Σημαντικές αποκλίσεις σε σύγκριση με τις χώρες της Ε.Ε. αλλά και τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου παρουσιάζει η Ελλάδα όσον αφορά τη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας, με τη συνολική κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας να υπολείπεται κατά 1.059 ευρώ από τον μέσο όρο των χωρών του Νότου.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ (Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος) Ολύμπιος Παπαδημητρίου, κατά τη χθεσινή συζήτηση με θέμα «Η βιωσιμότητα της φαρμακευτικής βιομηχανίας: Η ανάπτυξη και οι μεταρρυθμίσεις» στο συνέδριο της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Οικονομίας και Πολιτικής της Υγείας, στην Ελλάδα, το 2018, η συνολική κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας ανήλθε στα 1.327 ευρώ έναντι 2.027 ευρώ το 2009, με τη δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη να έχει συρρικνωθεί κατά 43,9% στο διάστημα αυτό, αγγίζοντας τα 779 ευρώ το 2018, από 1.389 ευρώ το 2009.
Αντίθετα, η αντίστοιχη δαπάνη στις χώρες της Ε.Ε. αυξήθηκε κατά 27,2%, ενώ μικρή αύξηση της τάξεως του 2% σημειώνει η δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη στις χώρες του Νότου κατά το διάστημα 2009-2018. Η υποχρηματοδότηση του συστήματος υγείας αλλά και η συνεχής υπέρβαση του ορίου του προϋπολογισμού της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης έχει επιβαρύνει τόσο τους ίδιους τους ασθενείς όσο και τις φαρμακευτικές εταιρείες, αφού αμφότεροι συνεισφέρουν στην κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών. Οπως ανέφερε κατά την τοποθέτησή του ο κ. Παπαδημητρίου, υπολογίζεται ότι για το 2020 οι εταιρείες θα κληθούν να αποδώσουν στο κράτος πάνω από 2 δισ. ευρώ σε clawback και rebate, όταν το 2019 το ποσό αυτό ανήλθε στο 1,8 δισ.
Σύμφωνα με μελέτη της Deloitte, που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της πρώτης ημέρας του συνεδρίου, εάν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για τον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, η συνολική δαπάνη αναμένεται να ανέλθει στα 6 δισ. ευρώ έως το 2023. Από αυτά η πολιτεία θα καλύπτει –εάν δεν υπάρξει αναπροσδιορισμός των όρων του προϋπολογισμού– περίπου 2,5 δισ. ευρώ, ενώ 2,1 δισ. ευρώ θα καλυφθούν από τις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω του clawback. Περί τα 700 εκατ. υπολογίζεται το rebate, ενώ περίπου 600 εκατ. ευρώ είναι η ιδιωτική συμμετοχή των ασθενών.
Για το 2020 η συνολική φαρμακευτική δαπάνη θα αγγίξει, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, τα 5,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,5 δισ. ευρώ είναι το clawback, σε 600 εκατ. ευρώ υπολογίζεται το rebate, 600 εκατ. η συμμετοχή των ασθενών και 2,5 δισ. η δημόσια δαπάνη (νοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή). Οπως προκύπτει από τη μελέτη, η ενίσχυση της δημόσιας δαπάνης με στόχο αυτή να συγκλίνει με εκείνες των αντίστοιχων χωρών της Ε.Ε., αλλά και ο εξορθολογισμός της συνολικής δαπάνης έτσι ώστε να ανέλθει σε βιώσιμα επίπεδα, θα μπορούσαν να μειώσουν το συνολικό ποσό στα 4,7 δισ. ευρώ, από 6 δισ. ευρώ, το 2023.
Ανάμεσα στα μέτρα που προτείνει ο ΣΦΕΕ και παρουσιάζει και η μελέτη είναι ο επαναπροσδιορισμός της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης βάσει των αναγκών του πληθυσμού, η επανεξέταση μηχανισμών για τον έλεγχο της συνταγογράφησης για τον εξορθολογισμό στην κατανάλωση φαρμάκων, αλλά και η αναθεώρηση του clawback ώστε να λειτουργήσει ως κίνητρο για τη μείωση των υπερβολικών δαπανών σε όλο το σύστημα.
