Στο στόχαστρο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) μπαίνουν ξανά οι ρήτρες στα τιμολόγια ρεύματος, καθώς η ενεργοποίησή τους έχει προκαλέσει αυξήσεις που σοκάρουν τους καταναλωτές. Τα παράπονα στη ΡΑΕ πέφτουν βροχή τους τελευταίους μήνες με τις συνεχείς αναπροσαρμογές προς τα πάνω των τιμολογίων λόγω αύξησης του κόστους των ρύπων (CO2) και του φυσικού αερίου, και της αντίστοιχης αυξητικής πορείας στη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος με την οποία είναι συνδεδεμένη η Ρήτρα Οριακής Τιμής Συστήματος στα τιμολόγια των ιδιωτών παρόχων. Μέσα στον Μάιο ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Νοέμβριο του 2019 που θεσπίστηκε και η ρήτρα CO2 στα τιμολόγια χαμηλής τάσης της ΔΕΗ. Οι καταναλωτές προσπαθούν να καταλάβουν από πού προήλθε το αυξημένο κόστος στον λογαριασμό ρεύματος, οι διάφοροι μαθηματικοί τύποι ωστόσο που συνοδεύουν τις ρήτρες είναι δυσνόητοι ακόμη και για πολύ προχωρημένους, με αποτέλεσμα να νιώθουν εξαπατημένοι από τον προμηθευτή τους και απροστάτευτοι από τις αρμόδιες αρχές. Με στόχο να καταστήσει τον λογαριασμό ρεύματος διαφανή και εύληπτο για τον καταναλωτή, η ΡΑΕ ξεκινάει έναν κύκλο ακροάσεων με τις εταιρείες προμήθειας ρεύματος.
Πρώτος την ερχόμενη Πέμπτη στην Ολομέλεια της ΡΑΕ θα προσέλθει με στοιχεία για τη ρήτρα CO2 και τον μηχανισμό εφαρμογής της ο επικεφαλής της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, ενώ θα ακολουθήσουν διαδοχικά ανά δύο εβδομάδες και ανά ομάδες οι ιδιώτες πάροχοι (μεγάλοι, μεσαίοι και μικροί). Η ΔΕΗ θα προσέλθει κατά προτεραιότητα στην Ολομέλεια της ΡΑΕ όχι μόνο γιατί είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής, αλλά και γιατί η ΡΑΕ έχει θέσει ήδη στη διοίκηση της εταιρείας ζήτημα κατάργησης της ρήτρας CO2 και αντικατάστασής της με Ρήτρα Οριακής Τιμής (χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος) καθώς κρίνει ότι συνδέεται με το κόστος παραγωγής και όχι με το κόστος προμήθειας, κάτι που μπορεί να προκαλεί στρέβλωση στον ανταγωνισμό.
Η τελική παρέμβαση της ΡΑΕ σε αυτό το ζήτημα αναμένεται μετά την ολοκλήρωση της νομικής διερεύνησης του ζητήματος από τις αρμόδιες υπηρεσίες της. Η ΡΑΕ θα ζητήσει από όλους τους προμηθευτές να προσκομίσουν αναλυτικά στατιστικά στοιχεία για τις χρεώσεις που προκύπτουν στους λογαριασμούς ρεύματος τους τελευταίους μήνες από την ενεργοποίηση της Ρήτρας Οριακής Τιμής Συστήματος. Θα ακολουθήσει ένας διάλογος μεταξύ τους με στόχο να βρεθεί ένας τρόπος αποτύπωσης των χρεώσεων με απλό και διαφανή τρόπο που δεν θα προκαλεί καχυποψία στους καταναλωτές.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι η δεύτερη φορά σε διάστημα ενός σχεδόν έτους που η ΡΑΕ παρεμβαίνει για τις ρήτρες στα τιμολόγια ρεύματος. Τον Απρίλιο του 2020, και μέσα από μια αντίστοιχη διαδικασία ακροάσεων και διαβούλευσης προτάσεων, με απόφασή της ανακοίνωσε κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαφάνεια και την επαληθευσιμότητα των χρεώσεων στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων. Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της ΡΑΕ στην πρώτη έρευνα, από εταιρεία σε εταιρεία διαφέρει ουσιωδώς τόσο το σημείο από το οποίο ενεργοποιούνται οι ρήτρες όσο και η μεθοδολογία βάσει της οποίας καθορίζεται η προσαύξηση. Διαφέρει επίσης η περίοδος εφαρμογής της ρήτρας σε σχέση με την περίοδο που αφορά ο εκκαθαριστικός λογαριασμός, με αποτέλεσμα να μην είναι στην πράξη συγκρίσιμοι οι διάφοροι μηχανισμοί αλλά και πολύ δύσκολη η έστω εκ των υστέρων επαλήθευση των χρεώσεων.
Σε πολλές περιπτώσεις το όριο πάνω από το οποίο εφαρμόζεται η ρήτρα είναι τόσο χαμηλά, ώστε στην πραγματικότητα δεν είναι ρήτρα, αλλά σταθερή τιμολογιακή χρέωση (αφού ενεργοποιείται πάντα). Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η γνωστοποίηση στον καταναλωτή του γεγονότος ότι η τιμή του προσφερόμενου τιμολογίου μπορεί να μεταβάλλεται (με βάση τις ρήτρες) γίνεται με τρόπο ασαφή, μη κατανοητό και μέσω μόνο των γενικών όρων της σύμβασης. Από τον περασμένο Νοέμβριο οι ρήτρες στα τιμολόγια των ιδιωτών παρόχων έχουν επιβαρύνει τους καταναλωτές με αυξήσεις της τάξης του 30%. Από τον Μάιο με αυξήσεις της τάξης του 7% επιβαρύνεται και η μεγάλη μάζα των καταναλωτών της ΔΕΗ με την ενεργοποίηση της ρήτρας CO2.
