Επιβλητικά σκηνικά, εντυπωσιακά και καλοραμμένα κοστούμια, δεκάδες κομπάρσοι, μυσταγωγική χορωδιακή μουσική και ένα γενικότερα καθηλωτικό τελετουργικό.
Με αυτόν τον τρόπο παρουσίασε το «The Crown», η πολυβραβευμένη τηλεοπτική σειρά του Netflix με θέμα τη ζωή της βρετανικής βασιλικής οικογένειας, ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στη μοναρχία της Βρετανίας: τη στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ Β’. Το πέμπτο επεισόδιο της πρώτης σεζόν με τίτλο «Smoke and Mirrors» (2016) καταγράφει λεπτομερώς όλα όσα συνέβησαν στις 2 Ιουνίου του 1953 στο Αββαείο του Ουεστμίνστερ, στο Λονδίνο.
Η μεγαλύτερη κόρη του βασιλιά Γεωργίου ΣΤ’ ετοιμάζεται για την επισημοποίηση του πιο σημαντικού ρόλου στη ζωή της, 14 μήνες μετά τον θάνατό του πατέρα της. Η 25χρονη -τότε- Ελισάβετ (την υποδύεται η Κλερ Φόι) διασχίζει τον μεγάλο διάδρομο του Αββαείου, πλησιάζοντας με αγωνία αλλά και σοβαρότητα τον θρόνο. Λίγα λεπτά πριν φορέσει το στέμμα, τα βλέμματα των 8.000 παρευρισκομένων (συμπεριλαμβανομένων αρχηγών κρατών και «γαλαζοαίματων»), αλλά και του υπόλοιπου κόσμου που παρακολουθεί την τελετή στη μικρή οθόνη, είναι στραμμένα πάνω της. Η στέψη της Ελισάβετ είναι πρωτοποριακή, καθώς πρόκειται για την πρώτη βρετανική τελετή αυτού του είδους που μεταδίδεται τηλεοπτικά σε εκατομμύρια σπίτια μέσω του BBC. Ωστόσο, για να προστατευτεί αυτή η ιερή στιγμή, η Ελισάβετ κρύβεται από τις κάμερες την ώρα που χρίζεται βασίλισσα. Για να δοθεί μεγαλύτερη ρεαλιστική διάσταση στο επεισόδιο, χρησιμοποιήθηκαν και αληθινά πλάνα από το 1953.
Πώς γυρίστηκε το επεισόδιο της στέψης
Η σειρά μυθοπλασίας του Πίτερ Μόργκαν παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό πιστή στα αληθινά γεγονότα λίγο πριν και μετά τη στέψη, δίνοντας στο επεισόδιο μια πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα οπτική. Η τελετή του στέμματος χωρίζεται σε δύο μέρη: από τη μια παρακολουθούμε τα όσα συμβαίνουν στο Ουεστμίνστερ και από την άλλη το πάρτι στο σπίτι του αδερφού του Γεωργίου ΣΤ’ και πρώην βασιλιά της Βρετανίας, Εντουαρτ Ουίνσδορ, στη Γαλλία.
Κι ενώ το Μπάκιγχαμ είχε παραπάνω από έναν χρόνο για να προετοιμαστεί για τη στέψη της Ελισάβετ, οι συντελεστές της σειράς είχαν στη διάθεσή τους μόλις λίγες εβδομάδες για να παρουσιάσουν την τελετή όσο πιο μεγαλοπρεπή μπορούσαν. Εκτός όμως από τη χρονική πίεση, ο σχεδιαστής παραγωγής Μάρτιν Τσάιλντς και η σχεδιάστρια κοστουμιών Μισέλ Κλάπτον είχαν ακόμα ένα «βάρος» στο μυαλό τους: να αναπαραστήσουν με όσο το δυνατόν περισσότερη λεπτομέρεια το τελετουργικό. Κι αυτό επειδή υπάρχουν ντοκουμέντα στο Διαδίκτυο, οπότε ο κίνδυνος να χάσει το κοινό την εμπιστοσύνη του στην παραγωγή ήταν μεγάλος.
«Φτιάξαμε όλα τα φορέματα, τις ρόμπες, τις κάπες, το βασιλικό φόρεμα και πραγματικά ο όγκος της δουλειάς ήταν μεγάλος», δήλωνε η Κλάπτον στο περιοδικό Vanity Fair. «Είχαμε ένα δικό μας δωμάτιο εργασίας με 5-6 ανθρώπους να ράβουν τα κοστούμια των πρωταγωνιστών και μετά πολλά διαφορετικά δωμάτια όπου δημιουργούνταν κομμάτια για τα υπόλοιπα φορέματα. Επιπλέον, είχαμε ανθρώπους των οποίων η δουλειά ήταν να τυπώνουν τα σχέδια».
Κι ενώ το φόρεμα της στέψης μοιάζει το πιο σημαντικό κομμάτι της ημέρας, η πραγματικότητα δεν είναι αυτή. Η Ελισάβετ φόρεσε έναν μεγάλο αριθμό συμβολικών φορεμάτων για την τελετή – συμπεριλαμβανομένου ενός τελείως διαφορετικού ενδύματος για το χρίσμα. «Ο συμβολισμός του ήταν κάτι που με συγκίνησε και με παρεξένεψε. Το γεγονός ότι όλοι φόρεσαν μικροσκοπικά στέμματα, αποτέλεσε για μένα έκπληξη».
Η μονάρχης ζήτησε επίσης δύο διαφορετικές ενδυμασίες για την τελετή: ένα λευκό, σατέν φόρεμα με χρυσά και ασημένια κεντήματα και μια κόκκινη κάπα που είχε ραμμένη μια γούνα από ερμίνα. Για να δημιουργήσουν την ερμίνα, η Κλάπτον και η ομάδα της χρησιμοποίησαν ψεύτικη γούνα. Μάλιστα πρόσθεσαν μαύρες κουκκίδες στο λευκό τελείωμα για να μοιάζει αυθεντική.
Μετά τη βασίλισσα, οι ενδυματολόγοι συνέχισαν με τις ενδυμασίες των υπόλοιπων μελών της βασιλικής οικογένειας.
Ενας στόχος που τελικά η ομάδα παραγωγής δεν πέτυχε, ήταν τα γυρίσματα μέσα στο ίδιο το Αββαείο. Ετσι, οι συντελεστές κατευθύνθηκαν για ακόμα μια φορά στον Καθεδρικό Ναό του Ίλι, όπου γυρίστηκαν και οι σκηνές του γάμου της Ελισάβετ. «Οι οικοδεσπότες ήταν εκπληκτικοί. Είχαμε μόλις μια εβδομάδα χρήσης, αλλά καταφέραμε μερικές τεράστιες αλλαγές στην τοποθεσία», ανέφερε ο Τσάιλντς
Ο ίδιος έμεινε ευχαριστημένος με τη διαδικασία δημιουργίας του Αββαείου όπως θα φαινόταν από μέσα, με τις σκαλωσιές που χρησιμοποίησαν τα τηλεοπτικά συνεργεία για να κρύψουν τις κάμερες μέσα σε κουτιά. «Ολη αυτή η ψευδαίσθηση ήταν ελκυστική και έτσι μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε το γεγονός μέσα από τα μάτια των συνεργείων που εκείνη τη στιγμή τραβούσαν βίντεο», είπε ο σχεδιαστής παραγωγής στο περιοδικό. «Η Ελισάβετ αντιμετώπιζε σοβαρά το βάρος που επρόκειτο να κληρονομήσει. Επρεπε να πιστέψει στην ιεροτελεστία. Η βαρύτητα εκείνης της στιγμής ήταν κάτι που μοιραζόταν για πρώτη φορά δημοσίως κι εμείς σεβαστήκαμε την ιστορία και τα καταφέραμε».
Η βασίλισσα στην ποπ κουλτούρα
Από τη στιγμή που ανέβηκε στο θρόνο, η βασίλισσα έχει εμπνεύσει δημιουργούς κινηματογραφικών και τηλεοπτικών πρότζεκτ, συγγραφείς και καλλιτέχνες αποτελώντας ένα από τα πιο αγαπημένα θέματα προς εξερεύνηση στη σύχρονη ποπ κουλτούρα. Φυσικά, από το 1953, τα πολιτιστικά ήθη εξελίχθηκαν δραματικά, όμως η προσωπικότητα της Ελισάβετ παρέμεινε μέχρι τον θάνατό της σχεδόν ίδια. Παρά το γεγονός ότι αποτελούσε μια από τις πιο προβεβλημένες φιγούρες όλων των εποχών, ήταν πάντα συγκρατημένη, απόμακρη, με ανεκφραστο πρόσωπο. Αυτό γοήτευε ακόμα περισσότερο τους σεναριογράφους οι οποίο προσπαθούσαν να φανταστούν τους διαλόγους στο Παλάτι, μιας και δεν υπήρχαν τεκμήρια λόγω της μυστικότητας.
Για παράδειγμα, ο Μόργκαν ήταν ανέκαθεν λάτρης της βασίλισσας και κυρίως του τρόπου που εκείνη πρόβαλε τον εαυτό της στον κόσμο – όπως η στρατηγική που ακολουθούσε πίσω κάθε xριστουγεννιάτικο μήνυμα, αλλά και τα προσχήματα που κρατούσε κατά την προεδρική επίσκεψη. Πριν το «The Crown», ο Μόργκαν γύρισε το «The Queen», μια κινηματογραφική δουλειά που εστίαζε στη στάση που επέλεξε να κρατήσει η Ελισάβετ μετά τον θάνατο της πριγκίπισσας Νταϊάνα. Ο σεναριογράφος είχε υλικό σχετικά με τις δημόσιες της εμφανίσεις εκείνη τη χρονική περίοδο, αλλά όχι με τα όσα συνέβαιναν στο Μπάκιγχαμ. Γι’αυτό, μίλησε με διαφορετικές πηγές του παλατιού αλλά ίσως και να αυτοσχεδίασε λίγο.
Ενας μεγάλος αριθμός κινηματογραφιστών εστιάζει σε ιστορίες όπως τα εφηβικά χρόνια της βασίλισσας («A Royal Night Out», 2015), τα προβλήματα στη βρετανική μοναρχία («The Queen», 2006), τον προβληματικό γάμο του γιου της Καρόλου με την πριγκίπισσα Νταϊάνα («Diana», 2013) και την ίδια την πριγκίπισσα Νταϊάνα («Spencer», 2021). Ωστόσο, καμία άλλη μυθοπλαστική σειρά ή ταινία δεν ασχολήθηκε τόσο πολύ με την ενθρόνιση όσο το «The Crown».
Εκτός από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, με τη βασίλισσα ασχολήθηκαν και θεατρικοί συγγραφείς, μυθιστοριογράφοι και podcasters. Ενα από τα πρώτα θεατρικά ήταν το «A Question of of Attribution» του Αλαν Μπένετ, έργο που έκανε πρεμιέρα στο Εθνικό Θέατρο του Λονδίνου το 1988. Αλλά οι πιστοί θαυμαστές της βασίλισσας, είχαν την ευκαιρία να διαβάσουν για την καθημερινότητά της μέσα από το δημοφιλές μυθιστόρημα της Εμα Τέναντ «The Autobiography of the Queen» που κυκλοφόρησε το 2009.
Με την επερχόμενη στέψη του βασιλιά Καρόλου, την οποία αναμένεται να παρακολουθήσουν εκατομμύρια κόσμου, οι δημιουργοί μυθοπλαστικών -και μη- πρότζεκτ θα έχουν αναμφισβήτητα νέο υλικό προς αξιοποίηση ελπίζοντας να υπάρχει το ίδιο ενδιαφέρον όπως η απεικόνιση της μητέρας του.