Το 2015 δύο γείτονες της λεωφόρου Συγγρού, η Στέγη και το Πάντειο Πανεπιστήμιο, αποφάσισαν να εκμηδενίσουν τη μεταξύ τους απόσταση, κυριολεκτικά και μεταφορικά, με μία σειρά συναυλιών για τις οποίες τα δύο ιδρύματα ένωσαν τα χέρια.
Και έτσι γεννήθηκε «Μία Γέφυρα Μουσικής Πάνω από τη Συγγρού». Μια συνεργασία που σκοπό έχει να φέρει τη μουσική της Στέγης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, αλλά και να εισάγει τους φοιτητές αυτού στο τι σημαίνει διοργάνωση μιας συναυλίας. Κάθε χρόνο, έκτοτε, μια επιλεγμένη ομάδα φοιτητών από το Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού εκπαιδεύεται μέσα από μια σειρά συναντήσεων/εργαστηρίων για να προχωρήσει η ίδια στη συνέχεια στην οργάνωση και την προώθηση του εκάστοτε κύκλου συναυλιών σύγχρονης μουσικής, που γίνονται τόσο σε χώρους του πανεπιστημίου όσο και της Στέγης και οι οποίες λειτουργούν και ως γνωριμία με νέους μουσικούς που βρίσκονται στα πρώτα βήματα της καριέρας τους.
H «Γέφυρα Μουσικής» ετοιμάζεται να «χτιστεί» φέτος για όγδοη χρονιά, με τρεις συναυλίες που θα γίνουν στη Mικρή Σκηνή της Στέγης την Τετάρτη 10 Μαΐου και είναι αφιερωμένες στον Γάλλο συνθέτη Μορίς Οανά. Έναν «εξερευνητή» ήχων και τόπων, που κάθε σημείο στο οποίο βρέθηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του υπήρξε έμπνευση για το ίδιο το έργο του. Γεννήθηκε στην Καζαμπλάνκα, από γονείς ισπανικής και εβραϊκής καταγωγής και στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στρατεύτηκε στις βρετανικές αποικίες της Αφρικής, όπου ανακάλυψε τον ρυθμικό πλούτο της παραδοσιακής μουσικής της περιοχής.
Αφορμή για το αφιέρωμα με τίτλο «Γεωγραφίες, φιλίες, αναφορές» υπήρξε μία διπλή επέτειος: αυτή των 110 χρόνων από τη γέννηση και αυτή των 30 από τον θάνατο του Μορίς Οανά. Όπως σημειώνει η Λορέντα Ράμου, υπεύθυνη του προγράμματος όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, που είχε κιόλας την τύχη να μαθητεύσει δίπλα του κατά τη διάρκεια των σπουδών της στη Γαλλία, το έργο του συνθέτη έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες: «Δεν είναι αυτό που λέμε κεντροευρωπαϊκή μουσική, δεν είναι η ευρωπαϊκή avant garde, είναι κάτι πιο “νότιο”. Είναι ένα σύμπαν ξεχωριστό, που φτάνει μέχρι και στους αισθητικούς αντίποδες της avant garde».
Όσον αφορά αυτά που θα ακούσουμε στη Μικρή Σκηνή της Στέγης φέτος, θα γίνει μια προσπάθεια να τιμηθούν όλες οι μουσικές ρίζες του συνθέτη. Όχι μόνο με δικά του έργα, αλλά με ένα πρόγραμμα που απαρτίζεται και από μερικά ακόμα, για να δημιουργήσουν όλα μαζί ένα σύμπαν από μουσικές της Μεσογείου και της Αφρικής, να γίνει ένα άνοιγμα στο πολυποίκιλο μουσικό του κόσμο, που είναι και ο σκοπός της φετινής «Γέφυρας».
Ο Μορίς Οανά μπορεί να είναι ένας δημιουργός που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός στην Ελλάδα, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι πολλά τα σημεία στο έργο του που είναι οικεία για εμάς. Για αρχή, ο Οανά αγαπούσε πολύ τη συσχέτιση της μουσικής με μύθους και αρχέγονα στοιχεία, κάτι που στην Ελλάδα μπορούμε να κατανοήσουμε καλά. Επιπλέον, «υπήρχε μία πλαστικότητα στον ρυθμό, μια υφέρπουσα μελωδικότητα και κάτι το αισθησιακό, μια αγάπη για τον ήχο και το ίδιο το μουσικό φαινόμενο. Δηλαδή, δεν είναι μουσική που γράφεται έχοντας από κάτω της κάποια άλλη δομή και λογική, είναι μια μουσική την οποία δεν μπορείς να την αναλύσεις με όρους δυτικοευρωπαϊκούς», εξηγεί στην «Κ» η Λορέντα Ράμου, για τον συνθέτη στο έργο του οποίου μπορεί κανείς να εντοπίσει στοιχεία από φλαμένκο μέχρι και τζαζ. Μια μουσική που τελικά «σε τραβάει να την ακούσεις και να την ξανακούσεις».
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές της «Γέφυρας Μουσικής Πάνω από τη Συγγρού» είναι ότι οι συμμετέχοντες φοιτητές έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν το έργο μουσικών που ίσως δεν θα γνώριζαν αλλιώς και να ανακαλύψουν ανεξερεύνητους ως τώρα ηχητικούς κόσμους. Μεταδίδοντας το κλίμα, η υπεύθυνη του προγράμματος λέει πως ακούγοντας μουσική του Οανά, οι σπουδαστές αντέδρασαν θετικά, αναγνωρίζοντας τα γνώριμα στοιχεία σε αυτή τη «νέα» γι’ αυτούς μουσική.
Είναι γενικότερα, πάντως, ένα μεγάλο στοίχημα να στήσεις μια σειρά συναυλιών με φοιτητές χωρίς εμπειρία που καλούνται να διαχειριστούν την οργάνωση και την προώθησή τους σε κάθε στάδιο, με όσα μαθαίνουν μέσα σε ένα εξάμηνο. Παρ’ όλα αυτά, κάθε χρόνο η «Γέφυρα» φροντίζει να επιστρέφει και να εξελίσσεται στη μεθοδολογία της. Όπως παραδέχεται η Λορέντα Ράμου, υπάρχει ένα φοβερό αίσθημα ικανοποίησης για την ίδια κάθε φορά που σε μία συναυλία, πετυχαίνει κάποιον φοιτητή ή φοιτήτρια από τις ομάδες των προηγούμενων ετών. Το τελικό, άλλωστε, στοίχημα είναι να καταφέρουν οι φοιτητές να αποκτήσουν μια πιο στενή σχέση με τη μουσική και να φύγουν από αυτό το εργαστήριο με πιο ανοιχτά αυτιά.
Και η «Γέφυρα Μουσικής Πάνω από τη Συγγρού» ίσως στο μέλλον να διανύει μεγαλύτερες αποστάσεις. Τον Μάρτιο, εξάλλου ανηφόρισε προς Θεσσαλονίκη, για μια παρουσίαση του προγράμματος, αλλά και μία συναυλία που έδωσε μία πρώτη γεύση για το αφιέρωμα στον Μορίς Οανά στη Στέγη. Ήταν μια πρόταση από το Τμήμα Μουσικών Σπουδών και το Εργαστήρι Σύγχρονης Μουσικής του ΑΠΘ και μαζί ένα έναυσμα ώστε ενδεχομένως να ξεκινήσει ένα αντίστοιχο πρόγραμμα στο ΑΠΘ.
Πράγματι, η «Γέφυρα» δείχνει έτοιμη να διανύσει νέες αποστάσεις, προς νέες κατευθύνσεις. Καθόλου τυχαία, άλλωστε, οι μουσικοί του φετινού προγράμματος φωτογραφήθηκαν μπροστά από γέφυρες.
Οι τρείς συναυλίες της «Γέφυρας Μουσικής Πάνω από τη Συγγρού, Vol. 8» αφιερωμένες στον Μορίς Οανά θα γίνουν την Τετάρτη 10 Μαΐου στη Μικρή Σκηνή της Στέγης, στις 20:00. Είσοδος ελεύθερη με δελτία εισόδου.
