ΤΕΛΕΤΗ. Εξερεύνησαν και οι δύο με τόλμη τον μακρόκοσμο και τον μικρόκοσμο της ανθρώπινης και ιδιαίτερα της γυναικείας ύπαρξης και εμπειρίας. Η Μαρία Κλωνάρη και η Κατερίνα Θωμαδάκη, με τον πρωτοποριακό χαρακτήρα των ταινιών τους, έχουν τη θέση τους στην ιστορία του πειραματικού κινηματογράφου. Στις 13 Ιανουαρίου, η Μαρία Κλωνάρη, το μισό του αδιαχώριστου αυτού καλλιτεχνικού διδύμου, έφυγε από τη ζωή στο Παρίσι όπου ήταν εγκατεστημένη. Την ερχόμενη Κυριακή (23/2) θα την τιμήσουν οι φίλοι της στην Αθήνα, με μια επιμνημόσυνη τελετή στον ναό του Αγ. Γεωργίου Καρύτση, στις 11.30 π.μ.
Οι δύο καλλιτέχνιδες δημιούργησαν τη δεκαετία του ’70 τον «σωματικό κινηματογράφο», ενσωματώνοντας στη γλώσσα τους την «πολιτική διάσταση της γυναικείας ταυτότητας». Γύρισαν πολλές ταινίες και η πρακτική τους πάνω στον «διευρυμένο κινηματογράφο», που εισήγαγαν στη Γαλλία, τις οδήγησε σε εγκαταστάσεις multimedia και σε «περιβάλλοντα με προβολές». Ιδρυσαν την εταιρεία Α.Σ.Τ.Α.Ρ.Τ.Η. για την Οπτικοακουστική Τέχνη, το 1985, και διοργάνωσαν τις «Διεθνείς συναντήσεις της τέχνης του σινεμά/βίντεο/υπολογιστή», ορόσημο για όσους ασχολούνται με την κινούμενη εικόνα.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η Μ. Κλωνάρη και η Κ. Θωμαδάκη έφθασαν στο απόγειο της καριέρας τους. Το 2002, τα Γαλλικά Αρχεία Κινηματογράφου αποφάσισαν την πολυδάπανη αποκατάσταση σε 35 mm ταινιών που γύρισαν τις δεκαετίες ’70 και ’80, σε super 8. Η πρώτη προβολή τους έγινε σε ειδικό αφιέρωμα στο 45ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το 2004. Εκτοτε, παρουσιάζονται διαρκώς σε μεγάλα μουσεία και ταινιοθήκες: ΜΟΜΑ Ν. Υόρκης, στην Ελβετική και τη Γαλλική Ταινιοθήκη, στην Ουάσιγκτον, στο Λονδίνο και αλλού. Το 2012 η Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας δημιούργησε ειδικό «Αρχείο Θωμαδάκη – Κλωνάρη», αφιερωμένο στο πολυσχιδές έργο τους. Την ίδια χρονιά, το Φεστιβάλ Αθηνών οργάνωσε τη δική του γνωριμία με τις δύο καλλιτέχνιδες στο Μουσείο Μπενάκη, με τίτλο «Πυρκαγιά του Αγγελου», εμπνευσμένο από μια αυτοσχεδιαστική περφόρμανς της Μ. Κ. Η Μαρία Κλωνάρη διεκδικούσε στη δουλειά της να γίνεται «η κάμερα πινέλο ζωγράφου».
