Με χρονικό περιορισμό τριών ωρών –«κόφτη» κατά το κοινώς λεγόμενον– θα λειτουργήσει το λιανεμπόριο, με τη μεν κυβέρνηση και τον εμπορικό κόσμο να επιθυμεί να γίνει αυτό την 1η Μαρτίου, τα δε επιδημιολογικά δεδομένα να προκαλούν προβληματισμό, κάνοντας πιο ισχυρό το ενδεχόμενο επαναλειτουργίας των φυσικών καταστημάτων τουλάχιστον μια εβδομάδα μετά, στις 8 Μαρτίου.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που εξετάζεται είναι η κανονική επαναλειτουργία των εμπορικών επιχειρήσεων, με τον περιορισμό φυσικά στα άτομα που επιτρέπεται να βρίσκονται εντός του καταστήματος –βάσει του γνωστού κανόνα 1 άτομο ανά 25 τ.μ.– και την υποχρεωτική χρήση μάσκας.
Με άλλα λόγια, το λιανεμπόριο όταν επαναλειτουργήσει ξανά δεν θα είναι με βάση τα υβριδικά μοντέλα του click in shop (αγορές εντός του καταστήματος με ραντεβού) ή του click away (προπαραγγελία προϊόντος και παραλαβή εκτός του καταστήματος).
Τρεις είναι οι βασικές διαφορές του χρονικού περιορισμού που εξετάζεται τώρα να ισχύσει και αναπτύσσεται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης σε σχέση με αυτόν που ήδη ισχύει: πρώτον, οι καταναλωτές θα στέλνουν μήνυμα σε άλλο 5ψήφιο νούμερο και όχι στο 13033 εάν θέλουν να ψωνίσουν άλλα αγαθά πλην τροφίμων, δεύτερον, θα έχουν στη διάθεσή τους τρεις ώρες, αντί για δύο που ισχύει σήμερα για το σούπερ μάρκετ και τρίτον και κυριότερον, το σύστημα που αναπτύσσεται δεν θα δέχεται πάνω από ένα μήνυμα ημερησίως από τον ίδιο χρήστη.
Στην πραγματικότητα, δεν θα αποστέλλεται επιβεβαίωση. Ετσι, ακόμη και αν διαγράψει κάποιος το πρώτο μήνυμα που είχε στείλει για να κάνει ψώνια (όπως συνέβη σε αρκετές περιπτώσεις, όταν επαναλειτούργησαν τα καταστήματα τον Ιανουάριο) και στείλει δεύτερο, το σύστημα θα το απορρίπτει και δεν θα του στέλνει επιβεβαιωτικό μήνυμα. Βεβαίως, κατάχρηση μπορεί πιθανώς να γίνει και πάλι στην περίπτωση που κάποιος θα πηγαίνει για ψώνια χωρίς να στέλνει μήνυμα, αλλά έχοντας μαζί του τη γνωστή έντυπη ή χειρόγραφη βεβαίωση μετακίνησης.
Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι ο ίδιος ο εμπορικός κόσμος είχε ζητήσει εδώ και μήνες την ύπαρξη χρονικών περιορισμών, ενώ σχετική πρωτοβουλία είχε αναπτύξει και η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Καταναλωτή. Συγκεκριμένα, όπως είχε γράψει η «Καθημερινή» (φύλλο 29/1/2021), είχε ετοιμαστεί ρύθμιση στην εφαρμογή της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου e-katanalotis προκειμένου να ενεργοποιείται χρονόμετρο (αντίστροφη μέτρηση) όταν κάποιος καταναλωτής πηγαίνει για αγορές στα εμπορικά καταστήματα και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί μία μόνο φορά την ημέρα για διάστημα 3-4 ωρών. Τότε, το Μέγαρο Μαξίμου δεν είχε δώσει το «πράσινο φως».
Πιθανή παράταση στην αναστολή λειτουργίας του λιανεμπορίου στην Αττική, πέραν της 28ης Φεβρουαρίου, θα προσθέσει νέες απώλειες στα έσοδα του κλάδου, ο οποίος ήδη το 2020 υπέστη βαρύ πλήγμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), ο τζίρος του συνολικά διαμορφώθηκε το 2020 σε 47,25 δισ. έναντι 51,72 δισ. το 2019, μειώθηκε δηλαδή κατά 8,6% ή κατά 4,5 δισ. Τα παραπάνω στοιχεία, ωστόσο, αποκαλύπτουν τη μισή αλήθεια. Και αυτό, διότι στον τζίρο αυτό συγκαταλέγονται οι επιχειρήσεις τροφίμων και κυρίως τα σούπερ μάρκετ, των οποίων όχι μόνο δεν υποχώρησε ο τζίρος το 2020, αλλά σημείωσε σημαντική αύξηση σε σύγκριση με το 2019. Πρόκειται για την κατηγορία «Λιανικό εμπόριο σε μη ειδικευμένα καταστήματα που πωλούν τρόφιμα, ποτά ή καπνό» και η οποία το 2020 συγκέντρωσε τζίρο 14,9 δισ.
Ο κλάδος ένδυσης, από τους σημαντικότερους από πλευράς αριθμού επιχειρήσεων και εργαζομένων, έχασε μέσα στο 2020 σχεδόν 1 δισ., στο 1,71 δισ. έναντι 2,70 δισ. το 2019. Τα πρατήρια καυσίμων έχασαν 1,6 δισ., στα 5,3 δισ. από 6,9 δισ., ενώ τη μεγαλύτερη ποσοστιαία απώλεια υπέστη ο κλάδος της λιανικής πώλησης ρολογιών – κοσμημάτων, με τον τζίρο του να υποχωρεί το 2020 κατά 46,8% σε σύγκριση με το 2019.
