Υπό την πίεση των κεντρικών τραπεζών που είναι αποφασισμένες να ανακόψουν τον πληθωρισμό ακόμη και με τίμημα την ύφεση, τα ομόλογα σε όλο τον κόσμο κατρακύλησαν συντονισμένα για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια. Ο παγκόσμιος δείκτης συνολικής απόδοσης του Bloomberg για κρατικά και εταιρικά ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας έχει υποχωρήσει περισσότερο από 20% από τα υψηλά επίπεδα του περασμένου έτους. Καταγράφει έτσι τη μεγαλύτερη υποχώρησή του από το 1990, οπότε και θεσπίστηκε.
Ο πληθωρισμός και οι απότομες αυξήσεις των επιτοκίων έθεσαν τέλος σε μια ανοδική αγορά ομολόγων διάρκειας τεσσάρων δεκαετιών. Αυτό δημιουργεί ένα ιδιαίτερα δύσκολο περιβάλλον για τους επενδυτές φέτος, με ομόλογα και μετοχές να βυθίζονται ταυτοχρόνως. «Υποψιάζομαι ότι η ανοδική αγορά ομολόγων που ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 τελειώνει», είπε ο Στίβεν Μίλερ, σύμβουλος επενδύσεων στην GSFM. Οι αποδόσεις δεν πρόκειται να επιστρέψουν στα ιστορικά χαμηλά που παρατηρήθηκαν τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της πανδημίας». Οπως τόνισε ο ίδιος, ο υψηλός πληθωρισμός εμποδίζει τις κεντρικές τράπεζες να εφαρμόσουν τις πολιτικές τόνωσης των οικονομιών και τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης που οδήγησαν σε πτώση των αποδόσεων των ομολόγων κάτω από το 1%.
Τα ευρωπαϊκά ομόλογα έχουν πληγεί περισσότερο φέτος, καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εκτοξεύει τις τιμές του φυσικού αερίου στα ύψη. Η μετάβαση σε μεγάλο μέρος του κόσμου από την πρωτοφανή χαλάρωση στις πιο απότομες αυξήσεις επιτοκίων από τη δεκαετία του 1980 έχει εξαντλήσει τη ρευστότητα, όπως επισημαίνει η J.P. Morgan Chase & Co. «Στις αγορές ομολόγων και συναλλάγματος καταγράφεται σημαντική επιδείνωση της ρευστότητας φέτος σε σχέση με άλλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, με ελάχιστα σημάδια αντιστροφής», γράφουν σε σημείωμα οι αναλυτές στρατηγικής, συμπεριλαμβανομένου του Νικολάου Πανιγκιρτζόγλου. Η πτωτική ορμή των ομολόγων πλησιάζει σε ακραία επίπεδα, λένε.
Οι αποδόσεις δεν πρόκειται να επιστρέψουν στα ιστορικά χαμηλά που παρατηρήθηκαν τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, εκτιμούν αναλυτές.
Από πολλές απόψεις, οι οικονομικές και πολιτικές πραγματικότητες που αντιμετωπίζουν τώρα οι επενδυτές παραπέμπουν στην υποχώρηση που σημείωνε η αγορά ομολόγων τη δεκαετία του 1960. Είχε ξεκινήσει το δεύτερο ήμισυ εκείνης της δεκαετίας, όταν μια περίοδος χαμηλού πληθωρισμού και ανεργίας έφτασε ξαφνικά στο τέλος της. Καθώς ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, οι αποδόσεις των ομολόγων αυξήθηκαν. Αργότερα έφτασαν σχεδόν στο 16% το 1981, αφού ο τότε πρόεδρος της Fed Πολ Φόλκερ είχε αυξήσει τα επιτόκια στο 20% για να τιθασεύσει τις πληθωριστικές πιέσεις.
Τόσο ο Ζερόμ Πάουελ, επικεφαλής της αμερικανικής Federal Reserve, όσο και άλλοι κεντρικοί τραπεζίτες, από την Ευρώπη έως τη Νότια Κορέα και τη Νέα Ζηλανδία, ανέφεραν στην πρόσφατη συνάντησή τους ότι τα επιτόκια θα συνεχίσουν να αυξάνονται με σταθερό ρυθμό. Ωστόσο, οι επενδυτές ενδιαφέρονται για τα κρατικά ομόλογα καθώς οι αποδόσεις αυξάνονται, ενώ κυριαρχεί η προσδοκία πως οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα αναγκαστούν να αλλάξουν πορεία αν η οικονομική επιβράδυνση συμβάλει στη μείωση του πληθωρισμού.
«Η τρέχουσα τάση είναι περισσότερο μια απαραίτητη διόρθωση από μια περίοδο μη βιώσιμων εξαιρετικά χαμηλών αποδόσεων», δήλωσε ο Στίβεν Οκ, επικεφαλής πίστωσης και σταθερού εισοδήματος στην PineBridge Investments LP. «Η προσδοκία μας ότι οι αποδόσεις θα παραμείνουν χαμηλές σύμφωνα με τα μακροπρόθεσμα ιστορικά πρότυπα και το 2022 είναι πιθανό να αντιπροσωπεύει την κορυφή στις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων στον τρέχοντα κύκλο».
