Σε ένα κεφάλαιο του βιβλίου του «Good Pop, Bad Pop», ανάμεσα στα πολλά αντικείμενα της ζωής του που ταξινομεί ως «κρατάω – πετάω», ο Τζάρβις Κόκερ μας δείχνει μερικά πλαστικά μικροαντικείμενα ατάκτως ερριμμένα. Από αυτά ξεχωρίζει έναν άγιο Βασίλη, έναν αθλητή, ένα μπονγκ, έναν γαμπρό, ένα κοριτσάκι με ένα σκυλάκι και έναν σκελετό. Δηλαδή, τα Χριστούγεννα, τα σπορ, το κάπνισμα, τον γάμο, την καλοσύνη προς τα ζώα και τον θάνατο. Ο,τι, λίγο – πολύ, είναι για αυτόν η πεμπτουσία της ζωής.
Ο τρόπος με τον οποίο προσέγγισε την ανθρώπινη ύπαρξη με την μπάντα του, τους Pulp, δεν διαφέρει πολύ από αυτά τα τυχαία μπιμπελό της παιδικής του ηλικίας. Ο ίδιος ήταν ένα ψιλόλιγνο παιδί από το Σέφιλντ, που σε καμία περίπτωση η ομοιότητά του με τον Μπάντι Χόλι δεν θα σε προϊδέαζε πως μια ανομολόγητη σεξουαλικότητα θα κρεμόταν από κάθε στίχο και σπάσιμο της μέσης του στη σκηνή. Απέναντι βέβαια στον πόθο υπήρχε πάντα ο θάνατος, μασκαρεμένος ως λυρικότητα, μελαγχολία, ώριμος στοχασμός. Υπάρχει βέβαια και η διαρκής υπενθύμιση πως το όποιο μεγαλείο όλων αυτών δεν είναι στο τέλος της ημέρας παρά το διακύβευμα μιας καθημερινότητας που για όλους μας είναι πολύ πιο κοινότοπη από ό,τι νομίζουμε. Είναι η απλή ζωή που χωράει σε ένα πλαστικό παιχνίδι, ένα τραγούδι κουπλέ-ρεφρέν, κουπλέ-ρεφρέν, που καμιά φορά καταφέρνουν να ξεπεράσουν την προκάτ μορφή τους.
Το αουτσάιντερ της britpop που έβαλε γκολ από τα αποδυτήρια
Τη στιγμή που ο μουσικός πλανήτης μάζευε όσα ανακάτεψε στο πέρασμά του ο σίφουνας του grunge με πρωτεργάτες του τους Nirvana, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού η λεγόμενη «Cool Britannia» ετοιμαζόταν για την «εκδίκησή» της. Η britpop δεν είχε να καταδείξει τόσο ζόφο, αλλά να τραγουδήσει τη ζωή όπως είναι και μάλλον όπως ήθελαν να την ακούσουν οι Βρετανοί. Οι Oasis και οι Blur, φλεγματικοί και κουλ, έγιναν το δίπολο πάνω στο οποίο ο μουσικός Τύπος έχτισε νέα πάθη, όσο οι Pulp συνέχιζαν να κάνουν αυτό που έκαναν, πολύ πριν οι άλλοι δύο σκεφτούν καν να κάνουν μπάντα.
Αν λοιπόν οι (πάντα πιο «γηπεδικοί») Blur και Oasis προς τη μέση της δεκαετίας έπαιζαν ένα κρίσιμο ματς που μόνο με το Λίβερπουλ – Μάντσεστερ θα μπορούσε να συγκριθεί, οι Pulp ήταν μια Αρσεναλ, που περίμενε τη στιγμή της για να λάμψει στο γήπεδο της britpop χωρίς «χουλιγκανισμούς».
Ο Τζάρβις Κόκερ, επηρεασμένος βαθιά από το πανκ της εποχής, έφτιαξε το 1978 τους Pulp, που θα περνούσαν μια «βουβή» στο ευρύ κοινό δεκαπενταετία σχεδόν πριν οι κόποι τους αποδώσουν καρπούς. Στο ντεμπούτο τους «It» (1983) και το «Freaks» (1987) η κληρονομιά του πανκ έρχεται κυρίως από το χειροποίητο της υπόθεσης, ενώ ο αέρας δανδή τού frontman της μπάντας δίνει ήδη το «παρών» σε κομμάτια που για την ώρα έχουν «κάτι», αλλά όχι τη σαφή εστίαση που χρειάζονται. Στο «Separations» (1992) η παλέτα ανοίγει προς άλλους ήχους και οι Pulp είναι σχεδόν έτοιμοι να μας συστηθούν όπως πρέπει.
Θα το κάνουν τελικά το 1994 με το «His ‘n’ Hers». Δεν είναι μόνο ο δίσκος με τον οποίο οι Pulp καταφέρνουν μια ουσιαστική -μα όχι τεράστια- επιτυχία, αλλά και ο δίσκος που ξέρουμε τι θέλει να μας πει ο Τζάρβις Κόκερ: ότι ποθεί και δεν ντρέπεται για αυτό, δεν χρειάζεται πια να κρύβεται πίσω από ψευτορομαντικά στιχάκια. Η υπόλοιπη μπάντα ακολουθεί για να αποδώσει μια πονηρή ξεγνοιασιά με το νεύρο του «Babies» ή του «Do You Remember The First Time?».
Ηταν μόνο η εισαγωγή πριν από τον θρίαμβο του «Different Class» (1995), που μεταξύ πολλών άξιων τραγουδιών είχε φυσικά και το «Common People», τον ύμνο των Pulp, της britpop, των εναλλακτικών, όλων εκείνων που ανήκουν στην εργατική τάξη και ψάχνουν να πλάσουν μια ευτυχία ευφάνταστη με τα πιο απλά μέσα. Ηταν ο δίσκος που εδραίωσε πλέον τους Pulp, πριν συνεχίσουν με το «This Is Hardcore» (1998), για να βάλουν και τη σκοτεινή πλευρά στην εξίσωση που έρχεται αναπόφευκτα με το πέρασμα του χρόνου. Αυτό κατάφερε να αποτυπωθεί στη μεστή μελαγχολία κομματιών σαν το «Help The Aged» και το βγαλμένο από κάποιο χαμένο film noir «This Is Hardcore».
Κάπου εκεί, οι χρυσές δισκογραφικές ημέρες των Pulp έκλεισαν. Τελευταία δουλειά τους το χλιαρό «We Love Life» (2001) – λες και τα επτά χρόνια φαγούρα μετατοπίστηκαν για αυτούς σε ισάριθμους δίσκους. Μα σαν παλιοί, καλοί συμμαθητές φρόντισαν έκτοτε να κάνουν reunions με δεκαετείς χοντρικά αποστάσεις, για να ανανεώνονται οι δεσμοί με το κοινό που θέλει τη ζωντανή Pulp εμπειρία, είτε γιατί την έχει ξαναζήσει και ξέρει είτε γιατί όσα ακούει για όσα δεν έζησε χτυπούν κόκκινα στο «FOMO».
Η σημειολογία της καθημερινής ζωής
Κάπου μέσα στο σύμπαν των Pulp βρίσκουμε τη ζωή μας. Σε φωτεινές και σκοτεινές στιγμές, μα και σε αντικείμενα και μέρη που μας ορίζουν βαθιά μέσα στην απλότητά τους. Ενα «Lipgloss», ένα εσώρουχο, μια «Pencil Skirt» φορεμένη σε μια «Disco 2000», προηγούνται πριν φτάσουμε να τραγουδάμε το «Help The Aged» όπως οι μεγάλοι φίλοι των Pulp στο ντοκιμαντέρ τους, που ο τίτλος του θα αρκούσε για να περιγράψει τη φιλοσοφία της μπάντας με λιγότερες λέξεις: «A Film About Life, Death & Supermarkets» (μτφρ. «Μια ταινία για τη ζωή, τον θάνατο και τα σούπερ μάρκετ»).
Σε άλλο σημείο της αυτοβιογραφίας του, ο έφηβος Τζάρβις Κόκερ σε ένα τετράδιο σκαρώνει «Το μάστερ πλαν των Pulp»: «Το γκρουπ πρέπει να κερδίσει το κοινό φτιάχνοντας τίμια, συμβατικά, μα λιγάκι ανορθόδοξα, ποπ τραγούδια. Αφού αποκτήσει φήμη και εμπορική επιτυχία, το συγκρότημα θα μπορεί να υπονομεύσει και να αναδιαρθρώσει τόσο τη μουσική βιομηχανία, όσο και την ίδια τη μουσική».
Δεν χρειάστηκε πάντως ποτέ οι Pulp να ακολουθήσουν κάποια πεπατημένη, μπορούσαν να είναι πανκ στην ψυχή, disco στο κορμί και πνευματώδεις στο μυαλό και να ξεσηκώσουν στάδια, χωρίς καν ο Τζάρβις Κόκερ να βγάλει τα γυαλιά του ή το «ξενέρωτο» σακάκι του. Μια κάποια ανορθόδοξη υπονόμευση των επιταγών της μουσικής βιομηχανίας.
Οι Pulp θα εμφανιστούν στην πλατεία Νερού και το Release Athens την Πέμπτη 20 Ιουνίου. Τo line up της ημέρας συμπληρώνουν οι Smile, οι Ride και οι Tramhaus.
