Σήμερα οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών έχουν να διαδραματίσουν έναν κάθε άλλο παρά επίζηλο ρόλο, ήτοι να απομακρύνουν την πληγείσα από την πανδημία οικονομία από το φθηνό χρήμα υπό συνθήκες πρωτόγνωρα υψηλών επιπέδων δημόσιου χρέους και με τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων να έχουν διογκωθεί εξαιτίας χρόνιας πολιτικής σχεδόν μηδενικών επιτοκίων και διαρκών μέτρων στήριξης. Πέραν τούτου, ο κίνδυνος να υπάρξουν λάθη καθίσταται ολοένα και μεγαλύτερος, δεδομένου ότι πολλοί από τους αξιωματούχους των κεντρικών τραπεζών δεν έχουν εμπειρία από αύξηση επιτοκίων και σχεδόν ελάχιστοι βρέθηκαν στην ανάγκη να κάνουν κάτι τέτοιο λόγω πληθωρισμού σε πρωτόγνωρα υψηλά επίπεδα, πολύ πέραν των επίσημων στόχων. «Ακόμα και τον παλιό καιρό, όταν η χαλιναγώγηση του πληθωρισμού λογιζόταν ως το βασικό μέλημα των διοικητών τους, είχε αποδειχθεί ιδιαζόντως επαχθές να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο ομαλής προσγείωσης, εντός του οποίου ο δείκτης θα αποκλιμακωνόταν χωρίς να προκληθεί ύφεση», όπως επισημαίνει ο Πίτερ Αϊρλαντ, καθηγητής Οικονομικών στο Κολέγιο της Βοστώνης.
Ο πληθωρισμός για χρόνια ήταν υποτονικός. Διάφοροι παράγοντες, που ποικίλλουν από την τεχνολογία και τις φθηνές κινεζικές εισαγωγές έως τη γήρανση του πληθυσμού και την παγκόσμια ύφεση, έχουν αναφερθεί ως αιτίες για την πτώση από τα διψήφια επίπεδα της δεκαετίας του 1980 στο 2% ή και λιγότερο, το οποίο θεωρείται πλέον σύνηθες στις περισσότερες μεγάλες οικονομίες. Κι ενώ ορισμένοι από τους νυν διοικητές και προέδρους κεντρικών τραπεζών ήταν παρόντες στον κύκλο της συγκρατημένης αύξησης επιτοκίων του δεύτερου μισού της προηγούμενης δεκαετίας, η οποία αύξηση γρήγορα αντιστράφηκε, άλλοι δεν έχουν καν αυτή την εμπειρία.
Κανένας από το εννεαμελές Δ.Σ. της Τράπεζας της Ιαπωνίας δεν είχε ποτέ λάβει απόφαση για αύξηση του κόστους δανεισμού, ούτε καν ο αναπληρωτής διοικητής Μασαγιόσι Αμαμίγια. Ο κ. Αμαμίγια το 2007, την τελευταία φορά της αύξησης επιτοκίων, δεν είχε συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων. Ο Κλάας Κνοτ, διοικητής της Τράπεζας της Ολλανδίας και μέλος της ΕΚΤ, ούτε καν 15 ημέρες είχε που ανέλαβε καθήκοντα όταν η ΕΚΤ αύξησε για τελευταία φορά τα επιτόκια, το 2011. Είναι ο μόνος από την τωρινή διοίκηση της ΕΚΤ με τέτοια εμπειρία. Ορισμένοι επισημαίνουν πως οι δύο αυξήσεις το 2011 πριν από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης έχουν καταγραφεί ως τα μεγαλύτερα λάθη της Τράπεζας. «Ακόμα κι αν οι νυν αξιωματούχοι δεν ήταν παρόντες τότε, η ΕΚΤ πάντα θα θυμάται το λάθος του 2011 ή την αύξηση επιτοκίων του 2008», παρατηρεί, τέλος, ο Κάρστερ Μπρζέσκι, οικονομολόγος της ING. «Πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να παραμείνει πολύ ήπια στην πολιτική της μια κεντρική τράπεζα για πολύ μεγάλο διάστημα λόγω της μνήμης του σφάλματος».
