Οι υψηλότερες τιμές του φυσικού αερίου και ο χαμηλότερος ναύλος προσελκύουν όλο και περισσότερα πλοία μεταφοράς αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), που προτιμούν να κατευθυνθούν στην Ευρώπη αντί για τις ασιατικές αγορές, παραδοσιακούς πελάτες τους κατά τους χειμερινούς μήνες. Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, την Πέμπτη το απόγευμα 41 πλοία μεταφοράς αμερικανικού LNG κινούνταν προς προορισμούς στη χειμαζόμενη από την ενεργειακή κρίση Ευρώπη, ενώ την ίδια στιγμή μόλις 24 πλοία είχαν προορισμό αγορές της Ασίας. Η διαφορά 17 πλοίων είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί μέσα στον φετινό χειμώνα, έναν δύσκολο χειμώνα για την Ευρώπη που αντιμετωπίζει την κλιμακούμενη ενεργειακή κρίση με περιορισμένα αποθέματα ενέργειας και τον σημαντικότερο προμηθευτή της, τη Ρωσία, να μην της χορηγεί τα υπεσχημένα. Τον περασμένο μήνα, οι τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων φυσικού αερίου στην Ευρώπη ήταν ακριβότερες από τα προθεσμιακά της Ασίας κατά 24 δολάρια ανά θερμική ομάδα. Εκτοτε έχει μειωθεί η διαφορά αλλά και πάλι ο χαμηλότερος ναύλος λειτουργεί υπέρ της Ευρώπης, όπως επισημαίνει ο Ντέιβιντ Σεντούσκι, αναλυτής LNG στην Energy Aspects της Νέας Υόρκης.
Η Energy Aspects εκτιμά πως μέχρι τα μέσα του τρέχοντος έτους οι ασιατικές αγορές δεν πρόκειται να προσελκύσουν ξανά περισσότερα φορτία LNG από όσα θα προσελκύει η Ευρώπη. Σημειωτέον, άλλωστε, ότι τα αμερικανικά φορτία LNG χρειάζονται πάνω από μήνα για να φτάσουν στην Ασία, ενώ αρκεί ένα ταξίδι δύο εβδομάδων για να φτάσουν στις ευρωπαϊκές αγορές, όπως προκύπτει από στοιχεία του Bloomberg. Η μικρότερη απόσταση συνεπάγεται, έτσι, και μεγαλύτερη διαθεσιμότητα δεξαμενόπλοιων. Σε ό,τι αφορά τον ναύλο, η εταιρεία δεδομένων θαλάσσιων μεταφορών Fearnleys αναφέρει ότι το κόστος για τη μεταφορά LNG δυτικά της Διώρυγας του Σουέζ έχει μειωθεί κατά 79% στις 42.000 δολάρια την ημέρα από το ρεκόρ του Δεκεμβρίου οπότε είχε εκτοξευθεί στις 200.000 δολάρια την ημέρα.
Την ίδια στιγμή, πάντως, η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη οξύνεται περαιτέρω, καθώς ο κίνδυνος να ξεσπάσει πόλεμος δίνει νέα ανοδική ώθηση στις τιμές του φυσικού αερίου, ενώ παράλληλα παρατείνεται η αναστολή λειτουργίας ορισμένων μονάδων παραγωγής ενέργειας. Εξάλλου, ο αντίκτυπος της ενεργειακής κρίσης στα ευρωπαϊκά νοικοκυριά είναι τόσο μεγάλος, ώστε οι κυβερνήσεις αγωνίζονται να βρουν τρόπους να τα προστατεύσουν από την ιλιγγιώδη άνοδο του κόστους της ενέργειας. Ακραία περίπτωση αποτελεί η απόφαση της γαλλικής κυβέρνησης, που κάλεσε τη μεγαλύτερη ενεργειακή της χώρας να προστατεύσει τους καταναλωτές προσφέροντάς τους ηλεκτρική ενέργεια με έκπτωση και αναλαμβάνοντας, έτσι, κόστος ύψους 8,8 δισ. δολαρίων. Η μεγάλη πίεση ασκείται ιδιαιτέρως στον ενεργειακό κολοσσό της Γαλλίας, την Electricite de France (EdF), που καλείται να προσφέρει εκτεταμένες εκπτώσεις στο πλαίσιο των προσπαθειών της κυβέρνησης Μακρόν να στηρίξει νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Γάλλου υπουργού Οικονομίας Μπρούνο Λε Μερ, τα μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση θα επιτύχουν να περιορίσουν στο 4% την αύξηση του κόστους της ενέργειας για τα γαλλικά νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις. Οπως τόνισε ο ίδιος, χωρίς αυτά τα μέρα το κόστος της ενέργειας θα αυξανόταν κατά 35% από την 1η Φεβρουαρίου.
Τον περασμένο μήνα, οι τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων φυσικού αερίου στην Ευρώπη ήταν ακριβότερες από της Ασίας κατά 24 δολάρια.
Τα δεινά της EdF, πάντως, δεν σταματούν στις εξαναγκαστικές εκπτώσεις. Στη διάρκεια των έργων συντήρησης σε δύο πυρηνικούς αντιδραστήρες της, η εταιρεία εντόπισε προβλήματα. Ετσι, μετά μια δεκαετία περίπου, που είχε διακοπεί η λειτουργία τους ακριβώς εξαιτίας των έργων συντήρησης, τώρα οι δύο πυρηνικοί αντιδραστήρες θα παραμείνουν και πάλι ανενεργοί. Αυτό συνεπάγεται περαιτέρω μείωση της προσφοράς στην αγορά ενέργειας, αλλά και μεγάλη μείωση των εσόδων της EdF. Οπως υπογραμμίζουν αναλυτές της Energi Danmark, «οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία σημείωσαν άνοδο μόλις έγινε γνωστή η είδηση ότι μειώθηκε η παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στη Γαλλία». Η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία σημείωσε αύξηση 25%, ενώ οι τιμές φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 13%.
Οι ίδιοι αναλυτές τόνισαν πως «ο διαφαινόμενος κίνδυνος νέου πολέμου στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις που αυτός μπορεί να συνεπάγεται στην αγορά φυσικού αερίου εξακολουθούν να καλλιεργούν μεγάλη αβεβαιότητα». Στην ευρωπαϊκή αγορά όλα τα μάτια είναι στραμμένα στη Ρωσία και στις ροές ρωσικού φυσικού αερίου και η ανησυχία εντείνεται, καθώς μεγάλο μέρος των ροών καταλήγει στις ευρωπαϊκές αγορές έχοντας μεταφερθεί μέσω αγωγών που διέρχονται από το έδαφος της Ουκρανίας. Σύμφωνα με στοιχεία του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom και των αμερικανικών αρχών, περίπου το 1/3 των εξαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη διέρχεται από το έδαφος της Ουκρανίας.
