Αντιμέτωπη με έναν πληθωρισμό 10% η ΕΚΤ αναμένεται να προβεί σε περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων τους επόμενους μήνες. Η ΕΚΤ όντως πρέπει να δράσει και να φανεί πως το πράττει, ούτως ώστε να ελέγξει τις προσδοκίες πληθωρισμού και να αποτρέψει το εφάπαξ σοκ οι τιμές των καυσίμων να μετασχηματιστούν σε ένα διαρκές πρόβλημα πληθωρισμού. Ωστόσο, οι υπέρ της επιθετικής πολιτικής αξιωματούχοι της ΕΚΤ, οι οποίοι θέλουν να προχωρήσουν πέραν των αδιευκρίνιστων ουδέτερων επιπέδων των επιτοκίων, φαίνεται πως δίνουν υπερβολική διάσταση στο θέμα, διότι υποβαθμίζουν το πόσο δεινή είναι η οικονομική δυσπραγία στην Ευρωζώνη αλλά και την πιθανή αντιπληθωριστική επίπτωση της ύφεσης. Στις εκτιμήσεις Σεπτεμβρίου η ΕΚΤ παρουσίασε ένα βασικό σενάριο για στασιμότητα του πραγματικού ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο του 2022 και το πρώτο του 2023, και όχι μια συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας. Ως αποτέλεσμα η πρόβλεψη της τράπεζας για αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 0,9% το 2023 απέχει παρασάγγας από τη δική μας για συρρίκνωση 1,3%. Οι κραδασμοί από την εκτίναξη των τιμών ενέργειας περιστέλλουν τα πραγματικά διαθέσιμα εισοδήματα των καταναλωτών, ενώ η απειλή ενός δυσοίωνου χειμώνα μπορεί ακόμα και να τους κάνει να αυξήσουν τις αποταμιεύσεις τους για τις δύσκολες μέρες.
Ορισμένα στελέχη της ΕΚΤ φοβούνται ότι μια οικονομική εξασθένηση μπορεί να μη συμβάλει στην αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων. Στην ομιλία της της 30ής Σεπτεμβρίου η Ιζαμπελ Σνάμπελ υπογράμμισε ότι το σοκ της ακριβής ενέργειας πιθανώς να περιορίσει τόσο την προσφορά όσο και τη ζήτηση. Καθώς δεν είναι σαφής ο καθαρός αντίκτυπος στο ισοζύγιο αθροιστικής ζήτησης και προσφοράς και στον παρατεταμένο πληθωρισμό, η ΕΚΤ θα έπρεπε να συνεχίσει να ακολουθεί μια προσέγγιση δυναμικού ελέγχου στη νομισματική πολιτική της. Διαβάζοντας ανάμεσα στις γραμμές, αυτό υποδηλώνει πως η ΕΚΤ χρειάζεται να αυξήσει τα επιτόκια πέραν των ουδέτερων επιπέδων, ώστε να φθάσουν σε ένα σημείο όπου περιστέλλεται περαιτέρω η ζήτηση. Η ομιλία Σνάμπελ μπορεί να μεταφράζεται σε ένα επιτόκιο αναχρηματοδότησης τουλάχιστον 3% και ένα επιτόκιο καταθέσεων τουλάχιστον 2,5% στις αρχές του 2023.
Ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης ενδεχομένως να αυξηθεί περισσότερο σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Ωστόσο, προϊόντος του 2023 η ύφεση θα αποδυναμώσει σημαντικά τις πληθωριστικές πιέσεις. Ως αποτέλεσμα ο πληθωρισμός αναμένεται να παρουσιάσει δραστική κάμψη. Οπότε θεωρούμε πως δεν υπάρχει ανάγκη η ΕΚΤ να επιδεινώσει περαιτέρω τις αναπόφευκτες επιπτώσεις για τα νοικοκυριά και τις εταιρείες, καθώς και να οξύνει τις κοινωνικές πιέσεις με το να αυξήσει τα επιτόκια πέραν των ουδέτερων επιπέδων τους.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Σάλομον Φίντλερ και Κάλουμ Πίκερινγκ είναι οικονομολόγοι της Berenberg Bank.
