Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε ομόφωνα την Πέμπτη νέα αύξηση στα βασικά επιτόκια κατά 75 μ.β., τη μεγαλύτερη στην ιστορία της. Στην επίσημη ανακοίνωσή της η τράπεζα ανέφερε ότι η αύξηση αυτή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την επίσπευση της μετάβασης από το ισχύον, ιδιαίτερα διευκολυντικό επίπεδο των επιτοκίων προς επίπεδα που θα διασφαλίσουν την έγκαιρη επαναφορά του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Αναμένει ότι θα προχωρήσει σε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων «σε αρκετές από τις επόμενες συνεδριάσεις», τις οποίες η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ προσδιόρισε αριθμητικά, ως περισσότερες από δύο –συμπεριλαμβανομένης αυτής του Σεπτεμβρίου– και λιγότερες από πέντε. Στόχος της ΕΚΤ είναι να συγκρατηθεί η ζήτηση και να αποτραπεί ο κίνδυνος συνεχούς αύξησης των πληθωριστικών προσδοκιών, καθώς ο δείκτης τιμών καταναλωτή, έπειτα από άνοδο σε νέο ιστορικά υψηλό επίπεδο τον Αύγουστο (9,1% ετησίως), ενδέχεται να ενισχυθεί περαιτέρω βραχυπρόθεσμα, λόγω της σημαντικής αύξησης των τιμών ενέργειας και των ειδών διατροφής, της υψηλής ζήτησης ιδίως σε τομείς της οικονομίας που επαναλειτούργησαν μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων κατά του κορωνοϊού, και των συνεχιζόμενων δυσλειτουργιών στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Οι πληθωριστικές ανησυχίες της τράπεζας αντανακλώνται και στις νέες εκτιμήσεις της για τον δείκτη τιμών καταναλωτή, οι οποίες αναθεωρήθηκαν σημαντικά υψηλότερα και δείχνουν διατήρησή του πάνω από τον στόχο της ακόμη και έπειτα από διάστημα δύο ετών: 8,1% για το 2022 (από 6,8% τον Ιούνιο), 5,5% το 2023 (από 3,5%) και 2,3% το 2024 (από 2,1%). Σχετικά με τον ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας, οι εκτιμήσεις για το ΑΕΠ του 2023 και 2024 αναθεωρήθηκαν επί τα χείρω, γεγονός που αποτελεί ξεκάθαρο μήνυμα ότι η ΕΚΤ είναι αποφασισμένη για τη διασφάλιση των συνθηκών σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα παρά την αναμενόμενη επιβράδυνση της οικονομίας. Συγκεκριμένα, για το 2023 και το 2024 ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ αναμένεται στο 0,9% και 1,9%, αντίστοιχα, έναντι 2,1% και για τα δύο έτη που προβλεπόταν τον Ιούνιο.
Αντιδρώντας στο αποτέλεσμα της συνεδρίασης της ΕΚΤ, τα ευρωπαϊκά κυβερνητικά ομόλογα δέχθηκαν πιέσεις, ιδίως της μικρής διάρκειας, επηρεασμένα επίσης από την απόφαση της τράπεζας για προσωρινή αναστολή του ανώτατου ορίου του επιτοκίου 0% στην αποδοχή κρατικών καταθέσεων. Στις αγορές συναλλάγματος, το ευρώ κινήθηκε ανοδικά καταγράφοντας υψηλό τριών εβδομάδων 1,011 έναντι του δολαρίου, καθώς το αμερικανικό νόμισμα δεν κατάφερε να επωφεληθεί από τις νέες δηλώσεις του επικεφαλής της Fed που ενίσχυσαν τις προσδοκίες για τρίτη στη σειρά αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μ.β. στην επόμενη συνεδρίαση στις 20-21 Σεπτεμβρίου.
* Τομέας Οικονομικής Ανάλυσης και Ερευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank.
