Oι υποψήφιοι πρωθυπουργοί της Βρετανίας που θα διαδεχθούν τον Μπόρις Τζόνσον έχουν ανοίξει μια παράξενη συζήτηση για τη βρετανική οικονομία. Η χώρα αναμένει άνοδο στις τιμές των καυσίμων αλλά και στους λογαριασμούς ενέργειας τους επόμενους μήνες, την ώρα που αναλυτές της Citi εκτιμούν πως ο πληθωρισμός στις αρχές του επόμενου έτους μπορεί να αγγίξει το 18%. Ωστόσο, στη μάχη για την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, το πιο έντονο ντιμπέιτ σχετίζεται με τη μείωση των φόρων.
Τόσο η υπουργός εξωτερικών Λιζ Τρας όσο και ο αντίπαλός της Ρίσι Σούνακ, πρώην υπουργός Οικονομικών, θέλουν να μειώσουν τους φόρους. Ωστόσο, η κ. Τρας, που θεωρείται «φαβορί» για την αντικατάσταση του Μπόρις Τζόνσον στην πρωθυπουργία της Βρετανίας, έχει ανεβάσει ταχύτητες. Η ίδια σχεδιάζει να μειώσει τον φόρο στα εισοδήματα αλλά και στα εταιρικά κέρδη έως 30 δισ. λίρες.
Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση θα πρέπει να περιορίσει σε αντίστοιχο βαθμό τις δαπάνες, για να μην προστεθούν στο εθνικό χρέος, το οποίο τώρα διαμορφώνεται στο 95% του ΑΕΠ. Η άνοδος των τιμών θα αυξήσει και τις εισπράξεις από φόρους σε εισοδήματα αλλά και σε πωλήσεις προϊόντων, την ώρα που οι δαπάνες για τις δημόσιες δομές, όπως τα σχολεία –τα οποία δεν συνδέονται άμεσα με την άνοδο των τιμών–, θα αυξηθούν σε χαμηλότερο ποσοστό. Το φαινόμενο αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τα έσοδα από φόρους μέχρι και 37 δισ. λίρες έως το 2024.
Δυστυχώς για την κ. Τρας, τα έκτακτα κέρδη είναι αβέβαια. Oι επιπτώσεις του πληθωρισμού στις δαπάνες της κυβέρνησης για την κοινωνική πρόνοια αλλά και την εξυπηρέτηση του κρατικού χρέους είναι ξεκάθαρες.
Τα μελλοντικά έσοδα από τους φόρους βασίζονται σε μια οικονομική προοπτική που είναι ασυνήθιστα αβέβαιη.
Οικονομολόγοι που συμμετείχαν αυτόν τον μήνα σε έρευνα του Reuters εκτίμησαν πως τα επιτόκια θα αυξηθούν μέσα στον χρόνο από 1,75% σε 2,5%. Επίσης, μέχρι την Πέμπτη οι αγορές έδιναν 75% πιθανότητες για αύξηση των επιτοκίων στο 3,5% έως το τέλος του Δεκεμβρίου. Εάν η Τράπεζα της Αγγλίας κάνει πραγματικότητα αυτές τις εκτιμήσεις, τότε η οικονομία θα ταρακουνηθεί.
Η αβεβαιότητα σχετικά με το κόστος της ενέργειας αλλά και με τα επίπεδα που θα κινηθούν τα επιτόκια καθιστά τις εκτιμήσεις για τα κρατικά έσοδα ακόμη πιο δύσκολο να προβλεφθούν απ’ ό,τι συνήθως. Για αυτό και είναι περίεργη περίοδος να ποντάρει κανείς στη μείωση των φόρων.
