζ γνωρίζουν την ύπαρξή της. Κι αυτό χάρη σε αναφορές στην ποπ κουλτούρα, όπως μια ατάκα που ακούστηκε σε πρόσφατη σεζόν της δημοφιλούς σειράς «Only Murders in the Building» και αφορά τη διάσημη σεναριογράφο/σκηνοθέτιδα ή σε memes στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και βίντεο στο TikTok με σκηνές από δουλειές της που μένουν αξέχαστες στον σύγχρονο κινηματογράφο.
View this post on Instagram
Νέο βιβλίο
Την αγάπη της Νόρα Εφρον για τη φθινοπωρινή Νέα Υόρκη αλλά και το σινεμά γενικότερα, καταγράφει και η Αμερικανίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας Ιλάνα Καπλάν στο εικονογραφημένο βιβλίο της «Nora Ephron at the Movies» που μόλις κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ. Το βιβλίο αποτελεί μια αφιλτράριστη ματιά στην καριέρα της Εφρον, η οποία εκτός από κινηματογραφίστρια ήταν και φεμινίστρια στο Χόλιγουντ των δεκαετιών 1980 και 1990, γεγονός που την ωθούσε να γράφει για δυναμικούς γυναικείους χαρακτήρες. Ηταν τολμηρή και εκφραζόταν με τον δικό της τρόπο εμπνέοντας ανθρώπους της τέχνης και όχι μόνο. Μάλιστα, συχνά την παρομοίαζαν με μια σύγχρονη Ντόροθι Πάρκερ για την ευφυΐα και το ταλέντο να επικοινωνεί ακόμα και τα πιο απλά ζητήματα, με λέξεις που είχαν βαρύτητα. Η Εφρον άφησε πίσω της μια μεγάλη κληρονομιά στη βιομηχανία ψυχαγωγίας δημιουργώντας περιεχόμενο που ξεχωρίζει. Ηταν η κυρίαρχη δύναμη όσον αφορά τον τρόπο που οι προσωπικές σχέσεις – φιλικές και ερωτικές– παρουσιάζονταν στις σελίδες των βιβλίων της ή άλλων εγγράφων, στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη.
H συνεισφορά της σεναριογράφου και σκηνοθέτιδος στην κινηματογραφική βιομηχανία, τη ρομαντική κομεντί και τον πολιτισμό υπήρξε τεράστια. Οι διάλογοι στις ταινίες είναι διαχρονικοί, πολλοί από αυτούς αστείοι και άλλοι συγκινητικοί. Η συνεργασία της με τη Μεγκ Ράιαν ήταν από τις πιο όμορφες στο σινεμά των 90s. Αλλά για πολλούς, η Εφρον θα μένει στη μνήμη ως η «βασίλισσα του φθινοπώρου».
Εικονογράφηση: Loukia Kattis
