Φορολογικές ελαφρύνσεις, πρόσβαση σε δανεισμό με ευνοϊκούς όρους, αλλά και άμεση χρηματοδότηση, με τη μορφή επιδότησης, είναι τα τρία κίνητρα που σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο για την προώθηση των εξαγορών, συγχωνεύσεων και συνεργασιών επιχειρήσεων.
Η αύξηση του μέσου μεγέθους της ελληνικής επιχείρησης είναι ένα από τα βασικά συστατικά της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας, που επιδιώκει η κυβέρνηση. «Θέλουμε να αυξήσουμε το μέσο μέγεθος για λόγους παραγωγικότητας και εξωστρέφειας των επιχειρήσεων», λέει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης. Αυτό άλλωστε υποστήριζε και η έκθεση Πισσαρίδη. «Για την ελληνική οικονομία, ο στόχος ενδυνάμωσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι απόλυτα συμβατός με την ανάγκη να υπάρξει συστηματική μεγέθυνση όλων των επιχειρήσεων, μικρών, μεσαίων και μεγάλων. Αυτό γιατί η ενδυνάμωση των επιχειρήσεων διέρχεται σε μεγάλο βαθμό μέσα από την αύξηση του μεγέθους τους, που βελτιώνει τους όρους κόστους», επεσήμαινε η έκθεση. Οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να μεγαλώσουν. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθετε η έκθεση, το 48,5% των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μικρές, απασχολώντας έως 9 άτομα, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ενωση κατά μέσον όρο το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόνο 29,9%. Oι επιπτώσεις αυτής της εικόνας αντανακλώνται άμεσα στη χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας.
Τα κίνητρα που σχεδιάζει η κυβέρνηση θα τεθούν σε ισχύ από το 2022, σύμφωνα με πληροφορίες, καθώς οι φορολογικές ελαφρύνσεις δεν μπορούν να εφαρμοστούν νωρίτερα. Το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο αναμένεται να ψηφιστεί τους επόμενους μήνες. Το Ταμείο Ανάκαμψης θα έρθει αρωγός στο κομμάτι των δανείων.
Τα κίνητρα δεν θα είναι ενιαία, αντίθετα θα διαφοροποιούνται ανάλογα με την περίσταση και το είδος της συνεργασίας. Μεταξύ άλλων, θα αφορούν:
• Φορολογικές ελαφρύνσεις: Θα προβλέπεται εφαρμογή μειωμένου συντελεστή φορολογίας κερδών για κάποια χρόνια, αλλά και μειωμένη φορολόγηση αποθεματικών.
• Επιδοτήσεις: Θα δίνονται, μεταξύ άλλων, για την αγορά προμηθειών και εξοπλισμού.
• Δανεισμός: Θα υπάρχει πρόσβαση στα δάνεια των 12,7 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, με πολύ χαμηλό επιτόκιο. Οι εξαγορές και συγχωνεύσεις είναι ένα από τα 5 κριτήρια επιλεξιμότητας για την πρόσβαση στα δάνεια αυτά (μαζί με την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, την εξωστρέφεια και την έρευνα και ανάπτυξη). Ετσι, ακόμη και επιχειρήσεις που δεν έχουν έντονο ψηφιακό αποτύπωμα και δεν προωθούν καν την εξωστρέφεια θα μπορούν να δανειοδοτηθούν για να επενδύσουν, στο πλαίσιο της συγχώνευσης ή της συνεργασίας τους με άλλες.
Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προβλέπονται αδειοδοτικές διευκολύνσεις, έτσι ώστε να απλουστευθεί η μεταβίβαση αδειών που σήμερα είναι προσωποπαγείς.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο θα προβλέπει, ακόμα, δικλίδες ασφαλείας, έτσι ώστε η μεγέθυνση που θα προκύπτει να είναι πραγματική και όχι πλασματική, προκειμένου να επωφεληθεί ο επιχειρηματίας από τα κίνητρα. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να υπάρχει αξιολόγηση αύξησης του τζίρου του νέου σχήματος σε σχέση με το μέγεθος των προηγούμενων. Ετσι, δεν θα μπορεί ένας επιχειρηματίας με τζίρο 1 εκατ. ευρώ που κάνει μια εξαγορά και προσθέτει τζίρο 1.000 ευρώ να επωφεληθεί. Επίσης, θα πρέπει να προκύπτει ένα αξιόλογο μέγεθος επιχείρησης ως αποτέλεσμα της συνεργασίας, όποιας μορφής. Για παράδειγμα, δύο πολύ μικρές επιχειρήσεις που εμφανίζονται να συνεργάζονται δεν συνιστούν αξιόλογο μέγεθος και δεν θα επιδοτηθούν. Οπως εξηγούν τα αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου, ο στόχος είναι να δημιουργηθούν επιχειρήσεις που θα έχουν αυξημένη ανταγωνιστικότητα και αυτό προϋποθέτει ένα ελάχιστο μέγεθος. Τα δύο παραπάνω κριτήρια, η αύξηση του τζίρου και η επίτευξη ελάχιστου αξιόλογου μεγέθους, θα είναι βασικά στοιχεία της νέας νομοθεσίας, μεταδίδουν οι πηγές του οικονομικού επιτελείου.
Οι συνεργασίες θα μπορούν να είναι πολλών ειδών και αναλόγως θα διαφοροποιούνται και τα κίνητρα. Ετσι, θα καλύπτονται οι κλασικές εξαγορές, οι συγχωνεύσεις, αλλά και οι κοινοπραξίες, ακόμη και η δημιουργία cluster επιχειρήσεων. Οι χαλαρές μορφές συνεργασίας θα μπορούν να αφορούν μεταξύ άλλων κοινές προμήθειες, κοινό μάρκετινγκ, περιορισμό του μεταφορικού κόστους.
Το μέτρο για τις εξαγορές και συγχωνεύσεις ανήκει στην επόμενη γενιά μεταρρυθμίσεων, που αποβλέπουν στην ανάκαμψη και στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Το προετοιμάζει διυπουργική επιτροπή, με συμμετοχή των γενικών γραμματέων των υπουργείων Οικονομικών Χρήστου Τριαντόπουλου και Ανάπτυξης Πάνου Σταμπουλίδη.
Επί του παρόντος, τα βλέμματα είναι στραμμένα στην «αποσωλήνωση» της οικονομίας, με τα μέτρα στήριξης που συνεχίζονται και τα οποία φτάνουν τα 3,5 δισ. ευρώ. Η επανεκκίνηση εξάλλου, σύμφωνα με πηγές του οικονομικού επιτελείου, θα στηριχθεί μέσω της μειωμένης προκαταβολής φόρου, η οποία ελπίζουν να βοηθήσει τις υγιείς επιχειρήσεις να κάνουν προσλήψεις, εξασφαλίζοντας ρευστότητα. Στα μέτρα της επανεκκίνησης εντάσσονται, επίσης, η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για 100.000 νέες θέσεις εργασίας, το οποίο, μέχρι στιγμής, έχει καλυφθεί κατά το 1/3 περίπου.