Στον «σκληρό πυρήνα» του προβλήματος των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων συνταξιοδότησης έφθασε πλέον ο ΕΦΚΑ, διανύοντας τα τελευταία δύσκολα μέτρα για την επίτευξη ενός στόχου που τα προηγούμενα χρόνια φάνταζε αδιανόητος: τον μηδενισμό των εκκρεμών συντάξεων. Στο αρχηγείο του ΕΦΚΑ, στο πράσινο κτίριο της Κηφισίας, εκτιμούν ότι απομένουν 60 κουραστικές ημέρες προκειμένου οι περισσότερες από τις 61.000 εκκρεμείς αιτήσεις κύριας σύνταξης να εκκαθαριστούν. Οχι όλες, καθώς υπάρχουν περίπου 20.000 οι οποίες είναι εν δυνάμει ανελαστικές και εκτιμάται ότι τελικά θα προστεθούν στις άλλες περίπου 5.000 με 6.000 αιτήσεις που ήδη έχουν χαρακτηριστεί έτσι και δεν υπολογίζονται στα στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα η «Κ». Από τις υπόλοιπες περίπου 40.000, όπως δήλωσε και ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στην έκδοση των συντάξεων του Δημοσίου, καθώς εκτιμάται ότι οι εκκρεμείς ληξιπρόθεσμες είναι κοντά στις 18.000. Και βέβαια υπάρχει και ο μόνιμος «πονοκέφαλος» των αιτήσεων διαδοχικής ασφάλισης, με τις προσπάθειες να επικεντρώνονται όχι μόνο σε αυτές του Δημοσίου, αλλά και του πρώην ΙΚΑ με τα υπόλοιπα πρώην ταμεία. Ο αγώνας δρόμου είναι μαραθώνιος και δεν τελειώνει σε αυτές τις εκκρεμότητες. Υπάρχουν άλλες τουλάχιστον 25.000 αιτήσεις για διεθνείς συντάξεις, με τις οποίες η «ομάδα κρούσης» που λειτουργεί στο στρατηγείο του ΕΦΚΑ άρχισε να ασχολείται από τις αρχές Ιουλίου και αναμένεται σημαντική αποκλιμάκωση. Και βέβαια, παραμένουν σε αναμονή πάνω από 100.000 αιτήσεις για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, για τις οποίες το χρονοδιάγραμμα προβλέπει αποκλιμάκωση προς το τέλος του έτους και εκκαθάριση του ισχύοντος στοκ εντός του πρώτου τριμήνου του 2023.
Οι ανελαστικές και οι διεθνείς
Στα στοιχεία που παρουσιάζει κατά καιρούς ο ΕΦΚΑ και τα οποία καταθέτει και στην Κομισιόν, δεν υπολογίζονται περίπου 5.000-6.000 ανελαστικές περιπτώσεις αιτήσεων με σοβαρές νομικές ή τεχνικές ελλείψεις. Σε αυτές προβλέπεται ότι θα προστεθούν κάποιες από τις περίπου 20.000 αιτήσεις που αποτελούν τον… πάτο του βαρελιού όσον αφορά τις εναπομείνασες 61.000 ληξιπρόθεσμες αιτήσεις για κύρια σύνταξη. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν η διοίκηση του ΕΦΚΑ, η ομάδα έργου καθώς και οι εμπλεκόμενες εταιρείες PwC και Intrasoft, διαπιστώνονται τα εξής:
• Περίπου 1.000 αιτήσεις προσκρούουν σε δικαστικές διενέξεις του ασφαλισμένου με τον ΕΦΚΑ. Εάν δεν ολοκληρωθούν τα δικαστήρια και δεν υπάρξει οριστική απόφαση, η αίτηση δεν μπορεί να «ξεμπλοκάρει».
• Τουλάχιστον 2.000 αιτήσεις έγιναν από ασφαλισμένους που έχουν οφειλές στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Πρόκειται για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους για τους οποίους προβλέπεται η δυνατότητα λήψης σύνταξης με συμψηφισμό μόνο εφόσον τα χρέη δεν ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ, καθώς και για αγρότες που το όριο οφειλών τους ανέρχεται στις 6.000 ευρώ.
Επόμενο στοίχημα, οι πάνω από 100.000 αιτήσεις για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, που θα τακτοποιηθούν το πρώτο τρίμηνο 2023.
• Περίπου 6.000 ασφαλισμένοι που έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης για τη λήψη αναπηρικής σύνταξης δεν μπορούν να τη λάβουν καθώς δεν έχει ολοκληρωθεί ο ιατρικός τους φάκελος για την πιστοποίηση του ποσοστού αναπηρίας. Είτε λείπουν κάποια στοιχεία από τον φάκελο είτε έχει καθυστερήσει από τα ΚΕΠΑ η ιατρική γνωμάτευση.
• Τέλος, περίπου 11.000 ασφαλισμένοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Οι διεθνείς συντάξεις εκτιμώνται σε περίπου 26.600, εκ των οποίων οι 23.800 είναι ληξιπρόθεσμες. Τον Ιούλιο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρξει μια σημαντική μείωση των εκκρεμοτήτων, ώστε να προσεγγίζουν τις 20.000, καθώς υπήρξε μια προσπάθεια αντιμετώπισης κάποιων φακέλων και ήδη έχουν εκδοθεί περισσότερες από 3.000.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι το στοκ με το οποίο καλούνται να «παλέψουν» οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ διανύοντας τα τελευταία χιλιόμετρα για να υπάρξει μια σημαντική αποκλιμάκωση είναι περίπου 40.000 αιτήσεις, εκ των οποίων 18.000 αφορούν το Δημόσιο (Γενικό Λογιστήριο του Κράτους – ΓΛΚ).
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη, τα στοιχεία του Ιουλίου, παρότι μήνας αδειών για ορισμένους, θα δείξουν σημαντική πρόοδο, με τις εκδόσεις συντάξεων να προσεγγίζουν το ρεκόρ των 30.000 αιτήσεων χάρη και στις συντάξεις εμπιστοσύνης και στις συντάξεις fast track που θεσπίστηκαν το προηγούμενο διάστημα. Ετσι, οι αιτήσεις του 2019 έχουν σχεδόν μηδενιστεί, οι αντίστοιχες εκκρεμείς αιτήσεις του 2020 είναι πια σε πολύ χαμηλά ποσοστά της τάξεως του 2,5%.
Από τις αιτήσεις για κύριες συντάξεις που υποβλήθηκαν εντός του 2021, απομένει ένα 15,8% (από 20% τους προηγούμενους μήνες), ενώ για περίπου το 75% των αιτήσεων του α΄ τετραμήνου του 2022 έχει ήδη εκδοθεί σύνταξη.
Να μη σωρευθούν νέες αιτήσεις
«Βρισκόμαστε πλέον στην τελική ευθεία για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων κύριων συντάξεων», τονίζει στην «Κ» ο Μιχάλης Κεφαλογιάννης, επικεφαλής Ομάδας Εργου για τις εκκρεμείς συντάξεις. «Είναι το αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς που έχει γίνει από τους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ, τη διοίκηση του οργανισμού αλλά και της Ομάδας Εργου, καθώς και των εταιρειών PwC και Intrasoft που συνεργάζονται μαζί μας. Η σκληρή δουλειά και η υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων management συνδυάστηκε με καινοτόμες δράσεις και πολιτικές από τον υπουργό Εργασίας Κ. Χατζηδάκη. Πλέον ο ΕΦΚΑ διαθέτει τα απαραίτητα ψηφιακά εργαλεία, τις διαδικασίες, τον συντονισμό και τη σωστή οργάνωση προκειμένου να παράγει πάνω από 25.000-30.000 συντάξεις τον μήνα, κλείνοντας εκκρεμότητες ετών που ταλαιπωρούσαν χιλιάδες πολίτες και τις οικογένειές τους. Στοίχημά μας είναι όχι μόνο να εκκαθαρίσουμε τις περίπου 40.000 ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, αλλά και να διασφαλίσουμε το να μη δημιουργηθούν νέα “βουνά” από εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης στο μέλλον».
Απόκτηση ενιαίου πληροφοριακού συστήματος ο επόμενος στόχος
Ενα νέο, σύγχρονο λογισμικό που θα οδηγήσει εντός των επόμενων 3 ετών τον ΕΦΚΑ στην απόκτηση του δικού του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος, χωρίς την ανάγκη αναδόχων, είναι –σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ»– ο επόμενος μεγάλος στόχος του υπουργείου Εργασίας και της διοίκησης του φορέα.
Σκοπός είναι να αποφευχθεί στο μέλλον η δημιουργία ενός νέου δυσθεώρητου «στοκ» αιτήσεων συνταξιοδότησης. Παράλληλα βέβαια, και καθώς οι ουρές των εκκρεμοτήτων παραμένουν μεγάλες, βάσει του σχεδιασμού θα επιταχυνθεί η προσπάθεια έκδοσης των ήδη εκκρεμών συντάξεων, με αιχμή τις συντάξεις του Δημοσίου, τις συντάξεις διαδοχικής ασφάλισης και τις επικουρικές. Βασικά εργαλεία στην προσπάθεια αυτή θα είναι τα πρόσφατα μέτρα που έχουν ληφθεί από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, ήτοι οι συντάξεις εμπιστοσύνης και fast track, αλλά και η στελέχωση του ΕΦΚΑ με νέους διευθυντές από την αγορά και η πριμοδότηση της παραγωγικότητας των υπαλλήλων του φορέα.
Οι πρώτες προκηρύξεις για τις θέσεις των διευθυντών αναμένονται από το φθινόπωρο, ενώ, όπως επισήμανε και ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, άμεσα θα δοθεί πριμ παραγωγικότητας στους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ. Αλλά και οι πρώτες συντάξεις με τις fast track διαδικασίες έχουν ήδη εκδοθεί και εκτιμάται ότι, μαζί με τις συντάξεις που εκδίδονται με βάση την αυτοματοποιημένη διαδικασία, ο αριθμός των αιτήσεων που θα διεκπεραιωθούν το αμέσως επόμενο διάστημα θα είναι σημαντικός. Από τον ΕΦΚΑ μάλιστα εκτιμούν ότι οι πιθανότητες λαθών είναι μικρές και η διαδικασία ελέγχου δεδομένη.
Οσο για τις συντάξεις του Δημοσίου, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, τη δημιουργία νέου συμπληρωματικού λογισμικού, ώστε και οι συντάξεις από το ΓΛΚ να εκδίδονται με ψηφιοποιημένη διαδικασία.
Συνεργασία με ΓΓΠΣ, PwC για ταχύτερη έκδοση συντάξεων Δημοσίου που βρίσκονται σε αναμονή.
Μια μικρή «ομάδα κρούσης» από την ομάδα των στελεχών της PwC επιβλέπει το πρότζεκτ. Αλλοι 50 υπάλληλοι του ΕΦΚΑ αναμένεται να μεταφερθούν στο ΓΛΚ προκειμένου να συνδράμουν στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης του προβλήματος, ενώ, υπό την επίβλεψη του υποδιοικητή του ΕΦΚΑ Αλέξανδρου Βαρβέρη, όλοι μαζί «τρέχουν» την αυτοματοποίηση της διαδικασίας ώστε να προχωρήσει και στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, αρχικά του Δημοσίου και στη συνέχεια όλων των επιμέρους ταμείων.
Στόχος είναι οι συντάξεις να εκδίδονται το πολύ σε 90 ημέρες από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης και στο Δημόσιο.
Οσον αφορά τις επικουρικές, που αποτελούν τον αμέσως επόμενο στόχο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» σχεδιάζεται η μετακίνηση 200 υπαλλήλων από τα κέντρα απονομής κύριων συντάξεων στα κέντρα απονομής επικουρικών. Μάλιστα, βάσει της νομοθεσίας για την έκδοση των fast track συντάξεων, οι επικουρικές θα πρέπει να έχουν εκδοθεί 4 μήνες μετά την έκδοση της απόφασης για κύρια συνταξιοδότηση. Στην πράξη, θα δημιουργηθεί ένας αντίστοιχος «πύργος ελέγχου» και για τις επικουρικές συντάξεις, ώστε όπου υπάρχει πρόβλημα, με το κατάλληλο μάνατζμεντ να λύνεται.
Στο πλαίσιο της μακροπρόθεσμης στρατηγικής που σχεδιάζεται στον ΕΦΚΑ, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ήδη προωθείται η αυτοματοποιημένη έκδοση των συντάξεων να γίνεται χωρίς τη συμμετοχή της Intrasoft, που αποτελεί εδώ και πολλές δεκαετίες τον κυρίαρχο πάροχο υπηρεσιών ανάπτυξης και τροποποίησης λογισμικού του ΕΦΚΑ (μέσω του πρώην ΙΚΑ που εντάχθηκε στον φορέα). Η χρηματοδότηση του έργου θα γίνει από το Ταμείο Ανάκαμψης.
