Η κλιμάκωση της γεωπολιτικής έντασης μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την απόφαση των δυτικών κυβερνήσεων για επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας παραμένει στο επίκεντρο της προσοχής των αγορών εν μέσω έντονης ανησυχίας για τις γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις. Αν και είναι νωρίς να εκτιμηθεί ο συνολικός αντίκτυπος της κρίσης, καθώς η κατάσταση στην Ουκρανία παραμένει αβέβαιη και η πολεμική σύρραξη συνεχίζεται, η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να επηρεαστεί μέσω διαφόρων διαύλων μετάδοσης της εν λόγω διαταραχής.
Μεταξύ άλλων, μέσω της αυξημένης αβεβαιότητας των εμπορικών σχέσεων με τη Ρωσία, των χρηματοοικονομικών συνθηκών αλλά κυρίως της ενέργειας λόγω των αυξημένων τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η έντονη γεωπολιτική ανησυχία και το ενδεχόμενο κρίσης εφοδιασμού σε πετρέλαιο (η Ρωσία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς παγκοσμίως, με μερίδιο 10%) οδήγησε την ήδη αυξημένη τιμή του Brent σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα. Για πρώτη φορά από τον Ιούνιο του 2012, η τιμή πλησίασε νωρίς χθες κοντά στα 120 δολάρια/βαρέλι, πριν υποχωρήσει λίγες ώρες αργότερα στα 115 δολάρια/βαρέλι περίπου, παραμένοντας ωστόσο πάνω από 45% υψηλότερα από τις αρχές του έτους. Σε νέα υψηλά ανήλθαν και η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη καθώς και οι τιμές πολλών γεωργικών προϊόντων και μετάλλων λόγω κλιμακούμενων ανησυχιών για διατάραξη των εφοδιαστικών αλυσίδων, καθώς η Ρωσία (και η Ουκρανία) συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους εξαγωγείς παγκοσμίως ορισμένων εξ αυτών των προϊόντων (π.χ. σιτάρι, καλαμπόκι, νικέλιο, πρωτόχυτο αλουμίνιο). Οι εξελίξεις αυτές υποδηλώνουν κίνδυνο υποχώρησης του ρυθμού μεγέθυνσης της παγκόσμιας οικονομίας και περαιτέρω ενίσχυσης του ήδη αυξημένου πληθωρισμού, με την Ευρώπη να υφίσταται ενδεχομένως το μεγαλύτερο συγκριτικά πλήγμα από την κρίση λόγω της υψηλής ενεργειακής εξάρτησής της από τη Ρωσία (εισάγει σχεδόν το 40% και 30%, αντιστοίχως, των συνολικών εισαγωγών φυσικού αερίου και αργού πετρελαίου από τη Ρωσία).
Στις αγορές συναλλάγματος, η ανησυχία των επενδυτών για τις επιπτώσεις της γεωπολιτικής κρίσης στην οικονομία της Ευρωζώνης, και η πτωτική αναθεώρηση των εκτιμήσεων των επενδυτών για την πορεία των επιτοκίων της ΕΚΤ τους επόμενους μήνες, επηρέασαν αρνητικά το ευρώ έναντι των άλλων κύριων νομισμάτων. Με τον επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ, από την άλλη πλευρά, να επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις της αγοράς για αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μ.β. στην επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής στις 15-16 Μαρτίου, παρά την αυξημένη αβεβαιότητα λόγω των γεωπολιτικών εντάσεων, η ισοτιμία ευρώ/δολ. δέχθηκε ισχυρή πίεση υποχωρώντας κάτω από την περιοχή 1,11 για πρώτη φορά από τον Ιούνιο του 2020.
* Τομέας Οικονομικής Ανάλυσης και Ερευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank.
