Με νέα παρέμβασή της επιχειρεί η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας να αντιμετωπίσει τα φαινόμενα παραπλανητικών αναφορών – διαφημίσεων από τους παρόχους, οι οποίοι φέρονται ψευδώς να χορηγούν εκπτώσεις επί των χρεώσεων προμήθειας, αποκρύπτοντας ότι οι εν λόγω «εκπτώσεις» δεν αποτελούν παρά επιδοτήσεις που παρέχονται μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ). Πλέον, η ΡΑΕ μέσω νέων κατευθυντηρίων οδηγιών συνιστά να είναι ενιαία η αποτύπωση των ανταγωνιστικών χρεώσεων, των πάγιων χρεώσεων, της επιδότησης ΤΕΜ, των εμπορικών εκπτώσεων και της τελικής χρέωσης των καταναλωτών.
Τι έχει προηγηθεί; Ακόμη και μετά την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής στα τιμολόγια ρεύματος, την επιβολή πλαφόν 5 ευρώ ανά μήνα στο πάγιο των λογαριασμών ρεύματος και τη ρητή απαγόρευση πιστώσεων (εκπτώσεων) που συνδέονται με τη διακύμανση της χονδρεμπορικής αγοράς, οι πάροχοι εξακολουθούν να παραπλανούν τους καταναλωτές. Οπως αναφέρει η Αρχή, οι προμηθευτές έχει διαπιστωθεί ότι έχουν υιοθετήσει διαφορετικούς τρόπους αποτύπωσης της απαραίτητης ενημέρωσης για το πώς προκύπτει η τελική τιμή. Πρόκειται για ποικιλομορφία και ετερογένεια που «δυσχεραίνει σε μεγάλο βαθμό την ορθή, περιεκτική και πλήρη πληροφόρηση, καθώς και τη συγκρισιμότητα των προϊόντων προμήθειας».
Για να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα αυτά, σύμφωνα με τη ΡΑΕ, οι σχετικές διαφημιστικές καταχωρίσεις θα πρέπει να είναι ενιαίες, επειδή ο τρόπος παρουσίασης της τελικής τιμής καταναλωτή, καθώς και της επιδότησης μέσω του ΤΕΜ, επιδρά καθοριστικά στη διαμόρφωση της βούλησης του καταναλωτή για τη σύναψη σύμβασης προμήθειας. Και «υπό αυτή την έννοια, συνιστά στοιχείο που δύναται να αναχθεί σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα ή πλεονέκτημα για κάθε προμηθευτή».
Με τα δεδομένα αυτά, η ΡΑΕ συστήνει στους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας να υιοθετήσουν συγκεκριμένη απεικόνιση της αρχικής – βασικής χρέωσης προμήθειας, της κρατικής επιδότησης και της τελικής τιμής που προκύπτει για τον καταναλωτή. Ζητεί ακόμη οι πάροχοι να εφαρμόζουν το ίδιο μέγεθος γραμματοσειράς, χρώματος και φόντου σε κάθε δημοσιευμένο τιμοκατάλογο, ενημερωτική επικοινωνία, εμπορική – διαφημιστική καταχώριση, καθώς και στους λογαριασμούς κατανάλωσης. Στο πλαίσιο αυτό, η Αρχή προτείνει την υιοθέτηση στις εμπορικές επικοινωνίες των προμηθευτών και στους λογαριασμούς κατανάλωσης την εξής μορφή αποτύπωσης των χρεώσεων προμήθειας και κρατικής επιδότησης μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
Ολες οι πάγιες χρεώσεις (π.χ. ετήσια συνδρομή) θα πρέπει να αποτυπώνονται υποχρεωτικά σε μηνιαία βάση.
• Δημοσιευμένη τιμή των πάγιων χρεώσεων (ευρώ/μήνα). Η μέγιστη τιμή του μηνιαίου παγίου διαμορφώνεται σε 5 ευρώ, ενώ όλες οι πάγιες χρεώσεις (π.χ. ετήσια συνδρομή) θα πρέπει να αποτυπώνονται υποχρεωτικά σε μηνιαία βάση.
• Δημοσιευμένη τιμή της χρέωσης προμήθειας του προμηθευτή (ευρώ/kWh). Η ΡΑΕ συστήνει οι κλίμακες κατανάλωσης να αναπροσαρμοστούν σε μηνιαία βάση (0-500 kWh τον μήνα αντί για 0-2.000 KWh το τετράμηνο). Αν υπάρχουν κλίμακες στη χρέωση προμήθειας (π.χ. 0-500 kWh, 501 και άνω), να αποτυπώνονται όλες οι χρεώσεις για κάθε μία κλίμακα κατανάλωσης σε διαφορετική γραμμή. Για παράδειγμα, αν η κλίμακα χρέωσης προμήθειας είναι 0-500 kWh τον μήνα και χορηγείται έκπτωση από τον προμηθευτή για τις πρώτες 0-100 kWh τον μήνα, τότε πρέπει να αποτυπώνονται οι χρεώσεις για 0-100 KWh τον μήνα, και 101-500 KWh τον μήνα.
• Χρέωση προμήθειας του προμηθευτή συμπεριλαμβανομένων των εκπτώσεων (ευρώ/kWh). Αποτυπώνεται η τελική χρέωση προμήθειας σε ευρώ/kWh, αφαιρώντας από τη βασική χρέωση προμήθειας (σε ευρώ/kWh) όλες τις εκπτώσεις που συμπεριλαμβάνει το κάθε πρόγραμμα.
• Κρατική επιδότηση ΤΕΜ αφορά την επιδότηση (ευρώ/kWh) που παρέχει η Πολιτεία μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
• Τελική τιμή χρέωσης προμήθειας μετά την κρατική επιδότηση (ευρώ/kWh) που προκύπτει κατόπιν της αφαίρεσης της κρατικής επιδότησης από τη χρέωση προμήθειας. Σημειώνεται ότι δεν συμπεριλαμβάνει τις πάγιες χρεώσεις καθώς και τις επιπλέον εκπτώσεις που δύνανται να προσφέρει ο προμηθευτής και οι οποίες αφορούν ειδικές κατηγορίες καταναλωτών (π.χ. υφιστάμενους ή νέους πελάτες).
Γιατί είναι οριζόντιες οι επιδοτήσεις
Περιορισμένο οικονομικό όφελος θεωρούν στο οικονομικό επιτελείο ότι θα είχε μια μεγαλύτερη στόχευση της επιδότησης των τιμολογίων ρεύματος στους ευάλωτους, έναντι της οριζόντιας στήριξης που δίνεται σήμερα, ανεξαρτήτως εισοδήματος και κατανάλωσης, ακόμη και στις δευτερεύουσες κατοικίες.
Η οριζόντια στήριξη έχει επικριθεί καθώς φαίνεται να παρέχει τους πολύτιμους και δυσεύρετους κρατικούς πόρους εξίσου απλόχερα σε ιδιοκτήτες μεγάλων ακινήτων και εισοδημάτων με υψηλές καταναλώσεις και σε ευάλωτα νοικοκυριά. Μάλιστα, υπέρ της στόχευσης των μέτρων στήριξης έχουν ταχθεί και οι θεσμοί.
Ο αντίλογος του υπουργείου Οικονομικών αναφέρει τα εξής: από το 1,1 δισ. ευρώ της στήριξης του Αυγούστου, τα 720 εκατ. ευρώ αφορούν τις επιχειρήσεις και τα 420 εκατ. ευρώ τα νοικοκυριά. Από τα τελευταία, τα 300 εκατ. ευρώ αφορούν καταναλώσεις ως 300 KWh τον μήνα. Επομένως, τα όποια περιθώρια περικοπών αφορούν 120 εκατ. ευρώ τον μήνα, για μεγαλύτερες καταναλώσεις, που και πάλι, όμως, μπορεί να αδικούν π.χ. πολυμελή νοικοκυριά.
Οσο για το εισοδηματικό κριτήριο, υποστηρίζουν ότι είναι δύσκολο να μπει, καθώς οι λογαριασμοί ρεύματος εκδίδονται πολύ συχνά σε διαφορετικό όνομα από του ενοίκου του ακινήτου.
Πάντως, το θέμα δεν έχει βγει εκτός προβληματισμού του οικονομικού επιτελείου, που αναγνωρίζει επί της αρχής την ανάγκη στόχευσης των μέτρων.
Ειρήνη Χρυσολωρά
