Εχοντας προχωρήσει σε επιθετική αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της Πέμπτης, η ΕΚΤ σχεδιάζει περαιτέρω στροφή σε περιοριστική πολιτική μειώνοντας τον όγκο των ομολόγων που διατηρεί στο χαρτοφυλάκιό της. Οι σχετικές συνομιλίες πρόκειται να αρχίσουν τον Οκτώβριο στην Κύπρο, καθώς ήδη στελέχη της τράπεζας έχουν θέσει θέμα για πόσο ακόμη μπορεί να διατηρεί ομόλογα αξίας 5 τρισ. ευρώ που συγκέντρωσε έπειτα από συστηματικές αγορές επί επτά έτη. Παράλληλα, η τράπεζα σχεδιάζει να μειώσει και τις επανεπενδύσεις με τα κέρδη των ομολόγων που λήγουν και πιθανόν η διαδικασία αυτή να αρχίσει έως το τέλος του έτους.
Στα σχέδια της τράπεζας αναφέρεται σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, η δημοσιοποίηση του οποίου οδήγησε σε άνοδο τις αποδόσεις των ομολόγων της Ευρωζώνης, με την απόδοση του δεκαετούς της Ιταλίας να σημειώνει άνοδο κατά 4 μονάδες βάσης στο 3,98%. Οπως επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα, η μείωση του χαρτοφυλακίου της ΕΚΤ θα εντείνει περαιτέρω την πίεση στους προϋπολογισμούς των υπερχρεωμένων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Μειώνοντας τον όγκο των ομολόγων που θα αγοράζει ως επανεπενδύσεις των κερδών από τα ομόλογα που λήγουν, η ΕΚΤ θα εξωθήσει ανοδικά το κόστος δανεισμού των χωρών της Ευρωζώνης σε μια στιγμή που αυτό βρίσκεται ήδη στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων οκτώ ετών. Είναι ενδεικτικό ότι η απόδοση του ιταλικού δεκαετούς σημείωσε περαιτέρω άνοδο χθες το πρωί υπερβαίνοντας το 4% και καταγράφοντας επίπεδα υπερ-πενταπλάσια από εκείνα στα οποία βρισκόταν ένα έτος νωρίτερα. Είναι, όμως, σαφές ότι προτεραιότητα της τράπεζας είναι πλέον να ανακόψει τον ανησυχητικά επιταχυνόμενο πληθωρισμό.
Σε άνοδο οι αποδόσεις των ομολόγων της Ευρωζώνης, με το δεκαετές της Ιταλίας να ανέρχεται στο 3,98%.
Παράλληλα, αυτή η στροφή της ΕΚΤ συνεπάγεται περαιτέρω εναρμόνιση της πολιτικής της με την πολιτική των άλλων μεγάλων κεντρικών τραπεζών, της αμερικανικής Federal Reserve και της κεντρικής τράπεζας της Αγγλίας, που έχουν ήδη αρχίσει να μειώνουν το χαρτοφυλάκιό τους στην προσπάθειά τους να ανακόψουν την άνοδο του πληθωρισμού.
Η διαδικασία αναμένεται να αρχίσει μέσα στο πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους. Οπως δήλωσε η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, «τώρα δεν είναι η κατάλληλη ώρα» για να ξεκινήσει η συρρίκνωση του ισολογισμού της τράπεζας. Ο ισολογισμός της ΕΚΤ, συμπεριλαμβανομένων των περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στην κατοχή των εθνικών κεντρικών τραπεζών στην Ευρωζώνη, έχει διογκωθεί από 2,21 τρισ. ευρώ στα οποία ανερχόταν στο τέλος του 2014 σε 8,76 τρισ. ευρώ μέσα στους τελευταίους μήνες. Αιτία ήταν οι εκτεταμένες αγορές ομολόγων στις οποίες προέβη η τράπεζα για να δώσει ώθηση στον χαμηλό πληθωρισμό και να στηρίξει την οικονομία της Ευρωζώνης στη διάρκεια της ύφεσης που προκάλεσε η πανδημία του κορωνοϊού. Με τον πληθωρισμό πλέον να υπερβαίνει το τετραπλάσιο του στόχου της ΕΚΤ στο 9,1%, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αρχίζουν να αναθεωρούν τη σκοπιμότητα της διατήρησης των χαρτοφυλακίων στο σημερινό τους μέγεθος.
Οπως τόνισε πηγή προσκείμενη στις σχετικές συνομιλίες, «στο σημείο που είμαστε τώρα, όσο περισσότερο αυξάνουμε τα επιτόκια τόσο πιο παράλογο φαίνεται να διατηρούμε αυτόν τον διογκωμένο ισολογισμό και το πρόγραμμα επανεπενδύσεων από τα κέρδη των ομολόγων». Η ίδια πηγή προσέθεσε, πάντως, πως οι επανεπενδύσεις από τα κέρδη των ομολόγων που λήγουν μπορούν να συνεχιστούν, αλλά δεν χρειάζεται να είναι ισόποσες με τα ομόλογα που λήγουν».
