Η μουσική ζωή, προφανώς, αντανακλά τα προβλήματα μουσικής παιδείας της χώρας αλλά και τη δύσκολη σχέση του ελληνικού με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Συνοπτικά: από τη μια πλευρά, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών επιμένει εδώ και χρόνια σε σχολαστικά προγράμματα που «διδάσκουν» το βασικό ρεπερτόριο όπως επίσης σε προγράμματα κατά το δυνατόν εύπεπτα, ώστε να προσελκύει το κοινό. Από την άλλη, μια σειρά από «εξειδικευμένα» σύνολα προσφέρουν έργα για ένα κοινό με «ειδικά» ενδιαφέροντα. Σε αυτά ανήκει το σύνολο Ergon, το οποίο στις 29 Ιανουαρίου παρουσίασε στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» έργα του μεταπολεμικού μοντερνισμού.
Ανάμεσα στα δύο άκρα μοιάζει να υπάρχει κενό, αφού στην Αθήνα δεν ακούγονται ούτε κατ’ εξαίρεση έργα του Ντεμπισί, του Μπάρτοκ ή του Στραβίνκσι (πλην της ανεξήγητα δημοφιλέστατης «Ιστορίας του στρατιώτη»), ούτε καν του Μάλερ. Ετσι, το άλμα από τον Μπραμς στον Μπουλέζ είναι τελείως μετέωρο, εάν το κοινό δεν είναι εξοικειωμένο με όσα έχουν μεσολαβήσει: κύκλοι που δεν τέμνονται πουθενά, κλειστές επί μέρους ομάδες μουσικών και ακροατών χωρίς διάλογο.
Το σύνολο Ergon έχει επιλέξει ως ρεπερτόριό του τον μεταπολεμικό μοντερνισμό. Στη συναυλία της 29ης Ιανουαρίου πρότεινε ένα πρόγραμμα με έργα Μπουλέζ, Λίγκετι, Στόκχαουζεν και Στραβίνσκι. Κοινό τους σημείο, ότι… γράφτηκαν το 1953! Με εξαίρεση το Κουαρτέτο εγχόρδων αρ. 1 του Λίγκετι, τα υπόλοιπα τρία ανήκουν στο είδος της μη σημασιολογικής σύγχρονης μουσικής και αποτελούν περισσότερο πειράματα τεχνοτροπιών.
Το «Σφυρί χωρίς αφέντη» του Μπουλέζ, από το οποίο ακούστηκαν αποσπάσματα, όπως επίσης οι «Αντι-στίξεις» του Στόκχαουζεν, πειραματίζονται με θέματα δομής και ηχοχρωμάτων. Τους μουσικούς του Ergon διηύθυνε ο Κάσπερ ντε Ρόο. Στο Σεπτέτο, έργο μεταβατικό στη δημιουργία του Στραβίνσκι, ο συνθέτης πειραματίζεται με τη σειραϊκή μουσική. Συνθέσεις που άλλαξαν την ιστορία, διατείνεται το συνοδευτικό φυλλάδιο.
Η πλαισίωσή τους από ό,τι προηγήθηκε ή ό,τι ακολούθησε θα βοηθούσε να καταλάβει κανείς γιατί και με ποιον τρόπο.
Θα είχε ενδιαφέρον να άκουγε κανείς ακόμα και το εκφραστικό πρώιμο έργο του Λίγκετι μαζί με το τρίτο ή/και το τέταρτο κουαρτέτο του Μπάρτοκ, από τα οποία είναι εμπνευσμένο. Πολύ περισσότερο, που οι τέσσερις μουσικοί –Κ. Παναγιωτίδης, Τζιώτης, Μπαζεγμέτσλερ και Τραυλός– το απέδωσαν εκφραστικά.
