Προς επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης δείχνουν να προσανατολίζονται οι δύο μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες, αφενός η αμερικανική Federal Reserve και αφετέρου η ΕΚΤ, καθώς αντιμετωπίζουν τον υψηλότερο πληθωρισμό των τελευταίων 40 ετών που, σε αντίθεση με όσα υποστήριζαν μέχρι προσφάτως, δεν δείχνει καμία τάση αποκλιμάκωσης και επιταχύνεται διαρκώς.
Σε ό,τι αφορά τη Fed, που έχει ήδη εγκαινιάσει τη στροφή σε περιοριστική πολιτική, το συμπέρασμα προκύπτει από την αυτοκριτική της Αμερικανίδας υπουργού Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν, η οποία παραδέχθηκε χθες ότι είχε υποτιμήσει την απειλή του πληθωρισμού και την αντελήφθη τώρα, όπως και όλη η αμερικανική διοίκηση. Οπως τόνισε, η οικονομία έχει δεχθεί νέα σοκ που οδήγησαν στα ύψη τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων και δεν γίνονταν αντιληπτά προ καιρού, αλλά τώρα τα αντιλαμβάνεται το οικονομικό επιτελείο της υπερδύναμης.
Οπως επισημαίνουν αναλυτές, η κ. Γέλεν προχώρησε στις εν λόγω δηλώσεις αμέσως μετά τη συνάντηση του διοικητή της Fed Τζερόμ Πάουελ με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος δήλωσε ότι σέβεται την «ανεξαρτησία» της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ και τα σχέδιά της να στραφεί σε περιοριστική νομισματική πολιτική. Με τη δήλωσή αυτή ο Αμερικανός πρόεδρος ουσιαστικά άναψε το «πράσινο φως» σε μια επιθετική αύξηση των επιτοκίων, προκειμένου η Fed να αντιμετωπίσει δυναμικά τον πληθωρισμό που στις ΗΠΑ έχει εκτοξευθεί πλέον στο 8,3%.
Η Deutsche Bank προέβλεψε χθες πως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων κατά μισή εκατοστιαία μονάδα.
Η κ. Γέλεν, που παραδέχθηκε ότι ήταν εσφαλμένη η παλαιότερη εκτίμησή της για τον πληθωρισμό, είχε συνταχθεί με τους οικονομολόγους του Λευκού Οίκου στην άποψη ότι οι πληθωριστικές πιέσεις ήταν αποτέλεσμα της ραγδαίας ανάκαμψης μετά την πανδημία και της υψηλής ζήτησης, και θα αποκλιμακώνονταν εύκολα και γρήγορα όταν θα υποχωρούσε η πανδημία και μαζί της θα χαλάρωνε το έμφραγμα στην εφοδιαστική αλυσίδα. Την ίδια θεωρία, άλλωστε, είχε υποστηρίξει ένθερμα επί μήνες η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, που επέμενε πως στη διάρκεια του τρέχοντος έτους θα υποχωρούσε ο πληθωρισμός μόλις θα χαλάρωνε το έμφραγμα στην εφοδιαστική αλυσίδα. Χωρίς να προβεί τώρα σε ανάλογη αυτοκριτική με εκείνη της κ. Γέλεν, ανακαλεί τη θέση της αυτή τόσο με άρθρο της που δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα στο blog της Τράπεζας αλλά και σε ομιλία της από το βήμα του Νταβός. Τονίζει συγκεκριμένα πως «ακόμη κι αν υποχωρήσουν τα σοκ που έχουν προκαλέσει πρόβλημα στην προσφορά, η αποπληθωριστική δυναμική του παρελθόντος δεν πρόκειται να επανεμφανιστεί» και προετοιμάζει την αγορά για δύο αυξήσεις των επιτοκίων, με τις οποίες το κόστος του δανεισμού θα επανέλθει σε θετικό πρόσημο το φθινόπωρο.
Τόσο πριν όσο και μετά τη δημοσίευση του εν λόγω άρθρου εντείνεται η διαμάχη στους κόλπους της ΕΚΤ για το πόσο επιθετικές πρέπει να είναι οι αυξήσεις των επιτοκίων, με ορισμένα στελέχη θεωρούμενα «ιέρακες» της νομισματικής πολιτικής να ζητούν αύξηση επιτοκίων κατά 50 μ.β. Από τους πλέον επιθετικούς, ο διοικητής της Τράπεζας της Αυστρίας, Ρόμπερτ Χόλτζμαν, επανήλθε στο αίτημά του χθες, μία ημέρα μετά τη δημοσιοποίηση στοιχείων που φέρουν τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης να έχει επιταχυνθεί τον Απρίλιο στο 8,1%. Τάχθηκε υπέρ μιας αύξησης κατά 50 μ.β. στη συνεδρίαση του Ιουλίου και τη χαρακτήρισε αναγκαία δεδομένων των εξελίξεων στο μέτωπο των τιμών. Ο γνωστός «ιέραξ» της ΕΚΤ, που έχει επανειλημμένως ταχθεί υπέρ μιας γενναίας αύξησης των επιτοκίων, τόνισε χθες πως αν δεν υπάρξει «αποφασιστική δράση» τώρα από πλευράς της Τράπεζας, τότε θα καλλιεργηθούν προσδοκίες για μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού και αργότερα θα απαιτηθούν πολύ πιο σκληρά μέτρα που θα οδηγήσουν την οικονομία της Ευρωζώνης σε ύφεση. Η τοποθέτησή του έχει μάλλον αρκετές πιθανότητες να πείσει τους ομολόγους του στο Δ.Σ. της ΕΚΤ, σύμφωνα τουλάχιστον με την εκτίμηση της Deutsche Bank. Λίγο μετά την τοποθέτηση του κ. Χόλτζμαν, η εμβληματική τράπεζα της Γερμανίας πήρε αποστάσεις από την επικρατούσα εντύπωση και προέβλεψε χθες πως η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων κατά μισή εκατοστιαία μονάδα. Οπως τόνισε σε σχετική έκθεση στελεχών της, οι οπαδοί της σκληρής νομισματικής πολιτικής θα πείσουν τους συναδέλφους τους για την ανάγκη επιθετικής αύξησης του κόστους δανεισμού προκειμένου για την ανάσχεση του πληθωρισμού. Αν δικαιωθεί η πρόβλεψη της γερμανικής τράπεζας και προχωρήσει η ΕΚΤ σε αύξηση επιτοκίων κατά 50 μ.β., τότε θα έχει εναρμονισθεί πλήρως με τη Fed που έχει ήδη προχωρήσει σε αντίστοιχη αύξηση από τον περασμένο μήνα. Σημειωτέον ότι οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών Λετονίας, Ολλανδίας και Σλοβακίας έχουν τις τελευταίες ημέρες επίσης αναφερθεί στην πιθανότητα μιας τόσο επιθετικής κίνησης.
