Τις επόμενες μέρες θα… συναντήσουμε τον Λουίτζι Πιραντέλο στην Αθήνα! Και μάλιστα σε διαφορετικά σημεία! Για να σοβαρευτούμε: τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, στην οδό Πατησίων 47, εγκαινιάζεται επίσημα η έκθεση φωτογραφικών τεκμηρίων με τίτλο «Οι Pirandello – Η οικογένεια και η εποχή της μέσα από εικόνες». Λίγο νωρίτερα την ίδια ημέρα, στις 7.30 μ.μ. και στον ίδιο χώρο, το Ιταλικό Ινστιτούτο μάς προσκαλεί να παρακολουθήσουμε μια εκδήλωση, για τον Πιραντέλο φυσικά, με ομιλητές τους Ανταίο Χρυσοστομίδη (που μετέφρασε το βιβλίο του Στέφανο Πιραντέλο «Ενας πατέρας είναι πάντα χρήσιμος», εκδ. Καστανιώτη), τη Sarah Zappulla Muscara, καθηγήτρια Ιταλικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κατάνια, και τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Ιστορίας του Σικελικού Θεάματος, Enzo Zappulla.
Οσο για τον επόμενο σταθμό συνάντησής μας με τον Λουίτζι Πιραντέλο και το έργο του, θα είναι στο Εθνικό Θέατρο, στις 21 Φεβρουαρίου, οπότε και ξεκινούν οι παραστάσεις του πιο γνωστού από τα έργα του Πιραντέλο, «Ετσι είναι, αν έτσι νομίζετε», σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά και μετάφραση Ξένιας Καλογεροπούλου. Δύο από τους ηθοποιούς της παράστασης του Εθνικού Θεάτρου, ο Θύμιος Κούκιος και η Ελίνα Ρίζου, θα βρίσκονται τη Δευτέρα το βράδυ στο Ιταλικό Ινστιτούτο για να παρουσιάσουν ένα μικρό απόσπασμα από το κλασικό πια έργο του Πιραντέλο.
Οσο για την έκθεση που εγκαινιάζεται τη Δευτέρα, και θα περιμένει τους Αθηναίους μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου με ελεύθερη είσοδο, είναι ένα πρωτόγνωρο εικονογραφικό ταξίδι στην ιστορία μιας από τις πιο πολύπαθες και πολυσύνθετες οικογένειες, στη διάρκεια δύο αιώνων, τον 19ο και τον 20ό, μιας οικογένειας που διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο πολιτιστικό σκηνικό. Εκτός από τον κύριο πρωταγωνιστή, τον Λουίτζι Πιραντέλο (1867-1936), παρουσιάζονται, μέσα από εικονογραφικό υλικό, η οικογένειά του, που είχε καταγωγή από το Αγκριτζέντο, η σύζυγός του Antonietta, τα παιδιά του (ο πρωτότοκος Στέφανο που ακολούθησε τα βήματα της γραφής του πατέρα του τόσο στο θέατρο όσο και στην πεζογραφία, ο Φάουστο, που έγινε ένας από τους σημαντικούς ζωγράφους της Ρωμαϊκής Σχολής, και η κόρη του Λιέτα που είχε έναν άτυχο γάμο με Χιλιανό διπλωμάτη), οι νύφες του, τα εγγόνια και η μούσα και ερμηνεύτρια των έργων του, Μάρτα Αμπα. Η έκθεση όμως δεν μένει μόνο στις φωτογραφίες της οικογένειας. Παρουσιάζει και πολλές άλλες με τους φίλους του Πιραντέλο, με συγγραφείς, ηθοποιούς, διανοούμενους, αλλά και πολλά τεκμήρια από τις περιοδείες του Πιραντέλο στο εξωτερικό, που φτάνουν μέχρι την απονομή του βραβείου Νομπέλ το 1934, δύο χρόνια πριν από τον θάνατό του. Ο Λουίτζι Πιραντέλο καταγόταν από μια αστική οικογένεια που είχε στην ιδιοκτησία της κτήματα και ορυχεία θείου. Γεννήθηκε στη Σικελία σε μια βίλα με το όνομα «Χάος», όπου είχε εγκατασταθεί η οικογένειά του για να αποφύγει την επιδημία χολέρας. «Είμαι παιδί του χάους, και όχι αλληγορικά, πραγματικά», έγραψε αργότερα. Σπούδασε αρχικά στο Παλέρμο και μετά στη Βόννη. Από εκεί στέλνει προς δημοσίευση τα πρώτα του άρθρα σε περιοδικά της Φλωρεντίας και γίνεται λέκτορας της Ιταλικής Γλώσσας. Το 1894 παντρεύεται τη Μαρία Αντονιέτα Πολτουλάνο, κόρη συνεταίρου του πατέρα του, και τότε εκδίδει την πρώτη συλλογή διηγημάτων του «Ερωτες δίχως όρια». Ο Πιραντέλο έλεγε πάντα πόσο θαύμαζε την Ελλάδα. Ελεγε, μάλιστα, λόγω της καταγωγής του από τη Μεγάλη Ελλάδα, ότι το όνομά του είναι παραφθορά του ελληνικού Πυράγγελος.
Το 1895 γεννιέται ο γιος του Στέφανο. Αυτόν τον πρωτότοκο γιο θα «γνωρίσουμε» στην εκδήλωση μέσα από την ομιλία του Ανταίου Χρυσοστομίδη που μετέφρασε το καλύτερο από τα θεατρικά έργα του υιού Πιραντέλο. Ο Στέφανο Πιραντέλο έζησε αναγκαστικά ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στη σκιά του διάσημου πατέρα του και γι’ αυτό επιθυμία του ήταν να δοθεί το έργο του στη δημοσιότητα μόνο μετά τον θάνατό του. Το κείμενο αυτό -«Ενας πατέρας είναι πάντα χρήσιμος»- είναι γεμάτο αυτοβιογραφικά στοιχεία, παρ’ όλα αυτά διαχρονικό, με πολύ αυτοσαρκασμό και βαθιά γνώση της οικογενειακής ψυχολογίας και της σχέσης εξάρτησης πατέρα και γιου.
