Ενα μεγάλο φορτηγό κλείνει το πεζοδρόμιο της Τοσίτσα. Αριστερά και δεξιά οι πάγκοι της κινηματογραφικής παραγωγής γνωστού σκηνοθέτη, οι κάμερες στο αίθριο του Πολυτεχνείου. Οι επισκέπτες του Αρχαιολογικού Μουσείου, οι περαστικοί, τα πρόσωπα της στάσης ψάχνουν να βρουν απάγκιο στη λάβρα του μεσημεριού κοιτώντας τα γυρίσματα. Δύο βήματα πιο εκεί, σαν σκηνική εγκατάσταση στα πτερύγια των κτιρίων στέκεται το Επιγραφικό Μουσείο, αναμένοντας ήρεμα τους επισκέπτες του. Ενα μοντερνιστικό διαμάντι, σχεδιασμένο από τον σπουδαίο αρχιτέκτονα και καθηγητή του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης Πάτροκλο Καραντινό, παραμένει μικρό μεν το δέμας αλλά με όλα τα χαρακτηριστικά του ισχυρού τοπόσημου: Φιλοξενεί μία από τις μεγαλύτερες συλλογές αρχαίων επιγραφών σε ένα μοναδικό αστικό μνημείο της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου.
Περπατώντας προς την εσωτερική του αυλή, εκεί όπου το σκυρόδεμα εναλλάσσεται με θραύσματα από κίονες και μαρμάρινες στήλες, ιαπωνικά υφασμάτινα τόπια τυλίγονται και ξετυλίγονται κάτω από τους ήχους του ακορντεόν. Ασημένια θραύσματα λαμποκοπούν δίπλα στα κίτρινα αναλόγια: Ενα σύμπαν διάφανο και μετέωρο, σαν την τελετή του τσαγιού. Η πρώτη συνεργασία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με το Επιγραφικό Μουσείο επισφραγίστηκε με ένα τολμηρό εγχείρημα: Το εικαστικό/σκηνοθετικό ντουέτο VASKOS (Βασίλης Νούλας – Κώστας Τζημούλης), ένα από τα πιο σημαντικά αβανγκάρντ ελληνικά σχήματα, συμπράττει με τη μεσόφωνο Αναστασία Κότσαλη και τον ακορντεονίστα Κωνσταντίνο Ζιγκερίδη, το duo Hedi, για την πρώτη πανελλήνια παρουσίαση των τραγουδιών του Τόρου Τακεμίτσου.
Ο Κωνσταντίνος Ζιγκερίδης, συνεργάτης της ΕΛΣ με σημαντικές συμπράξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αναφέρει στην «Κ»: «Τα τραγούδια του Τόρου Τακεμίτσου (γεννημένου το 1930) αντανακλούν τα πάθη και τις ανησυχίες της παλλόμενης ιαπωνικής νεολαίας μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα αμέρικαν μπαρ του Τόκιο, τα cartoon, η Coca-Cola, ο Ντίσνεϊ, τα κινήματα, το rock ‘n’ roll. Η ευαισθησία ενός ανθρώπου που ξεχωρίζει μέσα σε αυτό το συναρπαστικό παλίμψηστο τα negro spirituals και τα blues, τη μουσική του Τζον Κέιτζ. Που εμπνέεται από την τζαζ, που γράφει ποπ μουσικά θέματα, δίνοντας μεγάλη έμφαση στον στίχο και την προσωδία. Που συνομιλεί με τους μοντέρνους ποιητές της χώρας του και της εποχής του, με δημοσιογράφους και διανοούμενους αφήνοντάς μας άναυδους με τη φρεσκάδα, το χιούμορ και την τόλμη αυτής της σύμπραξης. Υπάρχουν τραγούδια που έγραψε ο Τακεμίτσου για την ιαπωνική εκδοχή της νουβέλ βαγκ –μια, μάλιστα, από αυτές τις ταινίες αποτελεί, ουσιαστικά, την japonais εκδοχή του έργου “400 χτυπήματα”– για ραδιοφωνικές εκπομπές και τηλεοπτικά σόου. Κι εκεί μας κλείνει πονηρά το μάτι, παίζοντας με τους όρους της εμπορικότητας και αναποδογυρίζοντάς τους εκ των έσω, πιάνοντάς μας στον ύπνο τη στιγμή που πάμε να σιγομουρμουρίσουμε μια φαινομενικά οικεία μελωδία».
«Τα τραγούδια του Τακεμίτσου συνδιαλέγονται με τη Δύση κοιτώντας προς την Ανατολή, σφυρηλατώντας μια συναρπαστική γλώσσα, το δικό του σύμπαν».
– Πόσο εύκολο είναι να συνυπάρξει το ακορντεόν με τις πολλαπλές αναφορές του συνθέτη, συνοδεύοντας, ταυτόχρονα, μια λυρική φωνή;
– Τα τραγούδια του Τακεμίτσου συνδιαλέγονται με τη Δύση κοιτώντας προς την Ανατολή, σφυρηλατώντας μια συναρπαστική γλώσσα, το δικό του σύμπαν. Το ακορντεόν, ένα όργανο οικείο σε εμάς, με μεγάλη γκάμα χρωμάτων και δυναμικών, με τη δυνατότητα να παρατείνει τη διάρκεια του ήχου κάθε νότας δημιουργώντας τελετουργικά εφέ, λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στους δύο κόσμους. Η σύμπραξη με μια λυρική φωνή, εκπαιδευμένη να ξεδιπλώνει όλα τα όρια των δυνατοτήτων της, αφήνει πεδίο δόξης λαμπρό για ανασκαφές κι εξερευνήσεις… Δουλεύοντας ως duo Hedi με την Αναστασία Κότσαλη σε μουσικά ετερόκλητα πρότζεκτ, από Βόγκαν Ουίλιαμς μέχρι Μπιόρκ, η μεγαλύτερή μας χαρά είναι να αναδεικνύουμε απρόσμενες συγκλίσεις παρουσιάζοντας, ταυτόχρονα, άγνωστες πτυχές του ρεπερτορίου.
– Και με ποιον τρόπο μπορεί να συνομιλήσουν τα έργα του συνθέτη με τον συγκεκριμένο χώρο;
– Το εικαστικό ντουέτο VASKOS (Βασίλης Νούλας και Κώστας Τζημούλης) επιχειρεί να γεφυρώσει τον δυτικό μοντερνισμό του 20ού αιώνα με πρακτικές που απηχούν την ιαπωνική ευαισθησία, μέσα από την έμφαση στις έννοιες της πτύχωσης, του δεσίματος, της εύσχημης χωροθέτησης των αντικειμένων. H αυλή του Επιγραφικού Μουσείου λειτουργεί ως κουκούλι όπου συναντώνται οι εμμονές και τα όνειρά μας – ένας ιδανικός μη τόπος στο κέντρο της πόλης, σαν μια λίμνη με νούφαρα, όπου οι μέρες κυλούν απαλά μέχρι την καταιγίδα.
