Η συμφωνία μεταξύ των χωρών του G7 αποτελεί πράγματι ιστορική εξέλιξη, αλλά ενδέχεται να προσκρούσει σε ποικίλα εμπόδια, με πρώτο και αυτονόητο τις αντιρρήσεις χωρών με χαμηλή φορολογία, που θα χάσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα.
Ενδεικτική η αντίδραση της Ελβετίας, του γνωστού ευρωπαϊκού φορολογικού παραδείσου, που μόλις διέρρευσε η είδηση της συμφωνίας ανακοίνωσε ότι είναι αποφασισμένη να παραμείνει ελκυστική για το ξένο κεφάλαιο «και θα λάβει τα αναγκαία μέτρα για να εξακολουθήσει να είναι ένας ιδιαίτερα ελκυστικός προορισμός για τις επιχειρήσεις». Προσφέροντας χαμηλή φορολογία στις επιχειρήσεις, η χώρα των Αλπεων είναι η έδρα σημαντικού αριθμού πολυεθνικών, όπως Nestle, Glencore και Novartis. Και βέβαια στην επόμενη φάση διαπραγμάτευσης ενδέχεται να προβάλουν εμπόδια οι κάθε είδους φορολογικοί παράδεισοι, όπως οι φορολογικοί παράδεισοι που υπάρχουν στους κόλπους της Ε.Ε. – η Ιρλανδία για παράδειγμα με τον χαμηλό φορολογικό συντελεστή 12,5%, το Λουξεμβούργο με τις ειδικές φορολογικές συμφωνίες που συνάπτει με πολυεθνικές ή και η Ολλανδία. Ενδέχεται, άλλωστε, να εναντιωθούν στη συμφωνία οι φτωχές χώρες. Ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ έχει προειδοποιήσει ότι η εφαρμογή της συμφωνίας μπορεί να αποτελέσει μείζον πρόβλημα για ορισμένες χώρες και ιδιαιτέρως για τις φτωχότερες, καθώς θα χάσουν ίσως το μοναδικό δέλεαρ που διαθέτουν για να προσελκύσουν επενδύσεις στο έδαφός τους.
Τα προβλήματα δεν περιορίζονται, όμως, μόνο στις αντιδράσεις των χωρών. Σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας The Guardian, ειδικοί επί του θέματος εκφράζουν φόβους πως μια λεπτομέρεια στο ανακοινωθέν του G7 αφήνει περιθώρια ώστε να μην υπαχθεί στο νέο καθεστώς ο κολοσσός της Amazon. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε κενά στον σκληρό πυρήνα του σχεδίου.
Πρόκειται για τη διευκρίνιση ότι οι χώρες θα μπορούν να φορολογήσουν «τουλάχιστον το 20% των κερδών που προκύπτουν από ένα περιθώριο κέρδους πάνω από 10% των μεγαλύτερων και πλέον προσοδοφόρων πολυεθνικών επιχειρήσεων». Οπως υπογραμμίζει το εν λόγω δημοσίευμα, η Amazon είναι πράγματι μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στον κόσμο με χρηματιστηριακή αξία 1,6 τρισ. δολαρίων και πωλήσεις που το 2020 έφτασαν τα 386 δισ. δολάρια. Βρέθηκε στο στόχαστρο των πολιτικών που ζητούσαν επίμονα αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, όταν θυγατρική της στο Λουξεμβούργο κατέβαλε μηδενικούς φόρους το 2020 για έσοδα από πωλήσεις σε όλη την Ευρώπη, τα οποία έφτασαν στα 44 δισ. ευρώ. Το θέμα είναι ότι τα περιθώρια κέρδους της εταιρείας το 2020 ήταν μόλις 6,3%. Οπως υπογραμμίζει η βρετανική εφημερίδα, στις επιχειρήσεις online η Amazon έχει πολύ χαμηλά περιθώρια κέρδους εν μέρει επειδή επανεπενδύει σε μεγάλο βαθμό τα κέρδη της και εν μέρει επειδή επιδιώκει να αυξάνει το μερίδιο αγοράς της. Γι’ αυτό και ο Ρίτσαρντ Μέρφι, καθηγητής Λογιστικής στο Πανεπιστήμιο Sheffield, χαρακτηρίζει «ακατάλληλο» το όριο του 10%, δεδομένου ότι πρόκειται να εφαρμοστεί σε διαφορετικές επιχειρήσεις και διαφορετικά επιχειρηματικά μοντέλα. Κάτι ανάλογο επισημαίνει ο Πολ Μόναγκαν, διευθύνων σύμβουλος του Ιδρύματος για τη Δίκαιη Φορολόγηση, που τονίζει ότι «βάσει του κοινού ανακοινωθέντος δεν περιλαμβάνεται η Amazon». Ο ίδιος προσθέτει ότι «αν υπάρχουν κάπου αλλού λεπτομερείς διευκρινίσεις που να καταδεικνύουν ότι θα υπαχθεί στο ίδιο καθεστώς και η Amazon, τότε πολύ ωραία, αλλά πάντως δεν το έχουμε δει ακόμα». Σημειωτέον, ότι ο ιδρυτής και επικεφαλής της Amazon, Τζεφ Μπέζος, έχει ταχθεί υπέρ του σχεδίου του Αμερικανού προέδρου για αύξηση της φορολογίας των επιχειρήσεων.
