«Οι εκθέσεις δράσεων για το ESG είναι μια σούπα από αρκτικόλεξα που απαιτεί την αποσαφήνιση και έναν κοινώς αποδεκτό προσδιορισμό των σχετικών εννοιών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια νέα, κοινή αντίληψη που θα οδηγήσει σε αυξημένα επίπεδα εμπιστοσύνης», δηλώνει ο δρ Πίτερ Γκάσμαν, Global Leader Strategy & ESG Leader του παγκόσμιου δικτύου της PwC. Τονίζει πως η βιώσιμη χρηματοδότηση δεν έχει ακόμα γίνει κυρίαρχο κριτήριο στις τράπεζες, παρά το γεγονός ότι αποτελεί βασικό μοχλό για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης. Ωστόσο, εξελίξεις όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η πανδημία και η ενεργειακή κρίση θα λειτουργήσουν ως καταλύτες επιτάχυνσης. Για τον Γκάσμαν η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί πρωτοπόρος στην όλη προσπάθεια, αφού με τη βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει όλες τις δυνατότητες για να διαπρέψει στο μέτωπο των βιώσιμων επενδύσεων.
– Πώς μπορεί η Ελλάδα να πρωτοπορήσει σε αυτή τη διαδικασία;
– Η Ελλάδα ως χώρα και οι ελληνικές εταιρείες ως μεμονωμένες οντότητες έχουν κάνει μεγάλα βήματα ως προς την εφαρμογή των κριτηρίων ESG και στον δρόμο των πράσινων και βιώσιμων επενδύσεων. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης ανάπτυξης, με τους εμπλεκομένους να συμμορφώνονται ως προς τα κριτήρια ESG. Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μέρος της Ε.Ε. συμβάλλει στην υιοθέτηση και εφαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου, δίνοντας το παράδειγμα τόσο για τους τοπικούς φορείς όσο και σε διεθνές επίπεδο. Με άλλα λόγια, εάν οι εμπλεκόμενοι φορείς ενεργήσουν με γρήγορο και αποφασιστικό τρόπο, η χώρα έχει όλες τις απαραίτητες δυνατότητες για να διαπρέψει στο μέτωπο των βιώσιμων επενδύσεων, στην προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων και να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
– Ποια είναι η εκτίμησή σας για τη μέχρι στιγμής εξέλιξη της υιοθέτησης των αρχών ESG;
Η βιώσιμη χρηματοδότηση έχει μακρύ δρόμο προς την ωρίμανση και ο χρόνος είναι περιορισμένος.
– Ο καλύτερος τρόπος για να περιγράψει κανείς το τρέχον τοπίο είναι ως μια «σούπα από αρκτικόλεξα» (alphabet soup) αναφορικά με την πληθώρα των επιλογών. Και ταυτόχρονα είναι μια ραγδαία εξελισσόμενη κατάσταση. Οσον αφορά τα πρότυπα ESG, τις μεθόδους και τις απαιτήσεις για τις εκθέσεις των σχετικών δράσεων, οι εταιρείες και οι ρυθμιστικές αρχές κατακλύζονται από πλήθος ακρωνυμίων και μεθοδολογιών. Ως αποτέλεσμα δημιουργείται σύγχυση, προκύπτουν σημαντικές προκλήσεις στη συγκρισιμότητα των εκθέσεων, κίνδυνος επιλεκτικών μετρήσεων και άφθονες ευκαιρίες για greenwashing. Ταυτόχρονα, διεθνείς εξελίξεις όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η πανδημία και η ενεργειακή κρίση λειτουργούν ως επιταχυντές, ειδικά σε ό,τι αφορά το κομμάτι της διακυβέρνησης (governance) και τον κοινωνικό (social) χαρακτήρα του ESG. Οι κρίσεις αυτές υπογραμμίζουν την ανάγκη για ισχυρά ρυθμιστικά πλαίσια που βασίζονται σε αξίες διαφάνειας και ηθικής, ενώ η εταιρική διακυβέρνηση είναι απαραίτητη για τη διατήρηση των κοινωνικών δομών. Με αυτό δεδομένο, εντός της Ε.Ε. λαμβάνονται σημαντικές πρωτοβουλίες για τη σύγκλιση των ρυθμιστικών αρχών, των οντοτήτων που θέτουν το πλαίσιο, καθώς και άλλων φορέων που εμπλέκονται στην κανονιστική διαδικασία και την υποβολή εκθέσεων ESG. Και αυτή η σύγκλιση θα βοηθήσει να προχωρήσουμε προς μια ενιαία προσέγγιση και ένα ενιαίο, διεθνές σύνολο προτύπων αναφοράς. Η ίδια τάση ισχύει τόσο για το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και για τις ΗΠΑ, υποδηλώνοντας μια παγκόσμια κίνηση προς την υιοθέτηση και την εφαρμογή ενός «κοινού νομίσματος». Και θέλω να αναφέρω σε όλους τους τόνους ότι η εμπιστοσύνη στην ακρίβεια όσων αναφέρονται είναι το «κλειδί» για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των κεφαλαιαγορών μας. Αυτή η παγκόσμια αλλαγή επηρεάζει σοβαρά όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς θα χρειαστεί να υποστούν σημαντικό μετασχηματισμό για να επιτύχουν τους προαναφερθέντες στόχους. Και προς αυτόν τον σκοπό χρειαζόμαστε έναν πιο δυναμικό τρόπο κατανόησης του οδικού χάρτη, βοηθώντας έτσι να καταγράψουμε την όποια πρόοδο.
– Τους προηγούμενους μήνες παρατηρήσαμε μια κατακόρυφη αύξηση στις βιώσιμες χρηματοδοτήσεις. Είναι αρκετή για να καλύψει τις διεθνείς ανάγκες και ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε;
– Η βιώσιμη χρηματοδότηση έχει αναγνωριστεί ως βασικός παράγοντας για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο. Ωστόσο, παρά την εντυπωσιακή πρόσφατη ανάπτυξη, έχει μακρύ δρόμο προς την ωρίμανση. Και πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι ο χρόνος είναι περιορισμένος: Απομένουν μόλις οκτώ χρόνια για να επιτύχουμε τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ έως το 2030, οι οποίοι απαιτούν παγκόσμιες επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται ακόμη πολύς δρόμος και πρέπει να τον καλύψουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, με γρήγορες κινήσεις και σωστό συντονισμό μπορούμε να κάνουμε πράξη τους στόχους της βιώσιμης χρηματοδότησης. Οσον αφορά τις προκλήσεις, ανάμεσα σε αυτές συγκαταλέγεται το γεγονός ότι οι εκδότες αντιμετωπίζουν εμπόδια στη διάθεση βιώσιμης χρηματοδότησης και ταυτόχρονα οι επενδυτές αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σύγκριση μεταξύ των τίτλων. Οπως ανέφερα προηγουμένως, οι αξιολογήσεις ESG έχουν ασαφείς μεθοδολογίες, ασυνέπειες και καθυστερήσεις, και αυτές οι πολυπλοκότητες οδηγούν σε ασαφή χρονοδιαγράμματα. Ενα άλλο ζήτημα είναι ο κίνδυνος για τη φήμη των επενδυτών και των εκδοτών εάν κατηγορηθούν για greenwashing, καθώς τα ασαφή πρότυπα εμποδίζουν την όποια σύγκριση. Και τέλος, παρά την πρόσφατη άνοδο της αγοράς, εξακολουθεί να είναι δύσκολο να βρεθεί βιώσιμη χρηματοδότηση που να καλύπτει τις ανάγκες των επενδυτών αναφορικά με το ύψος της επένδυσης και το προφίλ ρίσκου – απόδοσης, δεδομένου επίσης του γεγονότος ότι η δευτερογενής αγορά παραμένει αδύναμη.
– Μπορούν αυτές οι προκλήσεις να αντιμετωπιστούν με επιτυχία και υπάρχει ένα πλαίσιο που να μπορεί να διευκολύνει τη διαδικασία;
– Πράγματι μπορούν, και για καλή μας τύχη το απαραίτητο πλαίσιο υπάρχει ήδη. Αναφέρομαι στις υποδομές χρηματοπιστωτικών αγορών (FMI), οι οποίες αποτελούν βασικά στοιχεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, παρέχοντας υπηρεσίες ζωτικής σημασίας για την ομαλή λειτουργία των αγορών. Ετσι, οι αγορές μπορούν να τις αξιοποιήσουν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις θεμελιώδεις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η βιώσιμη χρηματοδότηση παγκοσμίως. Δεδομένου του γεγονότος ότι η δυνατότητα μεταφοράς πληροφοριών υπάρχει ήδη, η ενσωμάτωση στοιχείων και διαδικασιών που σχετίζονται με δράσεις και κριτήρια ESG μπορεί να είναι μια σχετικά απρόσκοπτη προσθήκη. Για παράδειγμα, το σύστημα EMX της Euroclear και η πύλη εξυπηρέτησης περιουσιακών στοιχείων One Clearstream της Clearstream θα αναβαθμιστούν ώστε να διευκολύνουν τις διαδικασίες. Σε απόλυτους αριθμούς πιστεύουμε ότι μια διεθνής προσέγγιση που βασίζεται στις FMI έχει τη δυνατότητα να επιταχύνει την ανάπτυξη των βιώσιμων χρηματοδοτήσεων έως και 2,5%. Αυτή η αύξηση μεταφράζεται σε έως και 25 τρισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον κεφάλαια έως το 2030. Και το μεγαλύτερο μέρος αυτών θα μπορούσε να διοχετευθεί σε αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες που έχουν απόλυτη ανάγκη από βιώσιμες επενδύσεις.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr
