Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για τα κλιματικά stress tests στον τραπεζικό κλάδο με την υποβολή αυτή την εβδομάδα των στοιχείων για την κατηγοριοποίηση όλου του χαρτοφυλακίου των ακινήτων τους ανά ενεργειακή κλάση, καθώς και την αξιολόγηση των εκπομπών ρύπων για το top 15 των πελατών τους ανά τομέα χρηματοδότησης, που αναμένεται στα τέλη Μαρτίου. Πρόκειται για 250 μεγάλους πελάτες ανά τράπεζα από τους βασικότερους τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας, μεταξύ των οποίων ο τομέας της ενέργειας, οι μεταφορές, ο αγροτικός τομέας, η βιομηχανία, ο τομέας των κατασκευών και του εμπορίου. Οι τομείς αυτοί, σε αντίθεση με αυτόν των τηλεπικοινωνιών και του τουρισμού που εξαιρούνται από την άσκηση, θεωρείται ότι επιβαρύνουν περισσότερο το περιβάλλον και γι’ αυτό οι τράπεζες καλούνται να υποβάλουν στοιχεία ως προς τους ρύπους που εκπέμπουν οι μεγαλύτεροι πελάτες τους από τις παραπάνω κατηγορίες.
Εκτός από τις εκπομπές ρύπων για το top 15 των μεγαλύτερων πελατών τους, οι τράπεζες καλούνται να καταγράψουν επίσης τα χιλιάδες ακίνητα που είναι υποθήκες για τα δάνεια είτε κατοικίας είτε για εμπορική ή βιομηχανική χρήση (εξαίρεση αποτελούν τα αγροτεμάχια και τα βιομηχανοστάσια), αλλά και για όλα τα ακίνητα που είναι στην κατοχή τους για επενδυτικό ή άλλο σκοπό. Τα ακίνητα αυτά θα πρέπει ταξινομηθούν ανά ενεργειακή κλάση, προκειμένου να «μετρηθεί» η επιβάρυνση που έχουν στο περιβάλλον.
Ελλείψει στοιχείων πρωτογενώς για τις εκπομπές ρύπων των επιχειρήσεων πλην συγκεκριμένων εξαιρέσεων, οι τράπεζες θα βασιστούν σε εξωτερικούς data providers, ενώ σε ό,τι αφορά την καταγραφή της ενεργειακής κλάσης, θα βασιστούν στους υπολογισμούς του υπουργείου Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για την εκτιμώμενη ενεργειακή κλάση κάθε κτιρίου. Να σημειωθεί ότι το ενεργειακό πιστοποιητικό είναι σήμερα απαραίτητο προκειμένου ένα ακίνητο να μεταβιβαστεί, αλλά όπως εξηγούν αρμόδια στελέχη, «επί ενός μεγάλου αριθμού ακινήτων δεν έχει υπάρξει συναλλαγή τα τελευταία χρόνια, με συνέπεια η εκτίμηση να βασιστεί σε στοιχεία όπως το έτος κατασκευής, η περιοχή στην οποία βρίσκεται», στοιχεία που θα «μοντελοποιηθούν» προκειμένου να εκτιμηθεί η ενεργειακή κλάση κάθε κτιρίου. Θετικό στοιχείο –αν και δεν είναι υποχρεωτικό– συνιστά το γεγονός ότι τα ακίνητα που αποτελούν εξασφαλίσεις για δάνεια, συνοδεύονται με ασφαλιστική κάλυψη –όχι μόνο για σεισμό που δεν αποτελεί κλιματικό κίνδυνο– αλλά και για φωτιά ή πλημμύρα. Αυτό διευκολύνει την άσκηση για τον περιορισμό των επιπτώσεων από ακραία καιρικά φαινόμενα, χωρίς ωστόσο να εκμηδενίζει τους κινδύνους για τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
Tα αποτελέσματα της άσκησης αναμένεται να ανακοινωθούν τον Ιούνιο.
Στα επιτελεία των τραπεζών δουλεύουν πυρετωδώς προκειμένου να ανταποκριθούν στο τεράστιο εγχείρημα που επιχειρείται για πρώτη φορά όχι μόνο από τις ελληνικές, αλλά και από τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Με βάση το χρονοδιάγραμμα μετά την υποβολή των στοιχείων και τις παρατηρήσεις που θα υποβληθούν τον Απρίλιο, τα αποτελέσματα της άσκησης θα ανακοινωθούν τον Ιούνιο.
Από την πλευρά του SSM έχει ξεκαθαριστεί ότι σε αυτήν τουλάχιστον τη φάση οι τράπεζες δεν θα κληθούν να αυξήσουν τα κεφαλαιακά τους αποθέματα, προκειμένου να αντισταθμίσουν τυχόν απώλειες που θα είχε η εκδήλωση ενός ακραίου καιρικού φαινομένου στα δανειακά τους χαρτοφυλάκια, όπως η πλημμύρα ή η ξηρασία που μπορεί να οδηγήσει σε εκτεταμένες πυρκαγιές τους καλοκαιρινούς μήνες. Οπως εξηγούν στελέχη που εμπλέκονται στην άσκηση, στόχος από την πλευρά του επόπτη είναι να διαπιστώσει την ετοιμότητα των τραπεζών να διαχειρίζονται τα θέματα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και γι’ αυτό σημαντικό μέρος της άσκησης αποσκοπεί στο να αποκρυσταλλωθεί το κατά πόσον οι τράπεζες είναι οργανωμένες, διαθέτουν συστήματα διακυβέρνησης και μπορούν να συλλέγουν δεδομένα για την κλιματική αλλαγή.
Η προοπτική ωστόσο το κλιματικό stress test να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον, προκειμένου ο επόπτης να επιβάλει υψηλότερες απαιτήσεις και να υιοθετήσει αυστηρότερη προσέγγιση το 2024, αποτελεί ένα ενδεχόμενο που κάθε άλλο μπορεί να αποκλειστεί, ενώ την προοπτική αυτή ενισχύουν και δηλώσεις υψηλόβαθμων στελεχών της ΕΚΤ για το θέμα. Σε συνέντευξή του στη Revue Banque, ο Εντουάρ Φερνάντες Μπόλο, μέλος του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ, τόνισε πως «η ιστορία δεν τελειώνει με τα test» και διευκρίνισε πως «θα τεθεί θέμα κεφαλαιακής επάρκειας αν, για παράδειγμα, έχουμε αξιόπιστα στοιχεία που καταδεικνύουν πως οι τράπεζες πρέπει να αυξήσουν τα κεφάλαια που θα κρατούν».
