Οι χειμαζόμενες τράπεζες της Ευρώπης εισήλθαν στο 2022 με αέρα αισιοδοξίας, ο οποίος έπνεε για πρώτη φορά μέσα στα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια, εφόσον επιτέλους τα επιτόκια θα αυξάνονταν, η πανδημία του κορωνοϊού υποχωρούσε και τα κέρδη τους διογκώνονταν. Και μετά, η ουκρανική κρίση διέλυσε γρήγορα τα πάντα. Η εισβολή της Ρωσίας οδήγησε σε μια έξοδο δυτικών επιχειρήσεων από τη χώρα, εκτίναξε τις τιμές των εμπορευμάτων, σφυροκόπησε το ευρώ και δείχνει να απειλεί με ύφεση την παγκόσμια οικονομία, εκείνη ακριβώς τη στιγμή κατά την οποία τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ήταν έτοιμα να εισέλθουν σε φάση ανάπτυξης. Οι επενδυτές είχαν με αυτοσυγκράτηση επιστρέψει στον κλάδο, ο οποίος τους προσείλκυσε χάρη στη χαμηλή αποτίμηση των μετοχών του και την προοπτική του πλεονάζοντος κεφαλαίου που εξοικονομήθηκε στην πανδημία και θα αποδοθεί ως μέρισμα και εκ νέου αγορά μετοχών. Ωστόσο, τα σχέδια διανομής ρευστού από την ιταλική UniCredit φάνηκαν αυτή την εβδομάδα πως κρέμονται από μια κλωστή, διότι δήλωσε ότι μια διαγραφή των δραστηριοτήτων της στη Ρωσία θα της κόστιζε περί τα 7,4 δισ. ευρώ, ένδειξη η οποία με τον σφοδρότερο τρόπο καταδεικνύει ότι η τωρινή κρίση αποδυναμώνει το δέλεαρ του κλάδου. Αφ’ ης στιγμής εισέβαλε στην Ουκρανία ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο πανευρωπαϊκός κλαδικός δείκτης των τραπεζών έχει απώλειες της τάξεως του 15%, όταν η πτώση είναι της τάξεως του 5% στον συνολικό δείκτη STOXX 600. Οπότε ο τραπεζικός τομέας εμφανίζει μια από τις χειρότερες επιδόσεις στη Γηραιά Ηπειρο.
Μεγαλύτερη παρουσία, άρα και έκθεση, στη Ρωσία έχουν οι τράπεζες της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Αυστρίας.
Οι δε μετοχές των τραπεζικών ιδρυμάτων τελούν υπό δια-πραγμάτευση σε επίπεδα έως και κατά ένα τρίτο χαμηλότερα από εκείνα των αντίστοιχων στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της RBC Europe. Και σαν να μην έφτανε αυτό, αναμένεται να εξασθενήσουν έτι περαιτέρω, αν και η αποτίμησή τους κυμαίνεται σε επίπεδα υπεράνω των κατώτατων επιπέδων που είχαν αγγίξει σε προηγούμενες κρίσεις. Αυτό φανερώνει μια σοβαρή αλλαγή στη διάθεση μέσα σε μόλις λίγες εβδομάδες. Τα οικονομικά τους αποτελέσματα του 2021, που δόθηκαν τον Φεβρουάριο στη δημοσιότητα, είχαν μια θετική νότα. Οι HSBC, Barclays και UBS, μεταξύ άλλων, παρουσίασαν δυναμικά κέρδη, υποσχέθηκαν περισσότερα μερίσματα και αναφέρθηκαν σε πολύ ευνοϊκότερες προοπτικές. Το να εκτιμήσει κανείς την πιθανή ζημία στις επιμέρους τράπεζες είναι κάτι περίπλοκο, διότι έχουν διαφορετικούς τρόπους έκθεσης, όπως επισημαίνει ο Ερικ Τίορετ, υπεύθυνος διεθνούς μακροοικονομικής στρατηγικής στη Manulife Investment Management.
Κάποιες διατηρούν ομόλογα και μετοχές στη Ρωσία, άλλες συμμετοχές σε ρωσικές τράπεζες και κάποιες τρίτες είναι ευάλωτες στις δευτερογενείς επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία. Κατά τον κ. Τίορετ, «η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας θα δεχθεί πλήγμα, οπότε το ίδιο θα συμβεί και στις ευρωπαϊκές τράπεζες». Μεγαλύτερη παρουσία άρα και έκθεση στη Ρωσία έχουν οι τράπεζες της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Αυστρίας, σύμφωνα με την ανάλυση της Citi. Τις μεγαλύτερες απώλειες μέσω μεριδίων σε τοπικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν η ιταλική UniCredit και η γαλλική Société Générale, αν και έχουν τη δυνατότητα να αντεπεξέλθουν σε μια πλήρη διαγραφή των ανωτέρω συμμετοχών τους, όπως παρατηρούν αναλυτές. Τέλος, αναφέρεται πως η Société Générale στις 3 Μαρτίου δήλωσε ότι θα αντιμετωπίσει την απώλεια της συμμετοχής της των 15 δισ. ευρώ στη Rosbank, ενώ η αυστριακή Raiffeisen εξετάζει την αποχώρησή της από τη Ρωσία, όπου κατείχε τη δέκατη θέση με κριτήριο τα περιουσιακά της στοιχεία.
