Σκηνικό δεκαετίας του 1980 θυμίζει ο καλπασμός των τιμών, όπως επισημαίνουν αναλυτές, με αφορμή την ανακοίνωση, χθες, της αύξησης του δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία κατά 48,8% τον Απρίλιο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2021.
Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό του έτους αναθεωρούνται συνεχώς προς τα πάνω και πλέον οι αναλυτές τον τοποθετούν πάνω από 7% έως και 9%. Κι αυτό όταν η κυβέρνηση προέβλεπε μόλις πριν από ένα μήνα, στο πρόγραμμα σταθερότητας, ότι ο δείκτης θα κλείσει στο 5,6%, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις ανοιξιάτικες προβλέψεις της τον τοποθετούσε στo 6,3% (ο εναρμονισμένος δείκτης, που είναι χαμηλότερος από τον εθνικό). Σήμερα, με ενδιαφέρον αναμένονται οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για τον εναρμονισμένο δείκτη του Μαΐου, αλλά είναι βέβαιο ότι η θερμοκρασία θα παραμείνει υψηλά, άγνωστο για πόσο διάστημα, όπως προοιωνίζεται και ο δείκτης της βιομηχανίας.
Οπως επισημαίνει ο Νίκος Μαγγίνας, επικεφαλής οικονομολόγος της Εθνικής Τράπεζας, ένα ανησυχητικό στοιχείο είναι ότι υπάρχει διάχυση των πληθωριστικών πιέσεων σε όλο το φάσμα της παραγωγής, στις συσκευασίες, στα μεταφορικά, στις πρώτες ύλες κ.α. Ενώ η κυβέρνηση επιχειρεί να ελέγξει την κατάσταση με τις παρεμβάσεις της στο ηλεκτρικό ρεύμα, σχολιάζει, στην παραγωγή οι πιέσεις επιμένουν. «Οι πληθωριστικές προσδοκίες για πρώτη φορά ξεπερνούν τον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%», επισημαίνει ο κ. Μαγγίνας, ο οποίος εκτιμά ότι δύσκολα θα πέσει ο δείκτης φέτος κατά μέσον όρο κάτω από 7%, παρά τα κυβερνητικά μέτρα που εκτιμάται ότι θα τον συγκρατήσουν κατά 1-1,5 μονάδα. Ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη θεωρεί, εξάλλου, ενδεχόμενη επιβεβαίωση της πρόβλεψης για αύξηση της τιμής του πετρελαίου στα 120 ευρώ το βαρέλι.
Οι αναλυτές «βλέπουν» τον πληθωρισμό πάνω από 7%, έως και 9%.
Η εκτίμηση για επιστροφή του δείκτη τιμών καταναλωτή στο 2% στο τέλος του τρέχοντος ή στις αρχές του επόμενου έτους αμφισβητείται πλέον από τους οικονομολόγους και αυτός είναι ο λόγος της μεγάλης αμηχανίας των κεντρικών τραπεζών. Η ΕΚΤ ετοιμάζεται για τουλάχιστον δύο αυξήσεις επιτοκίων, αλλά η ανησυχία πίσω από τις αποφάσεις αυτές είναι η πιθανότητα μείωσης της ζήτησης και ύφεσης, με υψηλό πληθωρισμό. «Είναι πιθανό να πέσει σε ύφεση η Ευρωζώνη», εκτιμά ο Ηλίας Λεκκός, επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας Πειραιώς, ο οποίος πάντως θεωρεί ότι το 2023 ο πληθωρισμός μπορεί να μειωθεί στο 2%, αν βρεθεί λύση στο θέμα του πολέμου και των τροφίμων. Για τον εθνικό δείκτη τιμών καταναλωτή φέτος, ο ίδιος εκτιμά ότι θα πλησιάσει το 9%.
Το καλό είναι ότι μέχρι στιγμής οι πληθωριστικές πιέσεις δεν προκαλούν ιδιαίτερη ανησυχία για το ΑΕΠ στη χώρα, καθώς οι σχετικοί δείκτες είναι ικανοποιητικοί, δείχνοντας ότι συντηρείται η δυναμική του 2021 κατά τους πρώτους μήνες του 2022, ενώ και ο τουρισμός φαίνεται πως θα πλησιάσει τα επίπεδα του 2019.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση κατά 48,8% του γενικού δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία τον Απρίλιο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Απριλίου του 2021, οφείλεται στις μεταβολές του δείκτη τιμών παραγωγού εξωτερικής αγοράς κατά 50,9% και εγχώριας αγοράς κατά 48,1%.
Πρωταγωνιστεί φυσικά η ενέργεια, καθώς η τιμή στην παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου αυξήθηκε κατά 111% στον δείκτη εξωτερικής αγοράς και 100,1% στον αντίστοιχο εσωτερικής αγοράς, ενώ στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού αυξήθηκε κατά 89,4% στον δείκτη εγχώριας αγοράς. Μεγάλες αυξήσεις είχαμε στις τιμές στην παραγωγή βασικών μετάλλων (33%), στη χαρτοποιία και κατασκευή χάρτινων προϊόντων (22,1%), στη βιομηχανία ξύλου και κατασκευή προϊόντων από ξύλο και φελλό (19,7%), στην κατασκευή μεταλλικών προϊόντων (17,8%) και στην κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (15,6%).
