Στη 15η θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης βρίσκεται η Ελλάδα σε ό,τι αφορά τον δείκτη τιμών παντοπωλείου – οι πρώτες χώρες της σχετικής κατάταξης είναι οι ακριβότερες και οι τελευταίες οι φθηνότερες. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τη βάση δεδομένων numbeo, όπου συγκεντρώνονται στοιχεία –όχι από στατιστικές αρχές– για τις τιμές σε διάφορες χώρες σε όλο τον κόσμο. Οι τρεις ακριβότερες χώρες είναι το Λουξεμβούργο, η Γαλλία και η Δανία, ενώ οι τρεις φθηνότερες είναι η Ρουμανία, η Πολωνία και η Βουλγαρία. Τα στοιχεία αυτά ανακοίνωσε χθες το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Επιπλέον, με βάση στοιχεία των τελευταίων δώδεκα μηνών, από τις 175 πόλεις που καταγράφονται στην Ευρωπαϊκή Ενωση, οι πέντε ελληνικές βρίσκονται στις ακόλουθες θέσεις: η Αθήνα στην 107η θέση, η Θεσσαλονίκη στην 120ή, το Ηράκλειο στην 109η, η Πάτρα στην 129η και η Λάρισα στην 132η θέση, έχοντας χαμηλότερη τιμή από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο κατά 9%, 16%, 11%, 19% και 21% αντιστοίχως.
Σε σχέση με τα περισσότερα είδη που καταγράφονται για τον προσδιορισμό του συγκεκριμένου δείκτη, οι ελληνικές πόλεις διατηρούν ανταγωνιστική θέση κυρίως στα οπωροκηπευτικά, το ψωμί και το κρέας. Συγκριτικά υψηλές θέσεις καταγράφονται κυρίως στα γαλακτοκομικά, το εμφιαλωμένο νερό και τα αλκοολούχα ποτά.
Η πλειονότητα των καταναλωτών αποδίδει τις ανατιμήσεις στις αυξήσεις των τιμών των πρώτων υλών.
Σύμφωνα, εξάλλου, με έρευνα γνώμης που πραγματοποίησε το ΙΕΛΚΑ, η πλειονότητα των καταναλωτών και συγκεκριμένα το 53% αποδίδει τις ανατιμήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών, ακολουθεί η πανδημία COVID-19 με ποσοστό 32%, το κόστος της βιομηχανικής παραγωγής με 28%, οι συντελεστές ΦΠΑ με 27% και το κόστος λιανικής διάθεσης με 22%.
Ιδιαίτερα έντονη είναι η μετακίνηση της γνώμης του κοινού από τον Ιούλιο του 2021 έως τον Δεκέμβριο του 2021 για την απόδοση των ανατιμήσεων από την πανδημία στις διεθνείς εξελίξεις. Τον Ιούλιο του 2021, όταν και οι ανατιμήσεις έκαναν την εμφάνισή τους, οι καταναλωτές τις απέδιδαν κυρίως στην πανδημία σε ποσοστό 49%, το οποίο έπεσε στο 32%, ενώ αντιθέτως το 36% απέδιδε τις ανατιμήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών, ποσοστό που τον Δεκέμβριο του 2021 αυξήθηκε στο 53%.
Οι διεθνείς τιμές, πάντως, των πρώτων υλών σε ό,τι αφορά τη φυτική και τη ζωική παραγωγή εξακολουθούν να βρίσκονται σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. Ο Δείκτης Τιμών Τροφίμων του FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του OHE) διαμορφώθηκε τον Ιανουάριο του 2022 στις 135,7 μονάδες έναντι 113,5 μονάδων τον Ιανουάριο του 2021 και 134,1 μονάδων τον Δεκέμβριο του 2021.
