Ενώπιον μιας ασυνήθιστης πρόκλησης θα βρεθεί η ΕΚΤ στη σημερινή συνεδρίασή της. Η Ευρωζώνη τελεί σε πολύ μεγαλύτερη έκθεση έναντι κινδύνων που σχετίζονται με τη Ρωσία σε σύγκριση με άλλες μεγάλες περιφέρειες του ανεπτυγμένου κόσμου. Από τη μια πλευρά, η μεγάλη άνοδος στις τιμές τροφίμων και καυσίμων αυξάνει τον κίνδυνο παγίωσης του υψηλού πληθωρισμού. Και από την άλλη, το σοκ του πολέμου, η αναδίπλωση στις πραγματικές καταναλωτικές δαπάνες, ο κίνδυνος να οξυνθούν οι ελλείψεις των προμηθειών και ο ασυνήθιστος βαθμός αβεβαιότητας καλούν για αυτοσυγκράτηση. Επιπροσθέτως, η ΕΚΤ θα πρέπει να ασχοληθεί με τις ανησυχίες των αγορών σχετικά με την ανθεκτικότητα των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στους κραδασμούς που προέρχονται από τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Πάντως, πριν από τον πόλεμο, η συζήτηση στους κόλπους της Τράπεζας αφορούσε, πρώτον, την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης του προγράμματος αγορών, δεύτερον, μια πρόωρη λήξη του το καλοκαίρι και, τρίτον, μια δυνητική πρώτη αύξηση επιτοκίων της τάξεως των 25 μονάδων βάσης είτε τον Σεπτέμβριο αυτού του χρόνου είτε τον Δεκέμβριο.
Η ΕΚΤ καλείται πλέον να λάβει αποφάσεις συνυπολογίζοντας αστάθμητους παράγοντες που δεν μπορεί να ελέγξει.
Ωστόσο, ο πόλεμος ανέτρεψε όλες αυτές τις σκέψεις. Μόνον ένα από τα θέματα φαίνεται να έχει διευθετηθεί. Για το ορατό μέλλον η ΕΚΤ δεν χρειάζεται πλέον να ανησυχεί ότι ίσως ο πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κάτω από τον επίσημο στόχο της του 2% σε σταθερή βάση. Κατά παράδοξο τρόπο, υπήρχαν έως τις αρχές του έτους πολλά μέλη του διοικητικού συμβουλίου της που θεωρούσαν πως υπήρχε όντως ο κίνδυνος αυτός. Πάντως, η ΕΚΤ εξακολουθεί να έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα σε σύγκριση με τη Fed. Η επιδεινούμενη πορεία του πληθωρισμού στις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης προξενείται αποκλειστικά και μόνον από εξωγενείς κραδασμούς στη ζήτηση και όχι από κάποιον παράγοντα τον οποίο η EKT μπορεί να ελέγξει. Αντιθέτως με όσα συμβαίνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωζώνη δεν πάσχει από πλεονάζουσα ζήτηση και ενισχυμένο πληθωρισμό εξαιτίας των μισθών. Ως αποτέλεσμα, τα μέλη του συμβουλίου της Τράπεζας έχουν το περιθώριο να συμφωνήσουν στο να καθυστερήσουν τη λήψη ορισμένων σημαντικών αποφάσεων έως ότου οι προοπτικές αποσαφηνιστούν. Πάντως, μια απόφαση που δεν χωρεί καθυστερήσεις έχει να κάνει με τον ρυθμό στην αγορά περιουσιακών στοιχείων κατά το τρίτο τρίμηνο. Τον Δεκέμβριο ανακοίνωσε ότι μετά τη λήξη του επείγοντος προγράμματος της πανδημίας τον Μάρτιο, θα αγοράζει κατά το δεύτερο τρίμηνο τίτλους 40 δισ. ευρώ τον μήνα στο καθιερωμένο πρόγραμμά της, 30 δισ. το τρίτο τρίμηνο και 20 δισ. από τον Οκτώβριο και μετά. Τέλος, εκτιμούμε ότι στην αυριανή συνεδρίαση η ΕΚΤ ίσως επισπεύσει τον ρυθμό αναδίπλωσης, χωρίς να υπαινιχθεί πιθανή καταληκτική ημερομηνία για τις σχετικές αγορές.
* Ο κ. Holger Schmieding είναι οικονομολόγος της Βerenberg Bank.
