Δεδομένης της επιτάχυνσης του πληθωρισμού της Ευρωζώνης στο 5,1% τον Ιανουάριο και της επιστροφής του ΑΕΠ στα προ πανδημίας επίπεδα το δ΄ τρίμηνο του 2021, η ΕΚΤ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων στα τέλη του 2022. Για πότε όμως; Ο Ολλανδός Κλάας Κνοτ υπέδειξε ως κατάλληλο χρόνο το α΄ τρίμηνο του 2023, ενώ ο Φινλανδός ομόλογός του Ολι Ρεν υποστήριξε πως θα ήταν «λογικό» για την ΕΚΤ να μην αυξήσει τα επιτόκια πριν από το 2023. Αν πάρουμε τοις μετρητοίς τις δηλώσεις των στελεχών της ΕΚΤ φαίνεται πως και πάλι αποκλείει μια αύξηση των επιτοκίων τον Δεκέμβριο του 2022. Η Τράπεζα επανέλαβε το σχέδιο που είχε ανακοινώσει από τον Δεκέμβριο να αρχίσει να μειώνει τις αγορές τίτλων από τα 70 δισ. ευρώ μηνιαίως που αγοράζει τώρα, στα 20 δισ. ευρώ από τον Οκτώβριο και μετά. Αυτό σημαίνει πως η ποσοτική χαλάρωση θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2022. Και εφόσον έχει υποσχεθεί να αυξήσει τα επιτόκια μόνο «έπειτα από σύντομο χρονικό διάστημα» μετά τη λήξη του προγράμματος, αυτό σημαίνει πως λογικά ο χρόνος αύξησης των επιτοκίων θα είναι ο Μάρτιος του 2023, εφόσον θα έχει λήξει το πρόγραμμα στα τέλη του 2022. Τρεις είναι οι λόγοι που η ΕΚΤ πρέπει να τηρήσει στάση αναμονής έως τον Μάρτιο του 2023:
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, στην Ευρωζώνη δεν υπάρχουν ενδείξεις ούτε υπερβολικής ζήτησης ούτε υπερβολικών αυξήσεων μισθών. Σε ό,τι αφορά την επιτάχυνση που σημείωσε ο πληθωρισμός τον Ιανουάριο φτάνοντας στο 5,1%, οφείλεται κυρίως στην ενεργειακή κρίση. Οι υψηλές τιμές της ενέργειας αποβαίνουν εις βάρος της κατανάλωσης και των επενδύσεων, και δεν θα έπρεπε να αποτελέσουν την αιτία για να επιβαρυνθούν περαιτέρω τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις με αυξημένο κόστος δανεισμού.
Οι «περιστερές» της ΕΚΤ μπορούν ακόμη να επιμείνουν πως ο πληθωρισμός θα αρχίσει να υποχωρεί τον Μάρτιο, όταν σταθεροποιηθούν οι τιμές της ενέργειας. Το αποτέλεσμα θα είναι τεράστιο, γιατί αν αφαιρέσουμε τον πληθωρισμό των τιμών της ενέργειας, ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης θα είναι και πάλι γύρω στο 2%. Αν υποθέσουμε πως θα αποφραχθεί κάπως και η εφοδιαστική αλυσίδα και θα περιοριστούν οι ελλείψεις, τότε μπορεί να υποχωρήσει κάτω από το 2% στις αρχές του 2023, για να επιταχυνθεί αργότερα όταν θα αυξηθούν η ζήτηση και οι μισθοί.
Τα πραγματικά επιτόκια της αγοράς ενδέχεται να αυξηθούν ακόμη και χωρίς αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ. Το να προσθέσει η ΕΚΤ άλλες 25 μονάδες βάσης τον Δεκέμβριο θα ήταν υπερβολικό για τις «περιστερές» της Τράπεζας και ιδιαιτέρως για όσους έχουν επίγνωση ότι σε ορισμένες χώρες όπως η Ισπανία τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων ακολουθούν τα επιτόκια της αγοράς.
* Ο κ. Holger Schmieding είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.
