Ο ασφαλιστικός κλάδος τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας έχει κληθεί να αντιμετωπίσει εκτενείς μετασχηματιστικές αλλαγές ως απόρροια της δυναμικής των προκλήσεων και των τάσεων που εντάθηκαν ιδιαίτερα κατά την τελευταία δεκαετία.
Το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής με τις αυξανόμενες φυσικές καταστροφές, οι τεχνολογικές εξελίξεις σε συνδυασμό με τις αλλαγές που επέφερε η πανδημία στη συμπεριφορά των καταναλωτών, καθώς και οι πρόσφατες γεωπολιτικές εντάσεις και η επανεμφάνιση του πληθωρισμού οδηγούν τις ασφαλιστικές εταιρείες να επανεξετάσουν και να αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους.
Το μέγεθος των προκλήσεων αυτών όμως συχνά ξεπερνάει τις δυνατότητες τόσο της οργανωμένης πολιτείας όσο και της ασφαλιστικής βιομηχανίας, με αποτέλεσμα να αδυνατούν μεμονωμένα να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα βάρη που επιφέρουν στους πολίτες.
Στην ελληνική ασφαλιστική αγορά το τελευταίο διάστημα παρατηρείται συγκέντρωση δυνάμεων των ασφαλιστικών εταιρειών μέσω συναλλαγών, με στόχο την ενίσχυση του μεριδίου αγοράς και την εδραίωση της ανταγωνιστικής υπεροχής στους κλάδους σύνταξης, υγείας και γενικών ασφαλίσεων. Η εξαγορά της AXA από την Generali, της MetLife από την NN, η οριστικοποίηση της εξαγοράς της Εθνικής Ασφαλιστικής από το επενδυτικό fund CVC Capital Partners, καθώς και η συμφωνία για την απόκτηση της Ευρωπαϊκής Πίστης από την Allianz επέφεραν σημαντικές ανακατατάξεις στον ασφαλιστικό κλάδο, κινητοποιώντας και τις υπόλοιπες ασφαλιστικές εταιρείες να καταφύγουν σε στρατηγικές διαφοροποίησης προς διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς τους.
Επιπλέον, το αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο (Solvency ΙΙ) που έχει τεθεί σε εφαρμογή από το 2016 και απαιτεί αυξημένα εποπτικά κεφάλαια και αυξημένη διαφάνεια, και το νέο χρηματοοικονομικό πρότυπο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IFRS17) που έρχεται σε ισχύ το 2023 ευνοούν το κλίμα της περαιτέρω συγκέντρωσης δυνάμεων.
Παρά τον εκσυγχρονισμό του ασφαλιστικού κλάδου, το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού παραμένει υποασφαλισμένο.
Είναι γεγονός όμως ότι παρά τις διαρκείς κινήσεις εκσυγχρονισμού και βελτιστοποίησης του μοντέλου λειτουργίας του ασφαλιστικού κλάδου, το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού παραμένει υποασφαλισμένο, με τη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων στη χώρα μας να βρίσκεται διαχρονικά σε χαμηλά επίπεδα, ήτοι 2,6% του ΑΕΠ, ενώ το ίδιο ποσοστό στην Ευρώπη ανέρχεται στο 7,1%.
Σήμερα λοιπόν, περισσότερο από ποτέ, είναι επιτακτική ανάγκη η πολιτεία να συνεργαστεί με την ασφαλιστική αγορά ώστε μέσα από ένα οργανωμένο πλαίσιο να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τους πολίτες ώστε να απολαμβάνουν ολοκληρωμένες ασφαλιστικές καλύψεις για τη σύνταξη, την υγεία και την περιουσία τους.
Η σύμπραξη μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα καθώς και η υιοθέτηση κινήτρων ασφάλισης στα πρότυπα προηγμένων οικονομιών αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του κλάδου. Για παράδειγμα, η σύζευξη της ιδιωτικής ασφάλισης με τα δημόσια νοσοκομεία μέσω της δυνητικής αξιοποίησης πόρων θα οδηγήσει σε νέες συνέργειες με θετικό αντίκτυπο τόσο στα οικονομικά της υγείας όσο και στην αναβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, ενώ η υιοθέτηση κινήτρων στην ασφάλιση περιουσίας έναντι των φυσικών κινδύνων θα συνεισφέρει στη διεύρυνση του εν λόγω κλάδου και κατ’ επέκταση στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των αντίστοιχων συνεπειών.
Η ελληνική ασφαλιστική αγορά βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής καθώς αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις από την ταχύτητα και τη μεταβλητότητα των συνθηκών, γεγονός που προβάλλει την ανάγκη άμεσης λήψης στρατηγικών αποφάσεων. Αυτή είναι όμως και μια εξαιρετική συγκυρία για την υιοθέτηση πρωτοπόρων μηχανισμών και λύσεων στο πλαίσιο ευρύτερων συνεργασιών, αποσκοπώντας στην περαιτέρω ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας προς όφελος όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
* Ο κ. Δημήτρης Βασιλειάδης είναι Director of Insurance Advisory & Actuarial Services της PwC Ελλάδας, μέλος της Ενωσης Αναλογιστών Ελλάδας.
