Είναι ένα πολύ σκληρό και πολύ απαιτητικό έργο που ευτύχησε να παρουσιαστεί σε μια λιτή παράσταση, βασισμένη μόνο στις υποκριτικές ικανότητες των δύο ηθοποιών, της Μυρτώς Αλικάκη και του Λάζαρου Γεωργακόπουλου, υπό τις ιδιαίτερες σκηνοθετικές οδηγίες του Κώστα Φιλίππογλου. Πρόκειται για το «Μένγκελε» του λογοτέχνη Θανάση Τριαρίδη, που αντλεί την έμπνευσή του από τον «Aγγελο του Θανάτου» (Tondesenge), τον γιατρό του Αουσβιτς, Γιόζεφ Μένγκελε.
Οι τρεις συντελεστές της παράστασης κατάφεραν να δώσουν κίνηση σ’ ένα έργο που θέλει περίπου ακίνητους τους δύο πρωταγωνιστές (εκτυλίσσεται σ’ ένα ακινητοποιημένο κουπέ τρένου) και να φωτίσουν μια ιστορία που ξετυλίγεται εκεί που υπάρχει διακοπή ρεύματος. Ετσι, αξιοποίησαν τους φακούς των κινητών, έβαλαν βίντεο στους τοίχους του θεάτρου Faust (στην οδό Καλαμιώτου στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας) παραπέμποντας στις οπτικοποιημένες φαντασιώσεις των δύο ηρώων και κάλεσαν τους θεατές να παρακολουθήσουν ένα παιχνίδι μνήμης, αλήθειας και ψευδαίσθησης. Είχαν να καταπιαστούν με κάτι πάρα πολύ δύσκολο και κατάφεραν να θεατροποιήσουν ένα κείμενο που πολύ δύσκολα μπορεί ν’ ανεβεί στη σκηνή. Και ίσως αυτή να είναι η μόνη ένσταση αυτής της διαφορετικής και δύσκολης πρότασης που είδαμε.
Γιατί ο Θανάσης Τριαρίδης, ο έτερος πρωταγωνιστής του εγχειρήματος, έβαλε σ’ αυτό το κείμενο πολλά στοιχεία λογοτεχνίας, που κατά τη γνώμη μας δυσκόλεψαν τη θεατροποίηση του κειμένου. Ο Θ. Τριαρίδης, στο πρόγραμμα της παράστασης, δηλώνει ότι ασχολείται με την προσωπικότητα και τον ψυχισμό του Μένγκελε, του «κακού της Ιστορίας» εδώ και 20 χρόνια, από τις αρχές της δεκαετίας του ’90. «Η πρώτη μου προσπάθεια ήταν ένα μυθιστόρημα (γραμμένο κάπου στα χρόνια 1991-1994) με πρωταγωνιστή έναν άνδρα που είχε γεννηθεί μέσα στο Εργαστήριο Πειραμάτων του Μένγκελε. (…) Το “έργο” (σ.σ. και ο ίδιος ο συγγραφέας βάζει σε εισαγωγικά τη λέξη έργο) “Μένγκελε – Ονειρο για δύο πρόσωπα σε ένα βαγόνι” γράφτηκε σε 4 εβδομάδες. Ωστόσο μπορώ να ισχυριστώ πως γραφόταν για 20 χρόνια». Και απαντά ο ίδιος στην υποθετική ερώτηση γι’ αυτή τη μυθοπλαστική εμμονή: «Γιατί να γυρεύει κανείς εξακολουθητικά μέσα στον χρόνο μια αφήγηση με κέντρο της το μεγαλύτερο κακό της Ιστορίας; Η απάντηση μοιάζει αυτονόητη: γιατί με ερεθίζουν τα ακρότατα όρια που κουβαλάει η ιστορία του».
Ποια είναι η ιστορία; Μέσα στο βαγόνι ενός τρένου συναντιούνται ένας άντρας (Λάζαρος Γεωργακόπουλος) και μία γυναίκα (Μυρτώ Αλικάκη). Πρόκειται για ένα ηλεκτροκίνητο τρένο, που μια διακοπή ρεύματος το ακινητοποιεί. Η γυναίκα είναι κλειστοφοβική, φοβάται τον εγκλωβισμό και το σκοτάδι. Ο άντρας προσπαθεί να την ηρεμήσει και την καλεί να παίξουν ένα παιχνίδι «Αν είμαι ο…, είσαι…». Ετσι ο άντρας ενσαρκώνει (τυχαία;) τον Γιόζεφ Μένγκελε και η γυναίκα ένα από τα δίδυμα με τα οποία έκανε τα φρικτά του πειράματα ο «γιατρός» των ναζί, την Εσθήρ. Ενα έργο που έχει αφορμή ένα από τα πιο μαύρα πρόσωπα της Ιστορίας και πηγαίνει σε σκοτεινούς δρόμους της ψυχής.
