Ο θάνατος του μεγάλου Σουηδού τενόρου Νικολάι Γκέντα, στα 91 του χρόνια, σηματοδοτεί την έξοδο μιας ολόκληρης γενιάς ερμηνευτών του λυρικού θεάτρου, γεννημένων στην αρχή του μεσοπολέμου.
Ο Γκέντα, με τη στέρεη, ολοκάθαρη, φωνή του, είχε διαπρέψει σε όλο το ρεπερτόριο για τη φωνή του τενόρου, και είχε μεσουρανήσει για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα από τις αρχές της δεκαετίας του 195ο ως το 2003 όταν έκανε την τελευταία ηχογράφηση. Είχε μια προσωπικότητα χαρισματική, είχε μελετήσει τη δυνατότητα και την επίδραση της ανθρώπινης φωνής και είχε εξελιχθεί σε μία διεθνή προσωπικότητα που είχε δρέψει τιμές σε επίπεδο καλλιτεχνικό αλλά και θεσμικό. Η Σουηδία τον είχε αναγνωρίσει από νωρίς ως έναν κορυφαίο εκπρόσωπο της μουσικής της παράδοσης.
Ο Νικολάι Γκέντα οφείλει τη ρωσική καταβολή του μικρού του ονόματος στον εξ ημισείας Ρώσο πατέρα του. Γεννήθηκε στη Στοκχόλμη το 1925 και μεγάλωσε δίγλωσσος στα σουηδικά και ρωσικά. Είχε μια ευρύτατη μόρφωση από το σπίτι του, έμαθε γλώσσες και ανέπτυξε λόγω οικογένειας και συνθηκών μία οξεία αντίληψη διεθνούς περιβάλλοντος. Η μύησή του στον κόσμο της μουσικής ήταν αυτονόητη καθώς το φυσικό του χάρισμα, εντυπωσιακό από νεαρή ηλικία, του δημιούργησε την επιθυμία να τραγουδάει για το κοινό. Διδάχθηκε τραγούδι από σπουδαίους δασκάλους και ήδη το 1952 έκανε το ντεμπούτο του στη Βασιλική Οπερα της Στοκχόλμης. Οι φωνητικές του επιδόσεις του επέτρεπαν να ερμηνεύει ορισμένες από τις πιο απαιτητικές άριες του ρεπερτορίου για τη φωνή του τενόρου. Επιπλέον, η φωνή του είχε και μεγάλη χρονική διάρκεια με ηχογραφήσεις και ως την ηλικία πέραν των 70 ετών. Εκτός από την καριέρα του ως οπερατικού τενόρου, ο Νικολάι Γκέντα είχε και ένα ευρύ ρεπερτόριο τραγουδιών από την κλασική παράδοση πολλών ευρωπαϊκών χωρών.
Εμεινε στην ιστορία ως ερμηνευτής μεγάλων και δύσκολων ρόλων, συνδεδεμένων με παραστάσεις που έγραψαν ιστορία. Εμφανίστηκε σε όλα τα μεγάλα θέατρα του κόσμου, συνεργάστηκε με τους κορυφαίους μαέστρους του 20ού αιώνα και οι ηχογραφήσεις του περιλαμβάνουν μια μεγάλη γκάμα ύφους. Διέπρεψε σε όπερες του Βέρντι, του Μπιζέ, του Βάγκνερ, του Βέμπερ, του Ροσίνι, του Hans Pfitzner (στην «μετά-ρομαντική» όπερα «Παλεστρίνα», η ερμηνεία του θεωρήθηκε μνημειώδης), και πολλών άλλων.
Ο Νικολάι Γκέντα ευτύχησε να έχει μια μακρά ζωή και μια εξ ίσου μακρά καλλιτεχνική πορεία με δημόσια και διεθνή αναγνώριση.
