Ενώ η συζήτηση για τις επιπτώσεις που θα επιφέρουν στις οικονομίες του δυτικού κόσμου οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας επικεντρώνεται έως τώρα στην αναμενόμενη εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, είναι σαφές ότι διακυβεύονται πολλά για όσους πετρελαϊκούς κολοσσούς της Δύσης έχουν μεγάλη έκθεση στη χώρα του Βλαντιμίρ Πούτιν. Και δεν είναι λίγοι.
Η βρετανική πολυεθνική και πετρελαϊκός κολοσσός ΒΡ κατέχει σχεδόν το 1/5 της μεγαλύτερης πετρελαϊκής εταιρείας της Ρωσίας, της Rosneft, που υπόκειται σε κυρώσεις της Ουάσιγκτον και της Ε.Ε. από το 2014 για την προσάρτηση της Κριμαίας. Η προσφάτως εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, Shell, ελέγχει το 27,5% του σχεδίου Σαχαλίνη 2, που προωθεί ο ρωσικός κολοσσός φυσικού αερίου Gazprom και προβλέπει την ανάπτυξη κοιτάσματος φυσικού αερίου στη ρωσική Απω Ανατολή. Η αμερικανική πολυεθνική Exxon δραστηριοποιείται στη Ρωσία επί 25 χρόνια όπου παράγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο στα ανατολικά της χώρας από το 2005 στο πλαίσιο κοινοπραξίας στην οποία συμμετέχουν δύο θυγατρικές της Rosneft. Και κάποια λιγότερο ηχηρά, αλλά όχι λιγότερο σημαντικά ονόματα, όπως η Trafigura της Σιγκαπούρης και η ολλανδική Vitol έχουν μερίδια στο σχέδιο εκμετάλλευσης των πετρελαίων της Αρκτικής από τη Rosneft, ενώ η βρετανοελβετική Glencore έχει επίσης ένα μικρό μερίδιο στη Rosneft, αλλά και το 10,55% της EN+, της εταιρείας υδροηλεκτρικής ενέργειας και μετάλλων που άλλοτε ανήκε στον Ρώσο ολιγάρχη Ολεγκ Ντεριπάσκα.
Οπως επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, η Ουάσιγκτον έχει υπογραμμίσει ότι οι κυρώσεις θα στοχεύσουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα της Ρωσίας και σε άτομα προσκείμενα στον στενό κύκλο του Ρώσου προέδρου και δεν πρόκειται να εμποδίσουν την προσφορά ρωσικών υδρογονανθράκων στην Ευρώπη. Οι εταιρείες της Δύσης έχουν, ωστόσο, πολλά να χάσουν αν οι χώρες του G7 πραγματοποιήσουν την απειλή τους και επιβάλουν κυρώσεις σε «ευρύ φάσμα τομέων και ατόμων». Είναι, πάντως, γεγονός ότι αντίστοιχη μέριμνα υπήρξε και το 2014, όταν η Δύση επέβαλε κυρώσεις στη Rosneft που εμποδίζουν την ανάπτυξή της, χωρίς όμως να πλήξουν τη δυνατότητά της να εξάγει πετρέλαιο. Το πέτυχαν θέτοντας χρονικό όριο μόλις 90 ημερών στην πρόσβαση που έχει ο ρωσικός κολοσσός στη χρηματοδότηση από δυτικούς πόρους, όπως και στην πρόσβασή του στην τεχνολογία και το εξειδικευμένο προσωπικό που χρειάζεται για να αναπτύξει συγκεκριμένες δραστηριότητες εκμετάλλευσης κοιτασμάτων.
Επέβαλαν, άλλωστε, κυρώσεις στον Ιγκόρ Σετσίν, διευθύνοντα σύμβουλο της Rosneft, απαγορεύοντας στις αμερικανικές επιχειρήσεις κάθε συνεργασία μαζί του. Οπως επισημαίνουν οι FT, με αυτόν τον τρόπο η ΒΡ, για παράδειγμα, δεν έχασε τα μερίσματα ύψους 2,4 δισ. δολαρίων από τη Rosneft το περασμένο έτος, ενώ ο διευθύνων σύμβουλός της, Μπερνάρ Λούνεϊ, διατήρησε τη θέση του στο Δ.Σ. του ρωσικού κολοσσού. Σύμφωνα με τον Μπράιαν Ο’ Τουλ, εμπειρογνώμονα επί θεμάτων κυρώσεων και πρώην υπεύθυνο επί του θέματος στο Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, όποιες κυρώσεις επιβληθούν και αυτή τη φορά στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας θα είναι παρεμφερούς λογικής και δεν πρόκειται να πλήξουν τη δυνατότητα των Gazprom και Rosneft να εξάγουν υδρογονάνθρακες. Αν, όμως, υλοποιήσει ο Αμερικανός πρόεδρος την απειλή του για βαρύτατες κυρώσεις στις μεγάλες τράπεζες της Ρωσίας και προπαντός αν αποφασιστεί αποκλεισμός τους από το διεθνές σύστημα πληρωμών Swift, τότε θα καταστούν εξαιρετικά δύσκολες οι πληρωμές για τις εισαγωγές ρωσικών υδρογονανθράκων και ομοίως θα δυσχεράνει ιδιαιτέρως το έργο δυτικών ομίλων, όπως οι BP και Shell, σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία.
