Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κλιμάκωσε τις επιθετικές κινήσεις του κατά της Ουκρανίας. Παραβιάζοντας ξεκάθαρα τη διεθνή νομοθεσία και τις συμφωνίες του Μινσκ για την κατάπαυση του πυρός, αναγνώρισε την ανεξαρτησία των περιοχών Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ. Οι ΗΠΑ έσπευσαν να αντιδράσουν με τις πρώτες κυρώσεις, αλλά θα ακολουθήσουν και άλλες. Η μεγάλη αβεβαιότητα παραμένει: μόνον ο Πούτιν γνωρίζει το εάν θα σταματήσει εκεί ή εάν θα κινηθεί ανοιχτά προς το Ντονμπάς. Εάν σταματήσει εκεί, τότε οι κυρώσεις θα αποδυναμώσουν τη ρωσική οικονομία συν τω χρόνω με πολύ μικρό αντίκτυπο στον προηγμένο κόσμο και οι αγορές θα επανέλθουν στην κανονικότητα έπειτα από λίγο. Ενόσω, όμως, ο Πούτιν οξύνει τα πράγματα, παραθέτουμε τις εκτιμήσεις μας για τις δυνητικές συνέπειες από μια εισβολή. Ενας πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας θα είναι μια ανθρώπινη τραγωδία και η σοβαρότερη απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια μετά την Κρίση των Πυραύλων στην Κούβα το 1962.
Σε έναν ορίζοντα δύο μηνών αναμένουμε σε συνθήκες ασυνήθιστης αβεβαιότητας να υπάρξουν περαιτέρω κινήσεις στην αγορά για την αποφυγή επενδυτικού ρίσκου και στη συνέχεια ανάκαμψη, όταν ξεκαθαρίσει το τοπίο. Η εμπιστοσύνη καταναλωτών και επιχειρήσεων στην Ευρώπη θα κλονιστεί προσωρινά και η ανάκαμψη από την «Ομικρον» θα καθυστερήσει έως και δύο μήνες, αλλά δεν προβλέπουμε ύφεση. Επίσης, ίσως υπάρξει περαιτέρω άνοδος του πληθωρισμού στις τιμές ενέργειας, αν και ο χειμώνας στην Ευρώπη έχει περάσει ως επί το πλείστον. Η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Αγγλίας θα κινηθούν πιο συγκρατημένα στις συνεδριάσεις του Μαρτίου. Σε ορίζοντα 3-12 μηνών οι αγορές θα επανέλθουν στις προτεραίες τάσεις τους, ενώ η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης θα επιστρέψει σε ρυθμούς ανάκαμψης, όπως μετά την «Ομικρον». Ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε ελαφρώς πιο υψηλά επίπεδα λόγω ενέργειας, ενώ η νομισματική πολιτική θα επιστρέψει στην προηγούμενη πορεία της. Τα οικονομικά προβλήματα της Ρωσίας σταδιακά θα οξύνονται εξαιτίας κυρώσεων και απομόνωσης της χώρας.
Εάν η κατάσταση παραταθεί πέραν του έτους, εκτιμούμε πως δεν θα επηρεαστεί σημαντικά η ευρωπαϊκή ανάπτυξη, ενώ θα επισπευσθεί η απομάκρυνση από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, καθώς επίσης θα ενισχυθούν οι επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές, στην πυρηνική ενέργεια και στο υδρογόνο για αποθήκευση ενέργειας. Οι στρατιωτικές δαπάνες θα αυξηθούν. Τέλος, η αμφισβήτηση των δεξιών λαϊκιστών ως προς τη συνοχή της Ε.Ε. θα υποχωρήσει εφόσον η Ρωσία του Πούτιν θα χάνει την αίγλη της και τους πόρους να χρηματοδοτήσει τους οπαδούς της που βρίσκονται στις τάξεις τους.
* O κ. Holger Schmieding είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.
