Οι τράπεζες στη Γερμανία, στην Ελλάδα, στην Ιταλία και στην Ολλανδία είναι οι περισσότερο εκτεθειμένες στην Ευρώπη στις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης μέσω του εταιρικού δανεισμού, όπως σημειώνει η ING. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν σημαντικά ανοίγματα τόσο στις καθαρά ενεργειακές επιχειρήσεις όσο και σε επιχειρήσεις έντασης ενέργειας, ενώ κατατάσσονται σε αυτές με τα χαμηλότερα κεφαλαιακά «μαξιλάρια» και επομένως αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο δημιουργίας νέου κύματος κόκκινων δανείων.
Πιο αναλυτικά, όπως επισημαίνει η ολλανδική τράπεζα, τα θεμελιώδη μεγέθη των ευρωπαϊκών τραπεζών πιέζονται από τη συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση και οι κίνδυνοι από την άμεση και έμμεση έκθεση στον ενεργειακό κλάδο αυξάνονται.
Στο τέλος του β΄ τριμήνου, τα ανεξόφλητα δάνεια των ευρωπαϊκών τραπεζών προς τον ενεργειακό κλάδο άγγιζαν τα 322 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 18% σε ετήσια βάση ή κατά 50 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. Εκτοτε, η έκθεση στον ενεργειακό τομέα έχει αυξηθεί περαιτέρω, καθώς λόγω της ενεργειακής κρίσης οι τράπεζες έχουν στηρίξει ενεργειακές εταιρείες και έχουν παράσχει πιστωτικές γραμμές για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις τους.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ING, ο δανεισμός των ευρωπαϊκών τραπεζών στον ενεργειακό τομέα αντιπροσωπεύει το 5,2% του συνόλου των εταιρικών δανείων, αλλά μόνο το 1,6% του συνολικού δανεισμού. Αν και οι γαλλικές τράπεζες έχουν παράσχει τα περισσότερα δάνεια στον κλάδο της ενέργειας, κοντά στα 90 δισ. ευρώ, ωστόσο ως ποσοστό των συνολικών δανείων είναι χαμηλά. Στις τράπεζες με τα μεγαλύτερα ανοίγματα στον ενεργειακό τομέα έναντι του μεγέθους του συνολικού εταιρικού χαρτοφυλακίου περιλαμβάνονται οι γερμανικές (8,2%) και οι ελληνικές (7,9%), όπου το μερίδιο επί των συνολικών δανείων είναι επίσης το υψηλότερο μεταξύ των χωρών της Ε.Ε.
Πέρα από τις άμεσες επιπτώσεις, η ενεργειακή κρίση επηρεάζει τις τράπεζες και με έμμεσο τρόπο, τονίζει η ING. Εκτός από τις εταιρείες που ανήκουν καθαρά στον κλάδο της ενέργειας, οι εταιρείες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ενέργεια για την κύρια λειτουργία τους αναμένεται επίσης να επηρεαστούν σημαντικά από τις διαταραχές στις αγορές ενέργειας. Σε αυτές περιλαμβάνονται εταιρείες σε τομείς όπως τα ορυχεία, τα λατομεία, οι μεταφορές, η αποθήκευση, η γεωργία, η δασοκομία, η αλιεία, η ύδρευση και η μεταποίηση, που είναι όλοι ενεργοβόροι.
Οι τράπεζες της Ε.Ε. είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε επιχειρήσεις σε τομείς υψηλής έντασης ενέργειας, με τα ανοίγματα να ανέρχονται σε 1,7 τρισ. ευρώ ή στο 27,9% των συνολικών εταιρικών δανείων στο β΄ τρίμηνο του 2022. Τα ανοίγματα αντιστοιχούν στο 8% περίπου του συνόλου των χορηγήσεων. Τα υψηλότερα απόλυτα ανοίγματα είναι σε γαλλικές, ιταλικές και ισπανικές τράπεζες. Ωστόσο, το μερίδιο των τομέων έντασης ενέργειας ως ποσοστό του συνολικού εταιρικού χαρτοφυλακίου και ως ποσοστό του συνολικού δανεισμού είναι υψηλότερο σε χώρες όπως η Ελλάδα (στο 42% και το 17% αντίστοιχα), η Ιταλία (39% και 15%) και η Ολλανδία (41% και 12%). Πάντως, όπως επισημαίνει η ING, τα κεφαλαιακά «μαξιλάρια» των τραπεζών παρέχουν προστασία έναντι υψηλότερων κινδύνων στον δανεισμό. Και σε αυτό το μέτωπο, ωστόσο, οι ελληνικές τράπεζες αντιμετωπίζουν από τους υψηλότερους κινδύνους. Αν και οι ευρωπαϊκές τράπεζες γενικότερα έχουν πολύ υγιή κεφαλαιακά αποθέματα, οι τράπεζες στη Νότια Ευρώπη έχουν σχετικά μικρότερα «μαξιλάρια». Ο δανεισμός στον κλάδο της ενέργειας ως ποσοστό των συνολικών κεφαλαίων είναι υψηλότερος σε Ελλάδα, Γερμανία και Ισπανία, καθώς οι τράπεζες έχουν υψηλότερα ανοίγματα και χαμηλότερα κεφαλαιακά αποθέματα ασφαλείας. «Αυτό δίνει κάποιες γενικές ενδείξεις για το ποιες τράπεζες είναι πιο εκτεθειμένες στις αλλαγές στην πιστωτική ποιότητα αυτών των ανοιγμάτων», τονίζει η ING.
