Η Ευρωπαϊκή Ενωση αγωνίζεται να καταστήσει το φυσικό αέριο περισσότερο προσιτό σε πολίτες και επιχειρήσεις. Αφότου κατέβαλαν υψηλό τίμημα για να μπορέσουν να αποκαταστήσουν τα ενεργειακά τους αποθέματα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα μελετήσουν σήμερα Πέμπτη και αύριο Παρασκευή το εάν μπορούν να επιβάλουν ευέλικτα όρια στις τιμές του εμπορεύματος, να προβούν σε συλλογικές αγορές, καθώς ακόμη και να θέσουν ένα νέο υπόδειγμα –σημείο αναφοράς για τις συναλλαγές– στοχεύοντας στην αποκλιμάκωση του κόστους. Τέτοιου είδους μέτρα, όμως, δεν είναι πιθανό πως θα κάνουν κάποια μεγάλη διαφορά. Η περιστολή της ζήτησης είναι το «κλειδί».
Επί ένα χρόνο η Ευρώπη αποπειράται να αντεπεξέλθει στις ασυνήθιστα υψηλές τιμές. Την προηγούμενη δεκαετία στην προθεσμιακή αγορά τα συμβόλαια μηνός στον βασικό κόμβο συναλλαγών της Γηραιάς Ηπείρου, τον TTF, σπάνια ξεπερνούσαν τα 30 ευρώ/ MWh. Αυτό άρχισε να αλλάζει πέρυσι το φθινόπωρο, όταν η παραγωγή φυσικού αερίου δεν ήταν σε θέση να ανταποκριθεί στη δυναμική οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία. Η απόφαση της Ε.Ε. να περιορίσει τις προμήθειες του καυσίμου από τη βασική της πηγή, τη Ρωσία, μετά την εισβολή στην Ουκρανία, προκάλεσε φρενήρη εκστρατεία για την αγορά καυσίμου από άλλους εξαγωγείς, κάτι το οποίο εκτίναξε τις τιμές έως και στα 300 ευρώ/ MWh τον Αύγουστο.
Η τιμή του καυσίμου θα είναι πολύ υψηλότερη από τον μέσο όρο της δεκαετίας 2010-2020, παρά τα μέτρα που ανακοίνωσε η Κομισιόν.
Οι τιμές του αερίου ωθούν ανοδικά και τους λογαριασμούς ρεύματος, καθιστώντας τους μη βιώσιμους. Ωστόσο, η εξεύρεση λύσης είναι κάτι δύσκολο. Εχει προταθεί να μπαίνει φρένο στο κύκλωμα όταν παρατηρούνται αιφνίδιες κινήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου, ώστε να αποτρέπονται ημερήσιες αυξομειώσεις πέραν του 5%, αλλά το μέτρο αυτό δεν θα αλλάξει συνολικά την κατεύθυνση της αγοράς. Ενα προσωρινό ανώτατο όριο ή ένας «δυναμικός διάδρομος τιμών» στις συναλλαγές του κόμβου TTF μπορεί να σταματήσει υπερβολές, όπως εκείνες του Αυγούστου, αλλά και πάλι η τιμή του καυσίμου θα είναι πολύ υψηλότερη από τον μέσο όρο της δεκαετίας 2010-2020. Και δεδομένου του γεγονότος ότι πολλά μακράς διαρκείας προθεσμιακά συμβόλαια συνδέονται με τον κόμβο συναλλαγών, τα ανωτέρω μέτρα ίσως δημιουργήσουν νομικές διαμάχες.
Οι δε συλλογικές αγορές, όπως έκανε η Ε.Ε. την περίοδο του κορωνοϊού με τα εμβόλια, ίσως να μην πείσουν τους εξαγωγείς να προσφέρουν δραστικές εκπτώσεις, ενόσω η ζήτηση παραμένει ζωηρή. Οσο για το να δημιουργηθεί μια ξεχωριστή τιμή αναφοράς στην Ε.Ε. για το υγροποιημένο φυσικό αέριο με έκπτωση στον ΤΤF, θα έχει κάποιο αποτέλεσμα εάν οι παίκτες της αγοράς αποφασίσουν να τη χρησιμοποιήσουν.
