Στη σκιά των δυσοίωνων εκτιμήσεων για διατήρηση των υψηλών τιμών στην ενέργεια σε όλη τη διάρκεια του 2022, η κυβέρνηση κατόρθωσε να εξασφαλίσει για τον Ιανουάριο ένα πακέτο ενίσχυσης νοικοκυριών και για πρώτη φορά όλων των επιχειρήσεων, που φτάνει τα 395 εκατ. ευρώ.
Τα επιτελεία των υπ. Οικονομικών και Ενέργειας ωστόσο κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα, καθώς όσο περνούν οι μέρες και οι εβδομάδες εξανεμίζονται οι προσδοκίες για αποκλιμάκωση των τιμών. Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η οποία προ δύο μηνών εμφανιζόταν ιδιαιτέρως αισιόδοξη υποστηρίζοντας πως οι τιμές του φυσικού αερίου θα υποχωρήσουν μετά το πρώτο τρίμηνο, τώρα εκτιμά ότι αυτό θα συμβεί αργότερα μέσα στο έτος. Ο διεθνής οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor’s προβλέπει πως οι ασταθείς και υψηλές τιμές του φυσικού αερίου, του άνθρακα και της ενέργειας αναμένεται να επιμείνουν κατά τη διάρκεια του 2022 και με τα όποια σκαμπανεβάσματα θα διαμορφωθούν σε επίπεδα υψηλότερα από τα ιστορικά δεδομένα. Ξένες τράπεζες βλέπουν τις επιπτώσεις στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών να φτάνουν μέχρι και το 2023. Κανένας δεν βλέπει στο ορατό μέλλον επιστροφή στις τιμές ενέργειας των αρχών του περυσινού έτους. Ετσι, μετά την ανακοίνωση των μέτρων ενίσχυσης για τον Ιανουάριο, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να δει τι περιθώρια υπάρχουν για τον Φεβρουάριο και τους επόμενους μήνες. Το πακέτο που ανακοίνωσε την Παρασκευή προβλέπει ενισχύσεις 211 εκατ. ευρώ για τα νοικοκυριά και 184 εκατ. για τις επιχειρήσεις, από τις πολύ μικρές μέχρι τις πολύ μεγάλες. Μάλιστα, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ευρώπης μεταξύ των 27 κρατών-μελών που κατέθεσε πρόταση κρατικής ενίσχυσης των επιχειρήσεων το 2022 στη Διεύθυνση Ανταγωνισμού και πήρε τη σχετική έγκριση.
Νοικοκυριά
Για τη στήριξη των νοικοκυριών θα διατεθεί ένα συνολικό ποσό της τάξης των 157 εκατ. για την επιδότηση του λογαριασμού ρεύματος και ένα επιπλέον ποσό της τάξης των 54 εκατ. ευρώ για την επιδότηση του λογαριασμού φυσικού αερίου. Σε αντίθεση με τις οριζόντιες επιδοτήσεις του προηγούμενου τετραμήνου, η επιδότηση στο ρεύμα τον Ιανουάριο θα αφορά μόνο την πρώτη κύρια κατοικία, θα δίνεται ως ποσοστό επί της αύξησης και θα εφαρμόζεται κλιμακωτά με βάση το ύψος της μηνιαίας κατανάλωσης.
Ειδικότερα θα επιδοτηθούν όλες οι παροχές κύριας κατοικίας, όπως αυτές δηλώνονται στο E1 (4,2 εκατ. παροχές), ανεξαρτήτως εισοδήματος, εμβαδού κατοικίας ή παρόχου. Η επιδότηση θα είναι κλιμακωτή ώστε να κινητροδοτείται η εξοικονόμηση ενέργειας:
• Για τις πρώτες 150 KWh κατανάλωσης ανά μήνα επιδοτείται το 80% της αύξησης με 160 ευρώ/MWh.
• Για μηνιαία κατανάλωση από 151-300KWh επιδοτείται το 60% της αύξησης με 120 ευρώ/MWh.
• Η μέση μηνιαία ενίσχυση αντιστοιχεί σε 42 ευρώ για τις πρώτες 300 KWh.
Στα νοικοκυριά ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) η επιδότηση θα ανέλθει στα 180 ευρώ/MWh, δηλαδή απορροφάται το 90% της αύξησης. H μέση μηνιαία ενίσχυση για το ΚΟΤ αντιστοιχεί σε 54 ευρώ για τις πρώτες 300 KWh. Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, για τα νοικοκυριά η επιδότηση από την κυβέρνηση θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική MWh για το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης. Το μέτρο αφορά 540.000 οικιακούς καταναλωτές ανεξαρτήτως εισοδήματος, μεγέθους κατοικίας ή παρόχου. Ο υπουργός Κώστας Σκρέκας ανακοίνωσε επιπλέον έκπτωση από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας ύψους 20 ευρώ ανά θερμική MWh για όλη τη μηνιαία κατανάλωση στους πελάτες της και θα ζητηθεί, όπως είπε, αντίστοιχη στήριξη από τους υπόλοιπους παρόχους σε συνεργασία μαζί της. Η ΔΕΠΑ υπολογίζεται ότι θα διαθέσει συνολικά περί τα 22 εκατ. ευρώ για τους πελάτες της (άμεσους και έμμεσους), οι οποίοι καλύπτουν συνολικά το 85% της οικιακής κατανάλωσης. Για το υπόλοιπο 15% μένει να φανεί η ανταπόκριση των άλλων ομίλων που προμηθεύουν τους παρόχους λιανικής φυσικού αερίου.
Το συνολικό ύψος της επιδότησης από την κυβέρνηση και τη ΔΕΠΑ θα ανέλθει σε 54 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο, αντισταθμίζοντας πάνω από το ήμισυ της χονδρεμπορικής τιμής που εκτιμάται στα 114 ευρώ η μεγαβατώρα. Οι καταναλωτές φυσικού αερίου και μετά την επιδότηση θα πληρώσουν πάντως φέτος διπλάσιο κόστος για θέρμανση σε σχέση με πέρυσι, έναντι τετραπλάσιου που θα πλήρωναν χωρίς την επιδότηση.
Επιχειρήσεις
Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις, οι καταναλώσεις φυσικού αερίου θα επιδοτηθούν τον Ιανουάριο με 30 ευρώ/MWh, με τη συνολική επιδότηση να ανέρχεται σε 51 εκατ. ευρώ. Για τις επιχειρήσεις που καταναλώνουν ρεύμα σε όλους τους κλάδους (αγροτικές, εμπορικές, βιομηχανικές κ.λπ.) η επιδότηση θα ανέλθει στο 50% του αυξημένου κόστους και θα αφορά το σύνολο της μηνιαίας κατανάλωσης. Η μοναδιαία τιμή της επιδότησης ορίζεται σε 65 ευρώ/MWh. Το κατά πόσον πράγματι η επιδότηση θα καλύπτει το 50% του αυξημένου κόστους θα εξαρτηθεί, σύμφωνα με εκπροσώπους της βιομηχανίας, από το ύψος της χονδρεμπορικής τιμής ρεύματος, το οποίο το υπουργείο εκτιμά στα 176 ευρώ/MWh με βάση τα σημερινά δεδομένα, αλλά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα εξελιχθεί. Η χονδρεμπορική τιμή σήμερα διαμορφώνεται στην εγχώρια αγορά στα 255,83 ευρώ και είναι σταθερά από τις αρχές του έτους η υψηλότερη, και με διαφορά μάλιστα, τιμή μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε.
