Το τέλος της «κάλυψης» από την ΕΚΤ των διαρθρωτικών αδυναμιών των ευάλωτων χωρών όπως η Ελλάδα, αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση του κόστους δανεισμού και των spreads σε επίπεδα που τιμολογείται σωστά το ρίσκο της χώρας, σημειώνει σε νέα έκθεσή του το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF). Ουσιαστικά, η… παρατήρηση του Ινστιτούτου επισημαίνει το προφανές, ότι δηλαδή όπως «κρύφτηκαν» οι αδυναμίες της Ελλάδας με την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος, έτσι ουσιαστικά «κουκουλώθηκε» και το ρίσκο που φέρουν τα ελληνικά ομόλογα με την τεράστια στήριξη που προσέφερε η ΕΚΤ με το PEPP τα δύο τελευταία χρόνια.
Το QE της ΕΚΤ βοήθησε στη σταθεροποίηση των αποδόσεων των ομολόγων της περιφέρειας κατά τη διάρκεια της COVID-19, ειδικά της Ελλάδας και της Ιταλίας – ένα ευπρόσδεκτο βήμα δεδομένης της αναταραχής στις παγκόσμιες αγορές ομολόγων εκείνη την εποχή, σημειώνει το IIF. Αλλά η σταθερότητα που υποδηλώνουν οι χαμηλές αποδόσεις της περιφέρειας είναι λίγο παραπλανητική, επειδή δεν αποζημιώνουν τους επενδυτές για τους αντιληπτούς κινδύνους, έτσι όσοι μπορούν να πουλήσουν κατευθύνονται προς την έξοδο, όπως τονίζει. «Η εξάρτηση της Ελλάδας και της Ιταλίας από την ΕΚΤ έχει αυξηθεί, μία στρέβλωση που θα επιλύσουν μόνο οι υψηλότερες αποδόσεις και τα ευρύτερα spreads», επισημαίνει το Ινστιτούτο.
Πιο αναλυτικά, όπως αναφέρει στη νέα έκθεσή του το IIF, ο υψηλός πληθωρισμός ωθεί την ΕΚΤ να ομαλοποιήσει την πολιτική, κάτι που είναι λάθος, δεδομένου ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα ωθήσει την Ευρωζώνη σε ύφεση, γεγονός που μειώνει τον κίνδυνο οι διαταραχές της προσφοράς να επεκταθούν σε ευρύτερο πληθωρισμό. Κατά συνέπεια, ο πληθωρισμός είναι… χθεσινό πρόβλημα, αλλά το διοικητικό συμβούλιο δεν φαίνεται να συμμερίζεται αυτήν την άποψη, καθώς οι αυξήσεις των επιτοκίων και το τέλος του QE θα έλθουν τους επόμενους μήνες.
Η σταθερότητα που υποδηλώνουν οι χαμηλές αποδόσεις της περιφέρειας είναι λίγο παραπλανητική, τονίζει το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο.
Οι αποδόσεις της περιφέρειας έχουν αρκετά καλή πορεία, παρά την άνοδο, αλλά αυτή η εικόνα είναι παραπλανητική, σημειώνει το Ινστιτούτο. Η εποχή των χαμηλών αποδόσεων της περιφέρειας που ξεκίνησε με το περίφημο σχόλιο του τότε προέδρου της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, «whatever it takes», τον Ιούλιο του 2012, οδήγησε τις αποδόσεις σε χαμηλότερα επίπεδα από εκείνα που οι επενδυτές πιστεύουν ότι αντικατοπτρίζουν τους κινδύνους. Ως αποτέλεσμα, εδώ και ένα μεγάλο διάστημα μειώνουν τις θέσεις τους στην περιφέρεια, γεγονός που έχει την ατυχή παρενέργεια να κάνει την περιφέρεια όλο και περισσότερο εξαρτώμενη από την ΕΚΤ.
Οι θέσεις των ιδιωτών επενδυτών έχουν υποχωρήσει απότομα, ειδικά στα ελληνικά και στα ιταλικά ομόλογα, ίσως επειδή οι αποδόσεις είναι περισσότερο «μη συγχρονισμένες» με την αντίληψη της αγοράς για το πραγματικό ρίσκο, όπως επισημαίνει το Ινστιτούτο.
Επειτα από μια απότομη πτώση του ενδιαφέροντος των ξένων επενδυτών κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της κρίσης δημόσιου χρέους το 2011/2012, οι θέσεις τους στο ιταλικό κρατικό χρέος μειώθηκαν ελαφρώς μόνο τα δύο τελευταία χρόνια, ενώ οι θέσεις τους στην Ελλάδα κατέρρευσαν απότομα κατά το ξέσπασμα της COVID-19. «Το κενό που αφήνουν οι ξένοι πρέπει να το καλύψει η ΕΚΤ, ειδικά σε μια περίοδο που η ύφεση και η ενεργειακή μετάβαση θα τονώσουν τα ελλείμματα», τονίζει το IIF. Καθώς η ΕΚΤ κινείται προς την ομαλοποίηση της πολιτικής, θα αυξάνονται οι εκκλήσεις ότι η διεύρυνση των spreads σηματοδοτεί «οικονομικό κατακερματισμό». Ομως τα ευρύτερα spreads είναι ο μόνος τρόπος για να βγει η περιφέρεια του ευρώ από αυτήν την εξαρτώμενη από την ΕΚΤ ισορροπία, υπογραμμίζει.
«Κάτω από την επιφάνεια των καλών αποδόσεων κρύβεται η αυξανόμενη εξάρτηση της Ιταλίας και της Ελλάδας από την ΕΚΤ, κάτι που μόνο υψηλότερες αποδόσεις –που θα προσελκύσουν τους ιδιώτες επενδυτές πίσω στα ομόλογα της περιφέρειας– μπορούν να διορθώσουν. Δυστυχώς, η διεύρυνση των spreads είναι επομένως κάτι σαν αναγκαίο κακό», καταλήγει το IIF.
