Μη διακόψετε πρόωρα τη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, συνέστησε για άλλη μια φορά χθες το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην κυβέρνηση, καθώς κάτι τέτοιο θα είχε αρνητικές συνέπειες για την ανάπτυξη, αλλά και τις τράπεζες, μέσω της αύξησης των κόκκινων δανείων τους.
Το ΔΝΤ, στη δεύτερη έκθεση για τη μεταπρογραμματική παρακολούθηση της Ελλάδας, χτύπησε, επίσης, καμπανάκι για δύο κινδύνους που απειλούν την οικονομία της χώρας: την πιθανή παράταση της πανδημίας, η οποία θα μπορούσε να εκτροχιάσει την αναμενόμενη ανάκαμψη, καθώς και μια επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των τραπεζών, οι οποίες έχουν βγει τραυματισμένες από την ελληνική κρίση χρέους, που προηγήθηκε.
Το χρέος
Βιώσιμο μεσοπρόθεσμα θεωρεί, εξάλλου, το Ταμείο ότι είναι το ελληνικό δημόσιο χρέος, στο βασικό του σενάριο. Σημειώνει, όμως, ότι μακροπρόθεσμα αυτό δεν είναι βέβαιο. Θα το επανεξετάσει το πρώτο εξάμηνο του 2021. Το ύψος του τοποθετείται στο 208,1% του ΑΕΠ φέτος και στο 199,1% του ΑΕΠ το 2021. Ακόμη όμως και η μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα επισημαίνεται ότι μπορεί να πληγεί αν υλοποιηθεί μια σειρά από κινδύνους. Στην περίπτωση αυτή το χρέος θα αυξηθεί στο 216% το 2021 και θα παραμείνει πάνω από 200% έως το 2026, ενώ οι χρηματοδοτικές ανάγκες θα σκαρφαλώσουν στο 22,2% του ΑΕΠ ετησίως το 2021 και θα παραμείνουν πάνω από το όριο του 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.
Το εκτελεστικό συμβούλιο του Ταμείου κάλεσε εξάλλου την κυβέρνηση να δώσει προτεραιότητα στις δαπάνες για την υγεία, να υπάρξει καλύτερη στόχευση των κοινωνικών αναγκών και να ενισχυθεί η εκτέλεση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
Δαπάνες υγείας
Στην έκθεση του προσωπικού του Ταμείου, παρότι εξαίρεται η γρήγορη αντίδραση της κυβέρνησης στην COVID-19 και παρατίθενται στοιχεία που την τοποθετούν σε καλή θέση, μεταξύ Γαλλίας και Πορτογαλίας, στις δαπάνες του προϋπολογισμού ως ποσοστό του ΑΕΠ, επισημαίνεται ότι η αύξηση της δαπάνης ειδικώς για την υγεία ώς τα μέσα Σεπτεμβρίου ήταν η 4η χαμηλότερη στην Ε.Ε., ενώ στον αριθμό των τεστ ήταν η 3η χαμηλότερη. Εξ ου και σημειώνει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις δαπάνες για την υγεία.
Η ύφεση προβλέπεται στο 9,5% φέτος και η ανάκαμψη στο 5,7% το 2021, με βάση την παραδοχή ότι ο τουρισμός θα επιστρέψει στο 50% των εσόδων του 2019 (σ.σ. ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης κάνει την παραδοχή για 60%). Επιμένει ότι η ανάπτυξη μακροχρόνια θα είναι της τάξεως του 1%. Η ανεργία προβλέπεται στο 18,9% φέτος και στο 17,5% το 2021. Το πρωτογενές έλλειμμα στο 6,8% του ΑΕΠ φέτος και στο 1,3% του ΑΕΠ το 2021.
Επίσης, το ΔΝΤ επιμένει ότι πρέπει να επεκταθεί το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στα πιθανά σοκ σε πραγματικό χρόνο. Από την άλλη, τάσσεται υπέρ των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και προτείνει συνετή αύξηση του κατώτατου μισθού το 2021, η οποία αναβλήθηκε από τον Ιούνιο του 2020.
Οι τράπεζες
Σχετικά με τις τράπεζες, το Ταμείο τονίζει ότι εισήλθαν στην κρίση του κορωνοϊού με περιορισμένα «μαξιλάρια» ασφαλείας και παρότι ικανοποιούσαν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, η ποιότητα των κεφαλαίων τους προκαλεί ανησυχία, λόγω του αναβαλλόμενου φόρου. Επισημαίνεται ότι χρειάζεται μια ολιστική προσέγγιση στο πρόβλημα, καθώς ο «Ηρακλής» είναι μια μερική λύση που θα βοηθήσει στη μείωση των υφιστάμενων δανείων κατά 50%. Στο πλαίσιο αυτό καλούνται οι Αρχές να εξετάσουν την πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος για μια Asset Management Company (κακή τράπεζα).
Σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Ταμείο Μιχάλης Μασουράκης αναφέρει ότι η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μην αποσύρει πρόωρα τα μέτρα στήριξης, όπως υποστηρίζει και το Ταμείο. Παράλληλα, διαβεβαιώνει ότι θα ασκηθεί συνετή δημοσιονομική πολιτική, θα αντιμετωπισθούν οι μακροχρόνιες θεσμικές αδυναμίες και θα δοθούν κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις, με στόχο μια ανάπτυξη για όλους.
Εγκρίθηκε η δόση των 767 εκατ. ευρώ
Το Eurogroup ενέκρινε, όπως αναμενόταν, χθες τη νέα (τέταρτη) δόση ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, ύψους 767 εκατ. ευρώ, στη βάση της θετικής όγδοης έκθεσης αξιολόγησης, στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της ελληνικής οικονομίας.
Στη χθεσινή ανακοίνωση, οι ελληνικές αρχές επαινούνται για το «ευρύ σύνολο έγκαιρων, στοχευμένων και προσωρινών μέτρων στήριξης» της οικονομίας απέναντι στις συνέπειες της πανδημίας. Επιπλέον, όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, «καλωσορίζουμε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, ειδικά την υιοθέτηση της μείζονος μεταρρύθμισης του πτωχευτικού πλαισίου, που αναμένεται να συμβάλει στην επίλυση των κρίσιμων προκλήσεων του χρηματοπιστωτικού τομέα». Αλλα πεδία στα οποία εντοπίζονται σημαντικά θετικά βήματα είναι η δημόσια διοίκηση, ο κλάδος της ενέργειας, η φορολογική διοίκηση και το κράτος πρόνοιας.
Η Ελλάδα καλείται να διατηρήσει και –«όπου είναι αναγκαίο»– να ενισχύσει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες, ώστε να πετύχει μία πιο δυναμική ανάκαμψη και να βελτιώσει την ανθεκτικότητα της οικονομίας της. Τονίζεται η ανάγκη να αντιμετωπισθούν «τα εναπομείναντα ευάλωτα σημεία» στον χρηματοπιστωτικό τομέα, να συνεχιστεί η αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου αλλά και οι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια και ειδικότερα στη φορολογική διοίκηση. Η ένατη έκθεση αξιολόγησης της Κομισιόν αναμένεται τον Φεβρουάριο του 2021.
