Tεράστια ανάπτυξη γνώρισε η αγορά τέχνης κατά την παρελθούσα χρονιά, δείχνοντας πόσο θωρακισμένη είναι απέναντι σε κρίσιμες καταστάσεις, όπως η πανδημία, ο πληθωρισμός και η συμφόρηση στο σύστημα προμηθευτικής αλυσίδας. Το 2021 αυξήθηκαν οι πωλήσεις κατά 29% σε σύγκριση με το 2020, αγγίζοντας τα 65,1 δισ. δολάρια, όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση για την παγκόσμια αγορά έργων τέχνης της UBS. Καταγράφεται, πάντως, αύξηση σε κάθε επιμέρους πεδίο της αγοράς αυτής, από τις διακοσμητικές τέχνες έως τη σύγχρονη τέχνη και τις ψηφιακές δημιουργίες, ενώ η μέση δαπάνη των ιδιωτών συλλεκτών εκτινάχθηκε από 72.000 δολάρια το 2019 σε 274.000 δολάρια πέρυσι.
Την πρωτιά στις πωλήσεις εξακολουθούν να έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Μέσα σε ένα χρόνο και μόνο αυτές ανήλθαν σε 28 δισ. δολάρια, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Bloomberg. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Κίνα, όπου οι πωλήσεις ανήλθαν σε 13,4 δισ., με το Ηνωμένο Βασίλειο να ακολουθεί. Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως το 2019, δηλαδή προτού ξεσπάσει η πανδημία του κορωνοϊού, οι πωλήσεις έργων τέχνης κάθε είδους είχαν παγκοσμίως ανέλθει στα 64,1 δισ. δολάρια, βάσει προηγούμενων εκθέσεων, ενώ το 2020 καταβυθίστηκαν 22% στα 50,1 δισ. δολάρια.
Την πρωτιά εξακολουθούν να έχουν οι ΗΠΑ με 28 δισ. δολάρια, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Κίνα με πωλήσεις 13,4 δισ.
Η εικόνα της αγοράς αυτής συγκροτείται από τα ίδια τα δημοσιευμένα στοιχεία των οίκων δημοπρασιών, αλλά οι συντάκτες της έκθεσης της UBS βασίζονται σε μέγιστο βαθμό και στις πωλήσεις από ιδιώτες μεσολαβητές, τις οποίες και οι ίδιοι αναφέρουν, αλλά και από συλλέκτες. Οπερ σημαίνει με απλά λόγια πως τα στοιχεία δεν είναι δυνατόν να διασταυρωθούν. Τα δεδομένα από τους πωλητές έργων τέχνης συγκεντρώθηκαν μέσω δύο ερευνών το 2021, από όπου προέκυψαν 1.475 απαντήσεις, που ήταν δυνατόν να χρησιμοποιηθούν.
Με αυτά κατά νου, οι μεσολαβητές επισημαίνουν πως το παρελθόν έτος διέθεσαν προς πώληση αντικείμενα τέχνης και αντίκες αξίας 34,7 δισ. δολαρίων, ενώ οι πράξεις είχαν μια αύξηση κατά 18%. Επίσης, το 55% των ανθρώπων αυτών τόνισαν ότι οι πωλήσεις τους απέβησαν πολύ πιο επικερδείς από τις αντίστοιχες που είχαν το 2020, ενώ ένα 24% ανέφερε πτώση εσόδων. Μεγαλύτερο βαθμό προθυμίας να συμμετάσχουν στις έρευνες έδειξαν ιδιώτες. Περί τους 2.339 συλλέκτες με μεγάλη οικονομική επιφάνεια έδωσαν απαντήσεις, και μάλιστα ενθουσιώδες. Το 2019 μια μέση δαπάνη σε έργα τέχνης, αντικείμενα διακοσμητικής τέχνης και αντίκες διαμορφωνόταν στα 72.000 δολάρια, αλλά το 2021 υπήρξε θεαματική αύξηση 281%, μια και η μέση δαπάνη είχε φθάσει στα 274.000 δολάρια. Ελαφρώς πάνω από το ένα τρίτο των ιδιωτών συλλεκτών τόνισε πως είχε ξοδέψει άνω του ενός εκατομμυρίου δολαρίων.
Με δεδομένο ότι πολλοί οίκοι δημοπρασιών έχουν ήδη δημοσιοποιήσει τα αθροιστικά ετήσια στοιχεία τους, η επιτυχία τους μπορεί να μην προκαλεί μεγάλη έκπληξη, δεν παύει όμως να είναι ενθαρρυντική. Το 2021 οι παγκόσμιες πωλήσεις των οίκων δημοπρασιών είχαν ενισχυθεί σε ποσοστό 47% εν συγκρίσει με το 2020 και έφθασαν στα 26,3 δισ. δολάρια. Η αγορά των οίκων αυτών κυριαρχείται από τη μεταπολεμική και τη σύγχρονη τέχνη, ενώ η εν λόγω κατηγορία αποτιμάται σε αξία πωλήσεων 6,7 δισ. δολαρίων και αντιστοιχεί στο 55% των συνολικών. Τέλος αξίζει να αναφερθεί πως στην πλειονότητά τους όσοι δραστηριοποιούνται στο πεδίο είναι πολύ αισιόδοξοι για το 2022, το 53% των συλλεκτών θα εξακολουθήσει να δαπανά, ενώ το 62% των πωλητών προβλέπει βελτιωμένες πωλήσεις.
